꧋ꦠꦼꦂꦭꦲꦶꦂꦣꦼꦔꦤ꧀ꦤꦩꦧꦼꦤ꧀ꦝꦫꦫꦣꦺꦤ꧀ꦩꦱ꧀(ꦧ꧀ꦫ꧀ꦩ꧀)ꦲꦼꦂꦗꦸꦤꦺꦴꦣꦂꦥꦶꦠꦺꦴꦥꦣꦠꦁꦒꦭ꧀꧇꧒꧇ꦄꦥꦿꦶꦭ꧀꧇꧑꧙꧔꧖꧇ꦣꦶꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧈ꦏꦼꦩꦸꦣꦶꦪꦤ꧀ꦩꦼꦁꦲꦧꦶꦱ꧀ꦏꦤ꧀ꦱꦼꦥꦚ꧀ꦗꦁꦲꦶꦣꦸꦥ꧀ꦚꦣꦶꦏꦺꦴꦠꦪꦁꦆꦪꦕꦶꦤ꧀ꦠꦻ꧈ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦮꦤꦏ꧇꧑꧐꧇ꦠꦸꦩ꧀ꦧꦸꦃꦩꦼꦚ꧀ꦗꦣꦶꦥꦿꦶꦧꦣꦶꦪꦁꦱꦔꦠ꧀ꦝꦼꦏꦠ꧀ꦝꦼꦔꦤ꧀ꦏꦺꦴꦠꦣꦤ꧀ꦫꦏꦾꦠ꧀ꦚ꧉ꦱꦼꦠꦼꦭꦃꦣꦺꦮꦱꦧꦼꦭꦶꦪꦻꦴꦣꦶꦠꦸꦚ꧀ꦗꦸꦏ꧀ꦎꦭꦺꦃꦄꦪꦲꦤ꧀ꦝꦚꦱꦼꦧꦒꦻꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦭꦸꦫꦃꦄꦠꦻꦴꦪꦁꦣꦶꦠꦸꦮꦏꦤ꧀ꦝꦶꦄꦤ꧀ꦠꦫꦱꦼꦩꦸꦮꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦝꦶꦏꦼꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧉ꦩꦱ꧀ꦗꦸꦤ꧀‌ꦧꦼꦒꦶꦠꦸꦧꦼꦭꦶꦪꦻꦴꦧꦶꦪꦱꦣꦶꦱꦥꦥꦣꦱꦄꦠ꧀ꦩꦸꦣ꧈ꦏꦼꦩꦸꦣꦶꦪꦤ꧀ꦝꦶꦧꦼꦫꦶꦒꦼꦭꦂꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦲꦂꦪ(ꦏ꧀ꦒ꧀ꦥ꧀ꦲ꧀)ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶ꧉

꧋ꦱꦼꦧꦼꦭꦸꦩ꧀ꦧꦼꦂꦠꦏ꦳꧀ꦠꦱꦼꦧꦒꦻꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧈ꦏ꧀ꦒ꧀ꦥ꧀ꦲ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶꦱꦸꦣꦃꦠꦼꦂꦧꦶꦪꦱꦣꦼꦔꦤ꧀ꦥꦼꦭ꧀ꦧꦒꦻꦈꦫꦸꦱꦤ꧀ꦝꦶꦥꦼꦩꦼꦫꦶꦤ꧀ꦠꦲꦤ꧀꧈ꦧꦼꦭꦶꦪꦻꦴꦱꦼꦫꦶꦁꦣꦶꦩꦶꦤ꧀ꦠꦩꦼꦩ꧀ꦧꦤ꧀ꦠꦸꦠꦸꦒꦱ꧀ꦠꦸꦒꦱ꧀ꦄꦪꦲꦤ꧀ꦝꦚ꧈ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ꧇꧙꧇꧈ꦪꦁꦱꦄꦠ꧀ꦆꦠꦸꦩꦼꦚ꧀ꦗꦧꦠ꧀ꦱꦼꦧꦒꦻꦮꦏꦶꦭ꧀ꦥꦿꦺꦱꦶꦣꦺꦤ꧀ꦫꦺꦥꦸꦧ꧀ꦭꦶꦏ꧀ꦆꦤ꧀ꦝꦺꦴꦤꦺꦱꦶꦪ꧉ꦱꦼꦭꦻꦤ꧀ꦆꦠꦸ꧈ꦏ꧀ꦒ꧀ꦥ꧀ꦲ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶꦱꦼꦤ꧀ꦝꦶꦫꦶꦗꦸꦒꦄꦏ꧀ꦠꦶꦥ꦳꧀ꦝꦶꦧꦼꦂꦧꦒꦻꦏꦼꦒꦶꦪꦠꦤ꧀ꦱꦺꦴꦱꦶꦪꦭ꧀ꦏꦼꦩꦱꦾꦫꦏꦠꦤ꧀꧈ꦧꦼꦧꦼꦫꦥꦗꦧꦠꦤ꧀ꦪꦁꦥꦼꦂꦤꦃꦧꦼꦭꦶꦪꦻꦴꦄꦼꦩ꧀ꦧꦤ꧀ꦝꦶꦄꦤ꧀ꦠꦫꦚꦱꦼꦧꦒꦻꦏꦼꦠꦸꦮꦈꦩꦸꦩ꧀ꦏꦣꦶꦤ꧀ꦝꦣꦺ꧈ꦆ꧈ꦪꦺ꧈꧈ꦏꦼꦠꦸꦮꦣ꧀ꦥ꧀ꦝ꧀ꦒꦺꦴꦭ꧀ꦏꦂꦣꦺ꧈ꦆ꧈ꦪꦺ꧈꧈ꦏꦼꦠꦸꦮꦏꦺꦴꦤꦶꦣꦺ꧈ꦆ꧈ꦪꦺ꧈ꦣꦤ꧀ꦥꦿꦺꦱꦶꦣꦺꦤ꧀ꦏꦺꦴꦩꦶꦱꦫꦶꦱ꧀ꦥ꧀ꦒ꧀ꦩꦣꦸꦏꦶꦱ꧀ꦩꦺꦴ꧉

꧋ꦥꦣꦠꦁꦒꦭ꧀꧇꧒꧇ꦎꦏ꧀ꦠꦺꦴꦧꦼꦂ꧇꧑꧙꧘꧘꧇ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ꧇꧙꧇ꦮꦥ꦳ꦠ꧀꧈ꦏ꧀ꦒ꧀ꦥ꧀ꦲ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶꦏꦼꦩꦸꦣꦶꦪꦤ꧀ꦩꦼꦚ꧀ꦗꦣꦶꦕꦭꦺꦴꦤ꧀ꦥꦭꦶꦁꦠꦼꦥꦠ꧀ꦈꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦩꦼꦚ꧀ꦗꦣꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦧꦼꦫꦶꦏꦸꦠ꧀ꦚ꧉ꦥꦿꦺꦴꦱꦺꦱ꧀ꦱꦸꦏ꧀ꦱꦺꦱꦶꦆꦤꦶꦩꦼꦚ꧀ꦗꦣꦶꦲꦭ꧀ꦪꦁꦧꦫꦸꦣꦭꦩ꧀ꦱꦼꦗꦫꦃꦏꦼꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧉ꦥꦣꦌꦫꦱꦼꦧꦼꦭꦸꦩ꧀ꦚ꧈ꦱꦼꦠꦶꦪꦥ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦪꦁꦄꦏꦤ꧀ꦝꦶꦭꦤ꧀ꦠꦶꦏ꧀ꦲꦫꦸꦱ꧀ꦩꦼꦤ꧀ꦝꦥꦠ꧀ꦥꦼꦂꦱꦼꦠꦸꦗꦸꦮꦤ꧀ꦝꦫꦶꦧꦼꦭꦤ꧀ꦝ꧉

꧋ꦱꦼꦱꦄꦠ꧀ꦱꦼꦧꦼꦭꦸꦩ꧀ꦝꦶꦤꦺꦴꦧꦠ꧀ꦏꦤ꧀‌ꦏ꧀ꦒ꧀ꦥ꧀ꦲ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶꦩꦼꦤ꧀ꦝꦥꦠ꧀ꦒꦼꦭꦂꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦄꦂꦪꦄꦣꦶꦥꦠꦶꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦤꦼꦒꦫꦱꦸꦣꦶꦧꦾꦺꦴꦫꦗꦥꦸꦠꦿꦤꦭꦺꦤ꧀ꦝꦿꦩꦠꦫꦩ꧀ꦪꦁꦧꦼꦂꦩꦏ꧀ꦤꦱꦼꦧꦒꦻꦥꦸꦠꦺꦫꦩꦃꦏꦺꦴꦠ꧉ꦱꦼꦠꦼꦭꦃꦆꦠꦸ꧈ꦧꦫꦸꦏꦼꦩꦸꦣꦶꦪꦤ꧀ꦱꦼꦕꦫꦱꦃꦧꦼꦭꦶꦪꦻꦴꦣꦶꦤꦺꦴꦧꦠ꧀ꦏꦤ꧀ꦱꦼꦧꦒꦻꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦝꦶꦏꦼꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦲꦣꦶꦤꦶꦔꦿꦠ꧀ꦥꦣꦠꦁꦒꦭ꧀꧇꧗꧇ꦩꦉꦠ꧀꧇꧑꧙꧘꧙꧇ꦄꦠꦻꦴꦲꦫꦶꦱꦼꦭꦱꦮꦒꦺ꧈ꦠꦁꦒꦭ꧀꧇꧒꧙꧇ꦫꦗꦧ꧀꧇꧑꧙꧒꧑꧇ꦧꦼꦂꦣꦱꦂꦏꦤ꧀ꦥꦼꦤꦁꦒꦭꦤ꧀ꦠꦲꦸꦤ꧀ꦗꦮ꧉

꧋ꦏꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦲꦣꦶꦤꦶꦔꦿꦠ꧀ꦩꦼꦩꦶꦭꦶꦏꦶꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤꦤ꧀ꦪꦁꦣꦶꦱꦺꦧꦸꦠ꧀ ꦥꦿꦗꦕꦶꦃꦤ꧉ꦱꦼꦭꦻꦤ꧀ꦧꦼꦂꦥ꦳ꦸꦁꦱꦶꦱꦼꦧꦒꦻꦫꦒꦩ꧀ꦲꦶꦪꦱ꧀ꦝꦶꦧꦼꦧꦼꦫꦥꦧꦔꦸꦤꦤ꧀‌ ꦥꦿꦗꦕꦶꦃꦤ ꦗꦸꦒꦣꦶꦒꦸꦤꦏꦤ꧀ꦝꦭꦩ꧀ꦏꦺꦴꦥ꧀ꦱꦸꦫꦠ꧀ꦉꦱ꧀ꦩꦶꦣꦤ꧀ꦩꦼꦣꦭꦶꦥꦼꦁꦲꦂꦒꦄꦤ꧀꧈ꦄꦣꦥꦸꦤ꧀ꦩꦏ꧀ꦤꦩꦏ꧀ꦤꦪꦁꦠꦼꦂꦣꦥꦠ꧀ꦝꦭꦩ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦁꦠꦼꦂꦱꦼꦧꦸꦠ꧀ꦄꦣꦭꦃ꧇

꧋꧇꧑꧇꧉ ꦱꦺꦴꦁꦏꦺꦴꦏ꧀ /ꦩꦃꦏꦺꦴꦠ
꧋ꦄꦒꦺꦩꦤ꧀ꦆꦫꦃꦆꦫꦲꦤ꧀ꦥꦿꦗꦸꦫꦶꦠ꧀꧈ꦩꦶꦤꦁꦏꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦱꦶꦥꦠ꧀ꦱꦠꦿꦶꦪꦱꦂꦠꦕꦶꦃꦤꦤꦶꦁꦤꦠ꧉
꧋ꦥꦼꦤꦸꦠꦸꦥ꧀ꦏꦼꦥꦭꦪꦁꦣꦶꦏꦼꦤꦏꦤ꧀ꦎꦭꦺꦃꦥꦿꦗꦸꦫꦶꦠ꧀ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦮꦠꦏ꧀ꦏ꧀ꦱꦠꦿꦶꦪꦪꦁꦗꦸꦒꦩꦼꦫꦸꦥꦏꦤ꧀ꦱꦶꦥ꦳ꦠ꧀ꦱꦼꦎꦫꦁꦫꦗ

꧋꧇꧒꧇꧉ ꦱꦸꦩ꧀ꦥꦶꦁ /ꦲꦶꦪꦱꦤ꧀ꦠꦼꦭꦶꦔ
꧋ꦄꦒꦺꦩꦤ꧀ꦠꦚ꧀ꦕꦺꦥ꧀ꦠꦭꦶꦔꦤ꧀꧈ꦕꦼꦥ꧀ꦭꦶꦏ꧀‌ꦭꦩ꧀ꦧꦔꦺꦈꦫꦶꦥ꧀‌ꦏꦪꦣꦺꦤꦺꦏꦼꦩ꧀ꦧꦁꦱꦿꦼꦔꦼꦔꦼ꧉ꦒꦺꦴꦣꦺꦴꦁꦏ꧀ꦭꦸꦮꦶꦃ꧈ꦱꦏꦠꦼꦩ꧀ꦧꦸꦁ“ꦭꦸꦮꦶꦃ”꧈ꦣꦸꦮꦺꦏꦭꦸꦮꦶꦲꦤ꧀꧈ꦩꦏꦫ꧈ꦫꦱꦣꦪꦤꦺꦏꦁꦒꦺꦴꦲꦚ꧀ꦗꦒꦫꦸꦧꦺꦣ꧈ꦄꦮꦶꦠ꧀ꦏꦸꦚ꧀ꦕꦫꦤꦺꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀
꧋ꦥꦼꦂꦲꦶꦪꦱꦤ꧀ꦪꦁꦣꦶꦱꦼꦭꦶꦥ꧀ꦏꦤ꧀ꦝꦶꦠꦼꦭꦶꦔ꧉ꦒꦶꦮꦁ꧈ꦪꦁꦧꦼꦂꦧꦼꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦱꦼꦥꦼꦂꦠꦶꦧꦸꦔꦩꦠꦲꦫꦶ꧈ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦲꦶꦣꦸꦥꦤ꧀꧈ꦣꦻꦴꦤ꧀ꦏꦼꦭꦸꦮꦶꦃ꧈ꦧꦼꦫꦱꦭ꧀ꦝꦫꦶꦏꦠ“ꦭꦸꦮꦶꦃ”ꦪꦁꦧꦼꦫꦂꦠꦶꦏꦺꦭꦺꦧꦶꦲꦤ꧀꧈ ꦩꦏꦫ꧈ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦥꦼꦂꦭꦶꦤ꧀ꦝꦸꦔꦤ꧀ꦈꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦏꦼꦱꦼꦭꦩꦠꦤ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀

꧋꧇꧓꧇꧉ ꦥꦿꦧ /ꦱꦺꦴꦫꦺꦴꦠ꧀ꦕꦲꦪ
꧋ꦒꦼꦒꦩ꧀ꦧꦫꦤꦶꦁꦥꦫꦺꦴꦒꦺꦴꦆꦁꦏꦁꦏꦶꦤꦺꦴꦂꦩꦠꦤ꧀ꦱꦪꦺꦏ꧀ꦠꦶꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦏꦥꦶꦠꦪꦤ꧀ꦗꦮꦩꦠꦫꦩ꧀꧈
꧋ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦥꦿꦶꦧꦣꦶꦪꦁꦣꦥꦠ꧀ꦩꦼꦤꦼꦒꦏ꧀ꦏꦤ꧀ꦏꦼꦲꦺꦴꦂꦩꦠꦤ꧀ꦗꦮꦩꦠꦫꦩ꧀꧈

꧋꧇꧔꧇꧉ ꦭꦂ /ꦱꦪꦥ꧀
꧋ꦱ꧀ꦮꦶꦮꦶꦥꦼꦏ꧀ꦱꦶ꧈ꦭꦩ꧀ꦧꦔꦺꦒꦼꦒꦪꦸꦲꦤ꧀ꦆꦁꦒꦶꦭ꧀ꦏꦪꦣꦺꦤꦺꦱꦸꦩꦸꦤ꧀ꦝꦸꦭ꧀ꦄꦁꦏꦱ꧉
꧋ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦕꦶꦠꦕꦶꦠꦠꦶꦁꦒꦶ꧈ꦱꦼꦠꦶꦁꦒꦶꦭꦔꦶꦠ꧀

꧋꧇꧕꧇꧉ ꦠꦩꦺꦁ /ꦠꦩꦺꦁ
꧋ꦱꦚ꧀ꦗꦠꦏꦁꦒꦺꦴꦲꦤ꧀ꦝꦁꦒꦸꦭꦔꦶꦱꦭꦶꦫꦆꦁꦥꦭꦒꦤ꧀꧈ꦮꦂꦤꦶꦄꦧꦿꦶꦠ꧀‌ꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦤꦶꦪꦠ꧀ꦮꦤ꧀ꦠꦺꦴꦤ꧀ꦗꦭꦫꦤ꧀ꦲꦩ꧀ꦧꦺꦭꦒꦼꦒꦪꦸꦲꦤ꧀ꦊꦫꦺꦱ꧀ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦧꦼꦧꦿꦪꦤ꧀‌ꦄꦤꦔꦶꦁꦩ꧀ꦧꦺꦴꦪꦤꦶꦭꦫꦏꦺꦱꦶꦥꦠ꧀ꦮꦱ꧀ꦥꦣ꧉

꧋ꦱꦼꦚ꧀ꦗꦠꦈꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦩꦼꦭꦶꦤ꧀ꦝꦸꦔꦶꦣꦶꦫꦶꦥꦣꦱꦄꦠ꧀ꦥꦼꦫꦁ꧉ꦮꦂꦤꦩꦺꦫꦃꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦧꦼꦫꦤꦶꦪꦤ꧀ꦪꦁꦠꦤ꧀ꦥꦩꦼꦤꦶꦁꦒꦭ꧀ꦏꦤ꧀ꦏꦼꦮꦱ꧀ꦥꦣꦄꦤ꧀ꦈꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦩꦼꦩ꧀ꦧꦺꦭꦏꦼꦧꦼꦤꦫꦤ꧀

꧋꧇꧖꧇꧉ ꦱꦼꦫꦠꦤ꧀ꦲꦧ /ꦠꦸꦭꦶꦱꦤ꧀ꦲꦧ
꧋ꦕꦶꦃꦤꦤꦶꦁꦤꦠ꧈ꦧꦶꦭꦶꦃꦆꦁꦏꦁꦗꦸꦩꦼꦤꦼꦁꦄꦼꦁꦒꦼꦃꦱꦼꦱꦶꦭꦶꦃꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ꧉ꦄꦱ꧀ꦩꦥꦸꦤꦶꦏꦸꦏꦼꦧꦏ꧀ꦮꦸꦕꦭꦤ꧀ꦲꦣꦶꦭꦸꦲꦸꦁꦏꦕꦶꦃꦤꦲꦩꦼꦁꦏꦸ꧈ꦲꦩꦁꦏꦸ꧈ꦱꦂꦠꦲꦩꦺꦁꦏꦺꦴꦤꦶ꧉ꦮꦂꦤꦗꦼꦤꦼꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦄꦒꦸꦁꦧꦶꦤꦛꦫ꧉
꧋ꦄꦏ꧀ꦱꦫꦗꦮ‘ꦲ’ꦣꦤ꧀‘ꦧ’ꦩꦼꦫꦸꦥꦏꦤ꧀ꦱꦶꦁꦏꦠꦤ꧀ꦝꦫꦶꦒꦼꦭꦂꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦪꦁꦧꦼꦂꦠꦃꦠꦣꦶꦏꦼꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧉ꦒꦼꦭꦂꦠꦼꦂꦱꦼꦧꦸꦠ꧀ꦥꦼꦤꦸꦃꦣꦼꦔꦤ꧀ꦲꦫꦥꦤ꧀ꦭꦸꦲꦸꦂꦄꦒꦂꦩꦩ꧀ꦥꦸꦩꦼꦭꦶꦤ꧀ꦝꦸꦔꦶ꧈ꦩꦼꦩ꧀ꦧꦺꦭ꧈ꦱꦼꦂꦠꦩꦼꦮꦸꦗꦸꦣ꧀ꦏꦤ꧀ꦏꦼꦩꦏ꧀ꦩꦸꦫꦤ꧀ꦫꦏꦾꦠ꧀꧈ꦮꦂꦤꦏꦸꦤꦶꦁꦏꦼꦄꦼꦩꦱꦤ꧀ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦄꦒꦸꦔꦤ꧀

꧋꧇꧗꧇꧉ ꦏꦼꦩ꧀ꦧꦁ/ꦱꦼꦏꦂꦥꦣ꧀ꦩ /ꦧꦸꦔꦥꦣ꧀ꦩ
꧋ꦱꦼꦱꦩ꧀ꦧꦺꦠꦤꦺꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦥꦁꦒꦺꦱꦔꦤ꧀ꦧꦶꦭꦶꦃꦱꦩꦁꦏꦺꦱꦼꦣꦪꦥꦸꦤꦶꦏꦸꦈꦒꦶꦭꦶꦤꦩ꧀ꦧꦫꦤ꧀ꦝꦠꦺꦁꦒꦼꦭꦉꦣꦺꦴꦚꦄꦏ꦳ꦶꦫꦠ꧀
꧋ꦧꦸꦔꦠꦼꦫꦠꦻꦪꦁꦩꦼꦔꦩ꧀ꦧꦁꦣꦶꦄꦠꦱ꧀ꦍꦂꦩꦼꦁꦒꦩ꧀ꦧꦂꦏꦤ꧀ꦏꦼꦲꦶꦣꦸꦥꦤ꧀ꦝꦸꦤꦶꦪꦪꦁꦩꦼꦤ꧀ꦝꦱꦫꦶꦏꦼꦲꦶꦣꦸꦥꦤ꧀ꦝꦶꦄꦏ꦳ꦶꦫꦠ꧀

꧋꧇꧘꧇꧉ ꦭꦊꦂ/ꦱꦸꦭꦸꦂ /ꦠꦸꦩ꧀ꦧꦸꦲꦤ꧀ꦱꦸꦭꦸꦂ 
꧋ꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦧꦶꦭꦶꦃꦥꦁꦒꦺꦱꦔꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦸꦭꦸꦩꦩ꧀ꦥꦃꦏꦭꦗꦺꦔꦤ꧀ꦏꦣꦺꦴꦱ꧀ꦒꦼꦱꦔꦺꦱꦸꦭꦸꦂꦩꦿꦩ꧀ꦧꦠ꧀ 

꧋ꦩꦼꦁꦒꦩ꧀ꦧꦂꦏꦤ꧀ꦏꦼꦲꦶꦣꦸꦥꦤ꧀ꦧꦼꦂꦏꦼꦭꦚ꧀ꦗꦸꦠꦤ꧀ꦭꦏ꧀ꦱꦤꦱꦸꦭꦸꦂꦪꦁꦠꦼꦫꦸꦱ꧀ꦩꦼꦤꦼꦫꦸꦱ꧀ꦠꦸꦩ꧀ꦧꦸꦃꦩꦼꦫꦩ꧀ꦧꦠ꧀꧈

꧋ꦱꦼꦭꦻꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤꦤ꧀‌ꦗꦸꦒꦣꦶꦱꦸꦱꦸꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦁꦧꦒꦶꦥꦿꦶꦧꦣꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀꧈ꦭꦩ꧀ꦧꦁꦥꦿꦶꦧꦣꦶꦄꦠꦻꦴ ꦕꦶꦃꦤꦤꦶꦁꦥꦿꦶꦧꦣꦶ ꦆꦤꦶꦧꦼꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦚꦱꦩꦥꦼꦂꦱꦶꦱ꧀ꦝꦺꦔꦤ꧀ ꦥꦿꦗꦕꦶꦃꦤ ꦣꦼꦔꦤ꧀ꦠꦩ꧀ꦧꦲꦤ꧀ ꦲꦸꦫꦸꦥ꦳꧀ꦩꦸꦂꦣ ꦣꦶꦧꦒꦶꦪꦤ꧀ꦧꦮꦃꦲꦼꦭꦻꦱꦪꦥ꧀꧈ ꦲꦸꦫꦸꦥ꦳꧀ꦩꦸꦂꦣ ꦠꦼꦂꦱꦼꦧꦸꦠ꧀ꦧꦼꦫꦂꦠꦶꦄꦁꦏꦪꦁꦩꦼꦤꦤ꧀ꦝꦏꦤ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦪꦁꦱꦼꦣꦁꦧꦺꦂꦠꦃꦠ꧉ ꦕꦶꦃꦤꦤꦶꦁꦥꦿꦶꦧꦣꦶ ꦆꦤꦶꦧꦚꦏ꧀ꦝꦶꦠꦼꦩꦸꦏꦤ꧀ꦥꦣꦧꦼꦤ꧀ꦝꦧꦼꦤ꧀ꦝꦱꦼꦥꦼꦂꦠꦶꦥꦼꦫꦧꦺꦴꦠ꧀ꦫꦸꦩꦃꦠꦁꦒꦥꦼꦤꦶꦁꦒꦭꦤ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦪꦁꦥꦼꦂꦤꦃꦧꦼꦂꦠꦃꦠ꧉ꦠꦼꦂꦩꦱꦸꦏ꧀ꦝꦭꦩ꧀ꦲꦭ꧀ꦆꦤꦶ꧈ ꦕꦶꦃꦤꦤꦶꦁꦥꦿꦶꦧꦣꦶ ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦮꦤꦏ꧇꧑꧐꧇ꦥꦼꦂꦤꦃꦣꦶꦕꦺꦠꦏ꧀ꦝꦭꦩ꧀ꦏꦼꦂꦠꦱ꧀ꦈꦤ꧀ꦝꦔꦤ꧀ꦈꦥꦕꦫꦥꦼꦂꦤꦶꦏꦲꦤ꧀ꦥꦸꦠꦿꦶꦥꦸꦠꦿꦶꦚ꧉

꧋ꦧꦼꦤ꧀ꦝꦧꦼꦤ꧀ꦝꦥꦸꦱꦏꦄꦠꦻꦴꦉꦒꦭꦶꦪꦪꦁꦩꦼꦔꦶꦫꦶꦔꦶꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦥꦣꦱꦄꦠ꧀ ꦩꦶꦪꦺꦴꦱ꧀ ꦄꦠꦻꦴꦧꦼꦂꦗꦭꦤ꧀ꦏꦼꦭꦸꦮꦂꦈꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦩꦼꦁꦲꦣꦶꦫꦶꦈꦥꦕꦫꦈꦥꦕꦫꦧꦼꦱꦂꦣꦶꦏꦼꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦝꦶꦱꦺꦧꦸꦠ꧀ ꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁꦏꦾꦻꦈꦥꦕꦫ꧉ꦈꦥꦕꦫꦧꦼꦱꦂꦣꦶꦩꦏ꧀ꦱꦸꦣ꧀ꦄꦣꦭꦃ ꦗꦸꦩꦼꦤꦼꦔꦤ꧀ꦝꦭꦺꦩ꧀ ꦄꦠꦻꦴꦥꦼꦤꦺꦴꦧꦠꦤ꧀꧈ꦱꦼꦭꦻꦤ꧀ꦆꦠꦸ꧈ꦥꦣꦗꦩꦤ꧀ꦝꦲꦸꦭꦸ꧈ ꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁꦏꦾꦻꦈꦥꦕꦫ ꦗꦸꦒꦣꦶꦏꦼꦭꦸꦮꦂꦏꦤ꧀ꦥꦣꦱꦄꦠ꧀ ꦈꦥꦕꦫꦒꦫꦺꦧꦺꦒ꧀꧈ꦧꦸꦏꦤ꧀ꦱꦼꦏꦼꦣꦂꦄꦭꦠ꧀ꦏꦼꦊꦁꦏꦥꦤ꧀ꦈꦥꦕꦫ꧈ ꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁꦏꦾꦻꦈꦥꦕꦫꦩꦼꦫꦸꦥꦏꦤ꧀ꦱꦶꦩ꧀ꦧꦺꦴꦭ꧀ꦏꦫꦏ꧀ꦠꦼꦂꦄꦠꦻꦴꦮꦠꦏ꧀ꦪꦁꦲꦫꦸꦱ꧀ꦠꦼꦂꦕꦼꦂꦩꦶꦤ꧀ꦝꦭꦩ꧀ꦝꦶꦫꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦝꦤ꧀ꦗꦸꦒꦥꦫꦥꦼꦩꦶꦩ꧀ꦥꦶꦤ꧀ꦩꦱꦾꦫꦏꦠ꧀ꦥꦣꦈꦩꦸꦩ꧀ꦚ꧉ꦧꦼꦤ꧀ꦝꦧꦼꦤ꧀ꦝꦥꦸꦱꦏꦄꦠꦻꦴꦉꦒꦭꦶꦪꦠꦼꦂꦱꦼꦧꦸꦠ꧀ꦄꦣꦭꦃ꧇  
꧋ꦧꦚꦏ꧀ (ꦄꦁꦱ)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦮꦱ꧀ꦥꦣꦄꦤ꧀ꦝꦤ꧀ꦏꦼꦱꦸꦕꦶꦪꦤ꧀
꧋ꦣꦭꦁ (ꦏꦶꦗꦁ)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦒꦼꦱꦶꦠꦤ꧀ꦝꦤ꧀ꦕꦼꦥꦠ꧀ꦩꦼꦔꦩ꧀ꦧꦶꦭ꧀ꦏꦼꦥꦸꦠꦸꦱꦤ꧀꧈
꧋ꦱꦮꦸꦁ (ꦄꦪꦩ꧀ꦗꦤ꧀ꦠꦤ꧀)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦧꦼꦫꦤꦶꦪꦤ꧀
꧋ꦒꦭꦶꦁ (ꦩꦼꦫꦏ꧀)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦮꦶꦧꦮꦄꦤ꧀ꦄꦠꦻꦴꦏꦼꦆꦤ꧀ꦝꦲꦤ꧀
꧋ꦲꦂꦣꦮꦭꦶꦏ (ꦤꦒ)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦏꦸꦮꦠꦤ꧀ꦝꦤ꧀ꦠꦁꦒꦸꦁꦗꦮꦧ꧀
꧋ꦏꦸꦠꦸꦏ꧀ (ꦏꦺꦴꦠꦏ꧀ꦈꦮꦁ)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦣꦼꦂꦩꦮꦤꦤ꧀
꧋ꦏꦕꦸꦩꦱ꧀ (ꦱꦥꦸꦠꦔꦤ꧀)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦱꦶꦏꦥ꧀ꦥꦼꦩꦄꦥ꦳꧀
꧋ꦏꦤ꧀ꦝꦶꦭ꧀ (ꦭꦩ꧀ꦥꦸꦩꦶꦚꦏ꧀)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦥꦼꦚ꧀ꦕꦼꦫꦲꦤ꧀

꧋ꦪꦁꦩꦼꦩ꧀ꦧꦮꦧꦼꦤ꧀ꦝꦧꦼꦤ꧀ꦝꦥꦸꦱꦏꦠꦼꦂꦱꦼꦧꦸꦠ꧀ꦄꦣꦭꦃꦥꦫꦒꦣꦶꦱ꧀ꦪꦁꦣꦶꦱꦼꦧꦸꦠ꧀ꦝꦼꦔꦤ꧀ꦆꦱ꧀ꦠꦶꦭꦃ ꦩꦁꦒꦸꦁ꧉ꦥꦫ ꦩꦁꦒꦸꦁ ꦧꦶꦪꦱꦚꦩꦼꦫꦸꦥꦏꦤ꧀ꦏꦼꦫꦧꦠ꧀ꦝꦼꦏꦠ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦪꦁꦣꦶꦱꦼꦧꦸꦠ꧀ꦝꦼꦔꦤ꧀ꦆꦱ꧀ꦠꦶꦭꦃ ꦱꦼꦤ꧀ꦠꦤꦣꦊꦩ꧀꧈ꦠꦼꦂꦣꦥꦠ꧀ꦝꦺꦭꦥꦤ꧀ ꦩꦁꦒꦸꦁ ꦪꦁꦩꦱꦶꦁꦩꦱꦶꦁꦧꦼꦂꦠꦸꦒꦱ꧀ꦩꦼꦩ꧀ꦧꦮꦧꦼꦤ꧀ꦝꦧꦼꦤ꧀ꦝꦥꦸꦱꦏꦣꦶꦄꦠꦱ꧀꧈ꦩꦼꦫꦺꦏꦧꦼꦂꦗꦭꦤ꧀ꦧꦼꦂꦗꦗꦂꦧꦼꦫꦶꦂꦫꦶꦔꦤ꧀ꦝꦶꦣꦼꦥꦤ꧀ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦥꦣꦱꦄꦠ꧀ ꦩꦶꦪꦺꦴꦱ꧀ ꦣꦫꦶ ꦣꦊꦩ꧀ꦄꦒꦺꦁꦥꦿꦧꦪꦺꦏ꧀ꦱ ꦩꦺꦤꦸꦗꦸ ꦱꦶꦠꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦭꦺꦴꦂ꧉ꦱꦼꦩꦼꦤ꧀ꦠꦫꦆꦠꦸ꧈ꦠꦼꦂꦣꦥꦠ꧀ꦝꦸꦮ ꦩꦁꦒꦸꦁ ꦪꦁꦧꦼꦂꦗꦭꦤ꧀ꦝꦶꦧꦼꦭꦏꦁꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦈꦤ꧀ꦠꦸꦏ꧀ꦩꦼꦩ꧀ꦧꦮꦧꦼꦤ꧀ꦝꦥꦸꦱꦏꦭꦻꦤ꧀ꦚꦪꦁꦧꦺꦫꦸꦥ ꦏꦺꦕꦺꦴꦲꦤ꧀ (ꦠꦼꦩ꧀ꦥꦠ꧀ꦩꦼꦭꦸꦣꦃ)ꦣꦤ꧀ ꦮꦣꦃꦱꦺꦱ꧀ (ꦠꦼꦩ꧀ꦥꦠ꧀ꦫꦺꦴꦏꦺꦴꦏ꧀)꧉ꦣꦼꦔꦤ꧀ꦝꦼꦩꦶꦏꦶꦪꦤ꧀ꦠꦼꦂꦣꦥꦠ꧀ꦠꦺꦴꦠꦭ꧀ꦱꦺꦥꦸꦭꦸꦃ ꦩꦁꦒꦸꦁꦪꦁꦧꦼꦂꦠꦸꦒꦱ꧀ꦩꦼꦔꦶꦫꦶꦔꦶꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦥꦣꦱꦄꦠ꧀ꦝꦶꦒꦼꦭꦂꦱꦸꦮꦠꦸꦈꦥꦕꦫꦧꦼꦱꦂ꧉

꧋ꦱꦼꦩꦸꦮꦧꦼꦤ꧀ꦝꦧꦼꦤ꧀ꦝꦈꦥꦕꦫꦪꦁꦣꦶꦧꦮꦎꦭꦺꦃ ꦩꦁꦒꦸꦁ ꦠꦼꦂꦧꦸꦮꦠ꧀ꦝꦫꦶꦄꦼꦩꦱ꧀꧈ꦱꦼꦭꦻꦤ꧀ꦱꦼꦥꦸꦭꦸꦃꦧꦼꦤ꧀ꦝꦣꦶꦄꦠꦱ꧀‌ꦠꦼꦂꦣꦥꦠ꧀ꦱꦠꦸꦭꦒꦶꦧꦼꦤ꧀ꦝꦪꦁꦠꦼꦂꦧꦸꦮꦠ꧀ꦝꦫꦶꦄꦼꦩꦱ꧀ꦝꦶꦤꦩꦏꦤ꧀ ꦕꦺꦥꦸꦫꦶ꧉ ꦕꦺꦥꦸꦫꦶ꧈ ꦮꦣꦃꦒꦤ꧀ꦠꦺꦤ꧀ ꦄꦠꦻꦴ ꦥꦺꦏꦶꦤꦔꦤ꧀ ꦩꦼꦫꦸꦥꦏꦤ꧀ꦠꦼꦩ꧀ꦥꦠ꧀ꦱꦼꦒꦭꦥꦼꦫꦭꦠꦤ꧀ꦩꦏꦤ꧀ꦱꦶꦫꦶꦃ꧉ꦥꦣꦱꦼꦠꦶꦪꦥ꧀ꦈꦥꦕꦫꦧꦺꦱꦂ꧈ ꦕꦺꦥꦸꦫꦶ ꦄꦏꦤ꧀ꦝꦶꦧꦮꦎꦭꦺꦃ ꦄꦧ꧀ꦝꦶꦣꦊꦩ꧀ꦏꦼꦥꦫꦏ꧀ꦥꦫꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶ꧉ꦧꦻꦏ꧀ ꦕꦺꦥꦸꦫꦶ ꦩꦻꦴꦥꦸꦤ꧀ ꦏꦺꦕꦺꦴꦲꦤ꧀ ꦩꦼꦩ꧀ꦥꦸꦚꦻꦩꦏ꧀ꦤꦱꦼꦧꦒꦻꦧꦼꦫꦶꦏꦸꦠ꧀꧇

꧋ꦏꦺꦕꦺꦴꦲꦤ꧀ (ꦠꦼꦩ꧀ꦥꦠ꧀ꦩꦼꦭꦸꦣꦃ)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦤ꧀ꦏꦼꦲꦠꦶꦲꦠꦶꦪꦤ꧀ꦝꦭꦩ꧀ꦧꦼꦂꦠꦸꦠꦸꦂ
꧋ꦕꦺꦥꦸꦫꦶ (ꦠꦼꦩ꧀ꦥꦠ꧀ꦱꦼꦒꦭꦏꦼꦥꦼꦂꦭꦸꦮꦤ꧀ꦩꦏꦤ꧀ꦱꦶꦫꦶꦃ)ꦩꦼꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦼꦱꦶꦪꦥ꧀ꦱꦶꦪꦒꦄꦤ꧀

Těrlahir děngan nama běndara radèn mas (brm)hěrjuno dar pito pada tanggal 2 april 1946 di yogyakarta, kěmudian měnghabiskan sěpanjang hidupnya dikota yang ia cintai, sri sultan haměngku bawa naka 10 tumbuh měnjadi pribadi angsa ngat děkat děngan kota dan rakyatnya. Sětělah déwasa běliau ditunjuk olèh ayahandanya sěbagai pangéran lurah atau yang dituwakan diantara sěmuwa pangéran dikěraton yogyakarta. Mas jun, běgitu běliau biasa disapa pada saatmu da, kěmudian diběri gělarkan jěng gusti pangéran harya(kgp h) mangkubumi. 

Sěbělum běrtakhta sěbagai sultan yogyakarta, kgp h mangkubumi sudah těrbiasa děngan pělbagai urusan dipěměrintahan, běliau sěring diminta měmbantu tugas tugas ayahandanya, sri sultan haměngku buwana 9, yang saat itu měnjabat sěbagai wakil présidèn républik indonésia. Sělain itu, kgp h mangkubumi sěndiri juga aktif diběrbagai kěgiatan sosial kěmasyarakatan, běběrapa jabatan yang pěrnah běliau ěmban diantaranya sěbagai kětuwa umum ka din dadé, i, yé,, kětu wadpd gol kardé, i, yé,, kětuwa konidé, i, yé, dan présidèn komisaris pg madu kismo. 

Pada tanggal 2 oktoběr 1988 sri sultan haměngku buwana 9 wafat, kgp h mangkubumi kěmudian měnjadi calon paling těpat untuk měnjadi sultan běrikutnya. Prosès suksési ini měnjadi hal yang baru dalam sějarah kěraton yogyakarta. Pada éra sěbělumnya, sětiap sultan yang akan dilantik harus měndapat pěrsětujuwan dari bělanda. 

Sěsaat sěbělum dinobatkan, kgp h mangkubumi měndapat gělarkan jěng gusti pangéran arya adipati haměngku něgara sudi byo raja putra nal èn drama taram yang běrmakna sěbagai pu téramah kota. Sětělah itu, baru kěmudian sěcara sah běliau dinobatkan sěbagai sultan dikěraton nga yogyakarta hadi ningrat pada tanggal 7 marět 1989 atau hari sělasa wagé, tanggal 29 rajab 1921 běrdasarkan pěnanggalan tahun jawa. 

Kara ton nga yogyakarta hadi ningrat měmiliki lambang ka sultanan yang disébut praja cih na. Sělain běrfungsi sěbagai ragam hias diběběrapa bangunan, praja cih na juga digunakan dalam kop surat rěsmi dan mědali pěnghargaan, adapun makna makna yang těrdapat dalam lambang těrsěbut adalah 

1. Songkok / mahkota 
A géman irah ira han prajurit, minangka pra lambang sipat satria sar ta cih naning nata. 
Pěnutup kěpala yang dikěnakan olèh prajurit mělambangkan watak ksatria yang juga měrupakan sifat sěorang raja 

2. Sumping / hiasan tělinga 
A gémantan cèp talingan, cěp lik, lam bangé urip, kaya déné kěmbang srěngěngě. Godong k luwih, saka těmbung “ luwih ”, duwé ka luwihan, makara, rasa daya né kang gohan jaga ru béda, awit kunca rané kraton 
Pěrhiasan yang disělipkan ditělinga. Giwang, yang běrběntuk sěpěrti bunga matahari, mělambangkan kěhidupan, daun kěluwih, běrasal dari kata “ luwih ” yang běrarti kélébihan, makara, mělambangkan pěrlindungan untuk kěsělamatan kraton 

3. Praba / sorot cahaya 
Gě gam bara ning paro going kang kinor matan sayèkti tum rap kapita yan jawa mata ram, 
Mělambangkan pribadi ang dapat měněgakkan kěhormatan jawa mata ram, 

4. Lar / sayap 
Swiwi pěksi, lam bangégě gayuhan inggil kaya dénésumundul angkasa. 
Mělambangkan cita cita tinggi, sětinggi langit 

5. Tamèng / tamèng 
Sanjata kang gohan dang gula ngi salira ing palagan, warni ab rit, pra lambang niat wan ton jalaran ham béla gě gayuhan lěrès tum rap běb rayan, ana ngingm boya nila ra késipat waspada. 

Sěnjata untuk mělindungi diri pada saat pěrang. Warna mérah mělambangkan kěběranian yang tanpa měninggalkan kěwaspadaan untuk měmbéla kěběnaran 

6. Sěratan haba / tulisan haba
Cih naning nata, bilih ing kang juměněng ěnggěh sěsilih haměngku buwana. Asma puniku kěbak wu calan hadi luhung ka cih na haměngku, ha mangku, sar ta ham èngkoni. Warna jěněpra lambang agung binat hara. 
Aksara jawa ‘ha’ dan ‘ba’ měrupakan singkatan dari gělar sultan yang běrtah tadi kěraton yogyakarta. Gělar těrsěbut pěnuh děngan harapan luhur agar mampu mělindungi, měmbéla, sěrta měwujudkan kěmakmuran rakyat, warnaku ning kěěmasan mělambangkan kěagungan 

7. Kěmbang / sěkar padma / bunga padma 
Sěsam béta néka lian pang gésa nganbilihsa mang késědaya puniku u gili nam baran datèng gělarě donya akhirat 
Bunga těratai ang měngambang di atas air měnggambarkan kěhidupan dunia yang měndasari kěhidupan diakhirat 

8. Lalěr / sulur / tumbuhan sulur  
Pra lambang bilihpang gésa ngan puniku lu mam pah kala jéngan ka dos gěsa ngé sulur m rambat  

Měnggambarkan kěhidupan běrkělanjutan laksana sulur yang těrus měněrus tumbuh měrambat, 

Sělain lambang ka sultanan, juga disusun lambang bagi pribadi sultan, lambang pribadi atau cih naning pribadi ini běntuknya sama pěrsis déngan praja cih na děngan tambahan huruf mur da dibagian bawah hělai sayap, huruf mur da těrsěbut běrarti angka yang měnandakan sultan yang sědang bèrtahta. Cih naning pribadi ini banyak ditěmukan pada běnda běnda sěpěrtipě ra bot rumah tangga pěninggalan sultan sultan yang pěrnah běrtahta. Těrmasuk dalam hal ini, cih naning pribadi sri sultan haměngku bawa naka 10 pěrnah dicétak dalam kěrtas undangan upacara pěrnikahan putri putrinya. 

Běnda běnda pusaka atau rě gali a yang měngiringis ri sultan pada saat mi yos atau běrjalan kěluwar untuk měnghadiri upacara upacara běsar dikěraton disébut kanjěng kyai upacara. Upacara běsar dimaksud adalah juměněngan dalém atau pěnobatan, sělain itu, pada jaman dahulu, kanjěng kyai upacara juga dikěluwarkan pada saat upacara garébég, bukan sěkědar alat kělěngkapan upacara, kanjěng kyai upacara měrupakan simbol karaktěr atau watak yang harus těrcěrmin dalam diri sultan dan juga para pěmimpin masyarakat pada umumnya. Běnda běnda pusaka atau rě gali a těrsěbut adalah  
Banyak ( angsa ) mělambangkan kěwaspadaan dan kěsucian 
Dalang ( kijang ) mělambangkan kěgěsitan dan cěpat měngambil kěputusan, 
Sawung ( ayam jantan ) mělambangkan kěběranian 
Ga ling ( měrak ) mělambangkan kěwibawaan atau kěindahan 
Harda wali ka ( naga ) mělambangkan kěkuwatan dan tanggungjawab 
Kutuk ( kotak uwang ) mělambangkan kěděrma wanan 
Kacu mas ( saputangan ) mělambangkan sikap pěmaaf 
Kandil ( lampu minyak ) mělambangkan pěncěrahan 

Yang měmbawa běnda běnda pusaka těrsěbut adalah para gadisyang disěbut děngan istilah manggung. Para manggung biasanya měrupakan kěrabat děkat sultan yang disěbut děngan istilah sěntana dalěm, těrdapat délapan manggung yang ma sing ma sing běrtugas měmbawa běnda běnda pusaka di atas, měréka běrjalan běrjajar běri r ringan diděpan sri sultan pada saat mi yos dari dalěm agèn gprabayèksa ménuju siti hinggil lor. Sěměntara itu, těrdapat duwa manggung yang běrjalan di bělakang sri sultan untuk měmbawa běnda pusaka lainnya yang bérupa kécohan ( těmpat měludah ) dan wadah sés ( těmpat rokok ). Děngan děmikian těrdapat total sépuluh manggung yang běrtugas měngiringis ri sultan pada saat digělar suwatu upacara běsar. 

Sěmuwa běnda běnda upacara yang dibawa olèh manggung těrbuwat dari ěmas, sělain sěpuluh běnda di atas, těrdapat satu lagi běnda yang těrbuwat dari ěmas dinamakan cépu ri. Cépu ri, wadah gantén atau pékinangan měrupakan těmpat sěgala pěralatan makan sirih. Pada sětiap upacara bésar, cépu ri akan dibawa olèh abdi dalěm kěparak para gusti. Baik cépu ri maupun kécohan měmpunyai makna sěbagai běrikut 

Kécohan ( těmpat měludah ) mělambangkan kěhati hatian dalam běrtutur 
Cépu ri ( těmpat sěgala kěpěrluwan makan sirih ) mělambang kěsiap siagaan

Těrlahir děngan nama běndara radèn mas (brm)hěrjuno dar pito pada tanggal 2 april 1946 di yogyakarta, kěmudian měnghabiskan sěpanjang hidupnya dikota yang ia cintai, sri sultan haměngku bawa naka 10 tumbuh měnjadi pribadi angsa ngat děkat děngan kota dan rakyatnya. Sětělah déwasa běliau ditunjuk olèh ayahandanya sěbagai pangéran lurah atau yang dituwakan diantara sěmuwa pangéran dikěraton yogyakarta. Mas jun, běgitu běliau biasa disapa pada saatmu da, kěmudian diběri gělarkan jěng gusti pangéran harya(kgp h) mangkubumi. 

Sěbělum běrtakhta sěbagai sultan yogyakarta, kgp h mangkubumi sudah těrbiasa děngan pělbagai urusan dipěměrintahan, běliau sěring diminta měmbantu tugas tugas ayahandanya, sri sultan haměngku buwana 9, yang saat itu měnjabat sěbagai wakil présidèn républik indonésia. Sělain itu, kgp h mangkubumi sěndiri juga aktif diběrbagai kěgiatan sosial kěmasyarakatan, běběrapa jabatan yang pěrnah běliau ěmban diantaranya sěbagai kětuwa umum ka din dadé, i, yé,, kětu wadpd gol kardé, i, yé,, kětuwa konidé, i, yé, dan présidèn komisaris pg madu kismo. 

Pada tanggal 2 oktoběr 1988 sri sultan haměngku buwana 9 wafat, kgp h mangkubumi kěmudian měnjadi calon paling těpat untuk měnjadi sultan běrikutnya. Prosès suksési ini měnjadi hal yang baru dalam sějarah kěraton yogyakarta. Pada éra sěbělumnya, sětiap sultan yang akan dilantik harus měndapat pěrsětujuwan dari bělanda. 

Sěsaat sěbělum dinobatkan, kgp h mangkubumi měndapat gělarkan jěng gusti pangéran arya adipati haměngku něgara sudi byo raja putra nal èn drama taram yang běrmakna sěbagai pu téramah kota. Sětělah itu, baru kěmudian sěcara sah běliau dinobatkan sěbagai sultan dikěraton nga yogyakarta hadi ningrat pada tanggal 7 marět 1989 atau hari sělasa wagé, tanggal 29 rajab 1921 běrdasarkan pěnanggalan tahun jawa. 

Kara ton nga yogyakarta hadi ningrat měmiliki lambang ka sultanan yang disébut praja cih na. Sělain běrfungsi sěbagai ragam hias diběběrapa bangunan, praja cih na juga digunakan dalam kop surat rěsmi dan mědali pěnghargaan, adapun makna makna yang těrdapat dalam lambang těrsěbut adalah 

1. Songkok / mahkota 
A géman irah ira han prajurit, minangka pra lambang sipat satria sar ta cih naning nata. 
Pěnutup kěpala yang dikěnakan olèh prajurit mělambangkan watak ksatria yang juga měrupakan sifat sěorang raja 

2. Sumping / hiasan tělinga 
A gémantan cèp talingan, cěp lik, lam bangé urip, kaya déné kěmbang srěngěngě. Godong k luwih, saka těmbung “ luwih ”, duwé ka luwihan, makara, rasa daya né kang gohan jaga ru béda, awit kunca rané kraton 
Pěrhiasan yang disělipkan ditělinga. Giwang, yang běrběntuk sěpěrti bunga matahari, mělambangkan kěhidupan, daun kěluwih, běrasal dari kata “ luwih ” yang běrarti kélébihan, makara, mělambangkan pěrlindungan untuk kěsělamatan kraton 

3. Praba / sorot cahaya 
Gě gam bara ning paro going kang kinor matan sayèkti tum rap kapita yan jawa mata ram, 
Mělambangkan pribadi ang dapat měněgakkan kěhormatan jawa mata ram, 

4. Lar / sayap 
Swiwi pěksi, lam bangégě gayuhan inggil kaya dénésumundul angkasa. 
Mělambangkan cita cita tinggi, sětinggi langit 

5. Tamèng / tamèng 
Sanjata kang gohan dang gula ngi salira ing palagan, warni ab rit, pra lambang niat wan ton jalaran ham béla gě gayuhan lěrès tum rap běb rayan, ana ngingm boya nila ra késipat waspada. 

Sěnjata untuk mělindungi diri pada saat pěrang. Warna mérah mělambangkan kěběranian yang tanpa měninggalkan kěwaspadaan untuk měmbéla kěběnaran 

6. Sěratan haba / tulisan haba
Cih naning nata, bilih ing kang juměněng ěnggěh sěsilih haměngku buwana. Asma puniku kěbak wu calan hadi luhung ka cih na haměngku, ha mangku, sar ta ham èngkoni. Warna jěněpra lambang agung binat hara. 
Aksara jawa ‘ha’ dan ‘ba’ měrupakan singkatan dari gělar sultan yang běrtah tadi kěraton yogyakarta. Gělar těrsěbut pěnuh děngan harapan luhur agar mampu mělindungi, měmbéla, sěrta měwujudkan kěmakmuran rakyat, warnaku ning kěěmasan mělambangkan kěagungan 

7. Kěmbang / sěkar padma / bunga padma 
Sěsam béta néka lian pang gésa nganbilihsa mang késědaya puniku u gili nam baran datèng gělarě donya akhirat 
Bunga těratai ang měngambang di atas air měnggambarkan kěhidupan dunia yang měndasari kěhidupan diakhirat 

8. Lalěr / sulur / tumbuhan sulur  
Pra lambang bilihpang gésa ngan puniku lu mam pah kala jéngan ka dos gěsa ngé sulur m rambat  

Měnggambarkan kěhidupan běrkělanjutan laksana sulur yang těrus měněrus tumbuh měrambat, 

Sělain lambang ka sultanan, juga disusun lambang bagi pribadi sultan, lambang pribadi atau cih naning pribadi ini běntuknya sama pěrsis déngan praja cih na děngan tambahan huruf mur da dibagian bawah hělai sayap, huruf mur da těrsěbut běrarti angka yang měnandakan sultan yang sědang bèrtahta. Cih naning pribadi ini banyak ditěmukan pada běnda běnda sěpěrtipě ra bot rumah tangga pěninggalan sultan sultan yang pěrnah běrtahta. Těrmasuk dalam hal ini, cih naning pribadi sri sultan haměngku bawa naka 10 pěrnah dicétak dalam kěrtas undangan upacara pěrnikahan putri putrinya. 

Běnda běnda pusaka atau rě gali a yang měngiringis ri sultan pada saat mi yos atau běrjalan kěluwar untuk měnghadiri upacara upacara běsar dikěraton disébut kanjěng kyai upacara. Upacara běsar dimaksud adalah juměněngan dalém atau pěnobatan, sělain itu, pada jaman dahulu, kanjěng kyai upacara juga dikěluwarkan pada saat upacara garébég, bukan sěkědar alat kělěngkapan upacara, kanjěng kyai upacara měrupakan simbol karaktěr atau watak yang harus těrcěrmin dalam diri sultan dan juga para pěmimpin masyarakat pada umumnya. Běnda běnda pusaka atau rě gali a těrsěbut adalah  
Banyak ( angsa ) mělambangkan kěwaspadaan dan kěsucian 
Dalang ( kijang ) mělambangkan kěgěsitan dan cěpat měngambil kěputusan, 
Sawung ( ayam jantan ) mělambangkan kěběranian 
Ga ling ( měrak ) mělambangkan kěwibawaan atau kěindahan 
Harda wali ka ( naga ) mělambangkan kěkuwatan dan tanggungjawab 
Kutuk ( kotak uwang ) mělambangkan kěděrma wanan 
Kacu mas ( saputangan ) mělambangkan sikap pěmaaf 
Kandil ( lampu minyak ) mělambangkan pěncěrahan 

Yang měmbawa běnda běnda pusaka těrsěbut adalah para gadisyang disěbut děngan istilah manggung. Para manggung biasanya měrupakan kěrabat děkat sultan yang disěbut děngan istilah sěntana dalěm, těrdapat délapan manggung yang ma sing ma sing běrtugas měmbawa běnda běnda pusaka di atas, měréka běrjalan běrjajar běri r ringan diděpan sri sultan pada saat mi yos dari dalěm agèn gprabayèksa ménuju siti hinggil lor. Sěměntara itu, těrdapat duwa manggung yang běrjalan di bělakang sri sultan untuk měmbawa běnda pusaka lainnya yang bérupa kécohan ( těmpat měludah ) dan wadah sés ( těmpat rokok ). Děngan děmikian těrdapat total sépuluh manggung yang běrtugas měngiringis ri sultan pada saat digělar suwatu upacara běsar. 

Sěmuwa běnda běnda upacara yang dibawa olèh manggung těrbuwat dari ěmas, sělain sěpuluh běnda di atas, těrdapat satu lagi běnda yang těrbuwat dari ěmas dinamakan cépu ri. Cépu ri, wadah gantén atau pékinangan měrupakan těmpat sěgala pěralatan makan sirih. Pada sětiap upacara bésar, cépu ri akan dibawa olèh abdi dalěm kěparak para gusti. Baik cépu ri maupun kécohan měmpunyai makna sěbagai běrikut 

Kécohan ( těmpat měludah ) mělambangkan kěhati hatian dalam běrtutur 
Cépu ri ( těmpat sěgala kěpěrluwan makan sirih ) mělambang kěsiap siagaan