꧋ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ ꦥꦿ​ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦒ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁ​ꦫ​ꦗ​ꦱ​ꦲ​ꦏ​ꦮꦸ​ꦭ​

꧋ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ ꦥꦿ​ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦒ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁ​ꦫ​ꦗ​ꦱ​ꦲ​ꦏ​ꦮꦸ​ꦭ​

꧋ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ ꦥꦿ​ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦒ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁ​ꦫ​ꦗ​ꦱ​ꦲ​ꦏ​ꦮꦸ​ꦭ​

꧋ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦢꦸ​ꦩꦸ​ꦤꦸꦁ​ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦩꦂ​ꦒꦶ​ꦱꦶꦩ꧀ꦥꦁꦔꦤ꧀ꦲꦤ꧀ꦠ​ꦮꦶ​ꦱ꧀ꦱꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦩꦂ​ꦒꦶ​ꦩꦂ​ꦒꦺꦴ​ꦲꦸ​ꦠꦺꦴ​ꦩꦺꦴ​꧌ꦫꦸ​ꦩꦶ​ꦪꦶꦤ꧀ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦮꦱ꧀ꦠ​ꦤꦶ​ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦤ​ꦩ​ꦩꦂ​ꦒꦶ​ꦥ​ꦔꦺꦫꦤ꧀ꦩꦁ​ꦏꦸ​ꦧꦸ​ꦩꦶ​꧍꧈ ꦩꦂ​ꦒꦶ​꧉ꦄ꧈ꦌꦩ꧀꧉ ꦱ​ꦔ​ꦗꦶ​꧈ ꦩꦂ​ꦒꦶ​ꦗꦺꦤ꧀ꦢꦿꦭ꧀ꦱꦸ​ꦢꦶꦂ​ꦩꦤ꧀꧈ ꦭꦤ꧀ꦩꦂ​ꦒꦶ​꧉ꦥꦺ꧉ꦢꦶ​ꦥꦺꦴ​ꦤꦼ​ꦒꦺꦴ​ꦫꦺꦴ​꧉ ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦱꦏ꧀ꦭꦺꦂ​ꦫꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦏꦿ​ꦠꦺꦴꦤ꧀ ꦥꦿ​ꦩꦶ​ꦭ​ꦢ​ꦢꦺꦴꦱ꧀ꦧ​ꦒꦺ​ꦪꦤ꧀ꦱ​ꦏꦶꦁ​ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸ​ꦥ꦳ꦶ​ꦭꦺꦴ​ꦱꦺꦴ​ꦥ꦳ꦶꦱ꧀ꦲꦶꦁ​ꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏ​ꦱ​ꦏꦶꦁ​ꦒꦸ​ꦤꦸꦁ​ꦩꦼ​ꦫ​ꦥꦶ​꧈ ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀꧈ ꦏꦿ​ꦠꦺꦴꦤ꧀ꦪꦺꦴ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦠ​꧈ ꦥꦁ​ꦒꦸꦁ​ꦏꦿ​ꦥꦾꦏ꧀꧈ ꦭꦤ꧀ꦱꦼ​ꦒ​ꦫ​ꦏꦶ​ꦢꦸꦭ꧀꧈ ꦲ​ꦩꦂ​ꦒꦶ​ꦮꦸ​ꦗꦸ​ꦢ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦮꦼꦂ​ꦤꦶ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦥꦼ​ꦛꦏ꧀ ꦠꦶ​ꦪꦁ​ꦮꦭꦤ꧀ꦢꦶꦭ​ꦗꦼꦁ​ꦩꦱ꧀ꦠ​ꦤꦶꦏꦤ꧀ꦛꦶꦤꦩꦮꦲꦶꦠ꧀ꦥꦭ꧀꧌ꦱ​ꦏ​ꦥꦼ​ꦛꦏ꧀꧍꧈ ꦥꦿ​ꦩꦶ​ꦭ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦔꦤ꧀ꦠꦺꦴꦱ꧀ꦱꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​꧈ ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦲ​ꦱꦿꦶꦁ​ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦮꦱ꧀ꦠ​ꦤꦶ​ꦩꦶ​ꦤꦁ​ꦏ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦥꦭ꧀ꦥꦸ​ꦠꦶꦃ​꧉

꧋ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦢꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦱꦼ​ꦠ​ꦲꦸꦤ꧀ꦱ​ꦱꦩ꧀ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦔ​ꦪꦺꦴ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦠ​ꦩ​ꦢꦼꦒ꧀ꦤ​ꦒ​ꦫꦶ​꧈ ꦠꦽ​ꦥ꧀ꦥꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦠ​ꦲꦸꦤ꧀ ꧇​꧑​꧗​꧕​꧖꧇꧈ ꦮꦶ​ꦮꦶ​ꦠ꧀ꦠ​ꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸ​ꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦲ​ꦮꦸ​ꦗꦸꦢ꧀ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​꧌ꦱꦶ​ꦭꦶꦤ꧀ꦝꦼꦂ​꧍ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦥꦸ​ꦕꦏ꧀ꦲ​ꦮꦸ​ꦗꦸꦢ꧀ꦧꦸꦤ꧀ꦢꦼꦂ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ ꦱ​ꦲꦺꦁꦒ​ꦱ​ꦒꦼꦢ꧀ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦮꦱ꧀ꦠ​ꦤꦶ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀꧈ ꦮꦸ​ꦗꦸ​ꦢ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦲꦁ​ꦒ​ꦝꦃ​ꦲꦶ​ꦠꦼ​ꦒꦼꦱ꧀ꦱꦼ​ꦩ​ꦔꦠ꧀ꦥꦼꦂ​ꦱ​ꦠꦸ​ꦮꦤ꧀ꦲꦤ꧀ꦠ​ꦮꦶ​ꦱ꧀ꦱꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦏ​ꦮꦸ​ꦭ​ꦏ​ꦭꦶ​ꦪꦤ꧀ꦫ​ꦗ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀꧈ ꦲꦸ​ꦒꦶ​ꦩꦶ​ꦤꦁ​ꦏ​ꦥꦿ​ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦥ꦳ꦶ​ꦭꦺꦴ​ꦱꦺꦴ​ꦥ꦳ꦶꦱ꧀ꦗ​ꦮ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦒ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁ​ꦏ​ꦮꦸ​ꦭ​ꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦧꦺꦴ​ꦠꦼꦤ꧀ꦤ​ꦩꦸꦁ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦒ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁ​ꦏ​ꦮꦸ​ꦭ​ꦏ​ꦭꦶ​ꦪꦤ꧀ꦥ​ꦔꦸ​ꦮ​ꦱ​꧈ ꦲ​ꦤ​ꦔꦶꦁ​ꦲꦸ​ꦒꦶ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦒ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦱ​ꦏ​ꦭꦶ​ꦪꦤ꧀ꦏꦂ​ꦱ​ꦤꦶꦁ​ꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶ​꧈ ꦗ​ꦩꦤ꧀ꦫꦸ​ꦩꦶ​ꦪꦶꦤ꧀ꦥꦸ​ꦕꦏ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦒꦶ​ꦤ​ꦏ꧀ꦏ​ꦏꦼꦤ꧀ꦩꦶ​ꦤꦁ​ꦏ​ꦥꦚ꧀ꦕꦼꦂ​ꦫꦶꦁ​ꦥ​ꦤꦶ​ꦔ​ꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦤ​ꦭꦶ​ꦏ​ꦱꦿꦶ​ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦱꦶ​ꦤꦺ​ꦮ​ꦏ​ꦲꦶꦁ​ꦧꦁ​ꦱꦭ꧀ꦩ​ꦔꦸꦤ꧀ꦠꦸꦂ​ꦠꦁ​ꦏꦶꦭ꧀꧈ ꦧꦁ​ꦱꦭ꧀ꦩ​ꦔꦸꦤ꧀ꦠꦸꦂ​ꦠꦁ​ꦏꦶꦭ꧀ꦲꦶꦁ​ꦒꦶꦃ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦣꦩ꧀ꦥꦂ​ꦥ​ꦊꦁ​ꦒꦃ​ꦲꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦱꦶ​ꦠꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶꦭ꧀ꦭꦺꦴꦂ​ꦥ꧀ꦭ​ꦠꦂꦫꦤ꧀ꦏꦿ​ꦠꦺꦴꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦱꦶ​ꦠꦶ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦏ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶ​ꦭ꧀ꦭꦏꦼꦤ꧀꧉

4941c645 E0ec 4338 8ea8 30718310d2b4

꧋ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦤ​ꦭꦶ​ꦏ​ꦱ​ꦱꦩ꧀ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦭꦶꦤ꧀ꦝꦸ​ ꧇​꧑​꧘​꧖​꧗꧇

꧋ꦤ​ꦭꦶ​ꦏ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦗ​ꦩꦤ꧀ꦥ​ꦩ​ꦫꦺꦤ꧀ꦠꦃ​ꦲꦤ꧀ꦱꦿꦶ​ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲ​ꦩꦼꦁ​ꦏꦸ​ꦧꦸ​ꦮ​ꦤ​꧇꧖꧇꧌ ꧇​꧑​꧘​꧕​꧕꧇ꦢꦸꦩꦸꦒꦶ ꧇​꧑​꧘​꧗​꧗꧇ ꧍꧈ ꦠꦽ​ꦥ꧀ꦥꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦤ​ꦭꦶ​ꦏ​ꦱꦸꦂꦪ​ ꧇​꧑​꧐꧇ ꦗꦸ​ꦤꦶ​ ꧇​꧑​꧘​꧖​꧗꧇ ꧌ ꧇​꧔꧇ ꦱ​ꦥꦂ​ꦠ​ꦲꦸꦤ꧀ꦗꦮꦶ ꧇​꧑​꧗​꧙​꧖꧇ ꧍꧈ ꦮꦺꦴ​ꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏ​ꦢ​ꦢꦺ​ꦪꦤ꧀ꦭꦶꦤ꧀ꦝꦸꦠꦺꦏ꧀ꦠꦺꦴ​ꦤꦶꦏ꧀ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦱ꧀ꦏ​ꦭ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲ​ꦒꦼꦁ​ꦲꦶꦁ​ꦪꦺꦴ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦠ​꧈ ꦱ​ꦮ​ꦠ​ꦫ​ꦏ​ꦛꦃ​ꦮꦼ​ꦮ​ꦔꦸ​ꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦲꦩ꧀ꦧꦿꦸꦏ꧀ ꦏ​ꦊ​ꦧꦼꦠ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ ꦱ​ꦏ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦢ​ꦢꦺꦴꦱ꧀ꦥ​ꦠꦃ​ꦏꦶ​ꦫꦁ​ꦭꦁ​ꦏꦸꦁ​ꦱ​ꦥꦿ​ꦠꦼ​ꦭꦺꦴꦤ꧀ꦧ​ꦒꦺ​ꦪꦤ꧀ ꦥꦿꦱ꧀ꦠ​ꦮ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦲꦺ​ꦔꦼꦠ꧀ꦲꦶꦁ​ꦕꦤ꧀ꦢꦿ​ꦱꦼꦁ​ꦏ​ꦭ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦸ​ꦤꦶ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦲꦺꦴ​ꦧꦃ​ꦠꦿꦸꦱ꧀ꦥꦶ​ꦠꦸꦁ​ꦧꦸ​ꦩꦶ​꧈ ꦔꦼ​ꦤꦼꦂ​ꦲꦶꦁ​ꦲꦁ​ꦏ​ ꧇​꧑​꧗​꧙​꧖꧇ ꦠ​ꦲꦸꦤ꧀ꦗ​ꦮ​꧉

꧋ꦱ​ꦮꦼ​ꦠ​ꦫ​ꦠ​ꦲꦸꦤ꧀ ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦢ​ꦢꦺꦴꦱ꧀ꦏ​ꦭ​ꦭꦶꦱ꧀ ꦭ​ꦗꦼꦁ​ꦤ​ꦭꦶ​ꦏ​ꦗ​ꦩꦤ꧀ꦥ​ꦩ​ꦫꦺꦤ꧀ꦠꦃ​ꦲꦤ꧀ꦱꦿꦶ​ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲ​ꦩꦼꦁ​ꦏꦸ​ꦧꦸ​ꦮ​ꦤ​꧇꧗꧇​꧌ ꧇​꧑​꧘​꧗​꧗꧇ꦢꦸꦩꦸꦒꦶ ꧇​꧑​꧙​꧒​꧑꧇ ꧍꧈ ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦢꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦩ​ꦭꦶꦃ​ꦭꦤ꧀ꦢꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦏꦼ​ꦥꦾ​ꦏ꧀ꦏ​ꦏꦼꦤ꧀ꦤ​ꦭꦶ​ꦏ​ꦱꦸꦂꦪ​ ꧇​꧓꧇ ꦲꦺꦴꦏ꧀ꦠꦺꦴ​ꦧꦼꦂ​ ꧇​꧑​꧘​꧘​꧙꧇꧈ ꦲꦁ​ꦒꦺꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦩ​ꦭꦶꦃ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦗ​ꦭ​ꦫꦶ​ꦮꦸ​ꦗꦸꦢ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦢ​ꦢꦺꦴꦱ꧀ꦲꦺ​ꦮꦃ​꧈ ꦮꦸ​ꦗꦸꦢ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦭꦤ꧀ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦢ​ꦢꦺꦴꦱ꧀ꦲ​ꦮꦸ​ꦗꦸꦢ꧀ꦥꦼ​ꦱ​ꦒꦶ​ꦭꦤ꧀ꦥꦸ​ꦕ​ꦏ꧀ꦲꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦭꦚ꧀ꦕꦶꦥ꧀꧈ ꦱ​ꦱ​ꦤꦺ​ꦱ꧀ꦱꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶ​ꦭ꧀ꦭꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦱ​ꦢꦺꦫꦺꦁ​ꦔꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ ꧇​꧒​꧕꧇ ꦩꦺ​ꦠꦼꦂ​ꦢ​ꦢꦺꦴꦱ꧀ ꧇​꧑​꧕꧇ ꦩꦺꦠꦼꦂ​ꦏꦺꦩ​ꦮꦺꦴꦤ꧀ ꦏ​ꦢꦸ​ꦒ​ꦝꦺ​ꦱ​ꦲꦶꦤ꧀ꦲꦺꦁ​ꦒꦭ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦩꦶ​ꦤꦁ​ꦏ​ꦱ꧀ꦠꦿꦠꦺꦒꦶ​ꦥ​ꦩ​ꦫꦺꦤ꧀ꦠꦃ​ꦮꦭꦤ꧀ꦢꦶ​ꦏꦁ​ꦒꦺꦚꦶꦂ​ꦤ​ꦏ꧀ꦏ​ꦏꦼꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦩ​ꦤꦸꦁ​ꦒ​ꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀ꦫ​ꦗ​ꦢ​ꦭꦃ​ꦏ​ꦮꦸ​ꦭ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦏ​ꦠꦼ​ꦢꦃꦲ​ꦏꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦝꦺꦱ​ꦲꦶꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦱ​ꦢꦺꦫꦺꦁ​ꦔꦶ​ꦥꦸꦤ꧀꧈

꧋ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀

꧋ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦱ​ꦧꦼꦤ꧀ꦱꦶ​ꦱꦶꦃ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦺꦁꦒꦭ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​꧈ ꦱꦼ​ꦏ​ꦮꦤ꧀ꦱꦶ​ꦱꦶꦃ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦤꦼ​ꦢꦃꦲ​ꦏꦼꦤ꧀ꦥꦿꦺꦴ​ꦱꦺꦱ꧀ꦲꦁ​ꦒꦺꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​꧉

꧋ꦲꦶꦁ​ꦱꦶ​ꦱꦶꦃ​ꦏꦶ​ꦭꦺꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦸ​ꦤꦶ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ ꦪ​ꦱꦤ꧀ꦢ​ꦊꦩ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦱꦶ​ꦤꦸꦲꦸꦤ꧀ꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁ​ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲ​ꦩꦼꦁ​ꦏꦸ​ꦧꦸ​ꦮ​ꦤ​ꦏ​ꦥꦶꦁ​ ꧇​꧗꧇꧈ ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦤꦼ​ꦢꦃ​ꦲ​ꦏꦼꦤ꧀ꦧꦶ​ꦭꦶꦃ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦢꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦗ​ꦩꦤ꧀ꦥ​ꦩꦫꦺꦤ꧀ꦠꦃ​ꦲꦤ꧀ꦱꦿꦶ​ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲ​ꦩꦼꦁ​ꦏꦸ​ꦧꦸ​ꦮ​ꦤ​꧇꧗꧇꧉

꧋ꦲꦶꦁ​ꦱꦶ​ꦱꦶꦃ​ꦮꦺ​ꦠꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦸ​ꦤꦶ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦩ​ꦔ​ꦪꦸ​ꦧ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦱ​ꦢ​ꦊꦩ꧀ꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁ​ꦠꦸ​ꦮꦤ꧀ꦉ​ꦱꦶ​ꦝꦺꦤ꧀꧉ꦪꦺ꧉ꦩꦸꦭ꧀ꦭꦼ​ꦩꦺꦱ꧀ꦠꦼꦂ​꧈ ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦚꦼ​ꦧ​ꦠ꧀ꦠ​ꦏꦼꦤ꧀ꦧꦶ​ꦭꦶꦃ​꧉ꦪꦺ꧉ ꦩꦸꦭ꧀ꦭꦼ​ꦩꦺꦱ꧀ꦠꦼꦂ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶꦃ​ꦉ​ꦱꦶ​ꦝꦺꦤ꧀ꦪꦺꦴ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦠ​ꦲꦶꦁ​ꦮꦼꦏ꧀ꦢꦭ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ ꦤꦩ꧀ꦥꦶ​ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦭꦶ​ꦭ​ꦲꦁ​ꦒꦺꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​꧈ ꦲꦤ꧀ꦝ​ꦫꦤ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦤꦼ​ꦢꦃꦲ​ꦏꦼꦤ꧀ꦧꦶ​ꦭꦶꦃ​ꦥ​ꦩ​ꦫꦺꦤ꧀ꦠꦃ​ꦮꦭꦤ꧀ꦢꦶ​ꦧꦺꦴ​ꦠꦼꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦱꦁ​ꦏꦸ​ꦠ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧꦧ꧀ꦢ​ꦤ​ꦲꦁ​ꦒꦺꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀꧉

6426561a 9a41 417d B779 C3d0e2f6ded0

꧋ꦲꦶꦁ​ꦱꦶ​ꦱꦶꦃ​ꦏꦶ​ꦢꦸꦭ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦸ​ꦤꦶ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ ꦮꦶ​ꦮ​ꦫ​ꦲꦂ​ꦗ​ꦩꦁ​ꦒ​ꦭ​ꦥꦿ​ꦗ​ꦏ​ꦥꦶꦁ​꧇꧗꧇​ꦱ​ꦥꦂ​ꦲ​ꦭꦶꦥ꧀ ꧇​꧑​꧘​꧑​꧙꧇꧈ ꦮꦶ​ꦮ​ꦫ​ꦲꦂ​ꦗ​ꦩꦁ​ꦒ​ꦭ​ꦥꦿ​ꦗ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶꦃ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦱꦼꦁ​ꦏ​ꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦩꦿ​ꦕꦶꦃ​ꦤ​ꦤꦶ​ꦥ​ꦫꦶ​ꦥꦸꦂ​ꦤ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦺꦁ​ꦒꦭ꧀ ꦮꦶ​ꦮ​ꦫ​ꦲ​ꦠꦼ​ꦒꦼꦱ꧀ꦒ​ꦥꦸ​ꦫ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦠꦤ꧀ꦝ​ꦲꦁ​ꦏ​ꦱ​ꦔ​꧈ ꦲꦂ​ꦗ​ꦲ​ꦠꦼ​ꦒꦼꦱ꧀ꦩꦏ꧀ꦩꦸꦂ​ꦩꦶ​ꦤꦁ​ꦏ​ꦠꦤ꧀ꦝ​ꦲꦁ​ꦏ​ꦱꦼ​ꦠꦸꦁ​ꦒꦭ꧀ ꦩꦁ​ꦒ​ꦭ​ꦲ​ꦠꦼ​ꦒꦼꦱ꧀ꦤ​ꦪ​ꦏ​꧈ ꦠꦧ꧀ꦝꦲꦁ​ꦏ​ꦮꦺꦴ​ꦭꦸ​꧈ ꦭ​ꦗꦼꦁ​ꦥꦿ​ꦗ​ꦲ​ꦠꦼ​ꦒꦼꦱ꧀ꦤ​ꦒ​ꦫ​꧈ ꦠꦤ꧀ꦝꦲꦁ​ꦏ​ꦱꦼ​ꦠꦸꦁ​ꦒꦭ꧀ ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦱ​ꦒꦼꦢ꧀ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦮꦱ꧀ꦠ​ꦤꦶ​ꦧꦶ​ꦭꦶꦃ​ꦭꦩ꧀ꦥꦃ​ꦤꦸ​ꦗꦸ​ꦒ​ꦥꦸ​ꦫ​ꦤꦶꦁ​ꦏꦼ​ꦩꦏ꧀ꦩꦸꦂ​ꦫꦤ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦏ​ꦮꦶ​ꦮꦶ​ꦠ꧀ꦠꦤ꧀ꦱ​ꦏꦶꦁ​ꦤ​ꦪ​ꦏ​ꦤ​ꦒ​ꦫꦶ​꧈ ꦱꦼꦁ​ꦏ​ꦭꦤ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦔꦼ​ꦤꦼꦂ​ꦲꦶꦁ​ꦲꦁ​ꦏ​ ꧇​꧑​꧘​꧑​꧙꧇ ꧈ ꦠꦽꦥ꧀ꦏ​ꦭꦶ​ꦪꦤ꧀ꦠ​ꦲꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦏ​ꦱꦼ​ꦫꦠ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦔꦤ꧀ꦝ​ꦥ꧀ꦥꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ ꦲꦶꦁ​ꦱ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁꦱꦼ​ꦫ​ꦠ꧀ꦠꦤ꧀ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦥ​ꦫꦶ​ꦭꦤ꧀ꦏ​ꦥꦱ꧀ꦏꦤ꧀ꦛꦶ​ꦱꦼ​ꦫ​ꦠ꧀ꦠꦤ꧀ ꧉ꦲ꧈ꦨ꧉꧇꧗꧇꧈ ꦲꦸ​ꦒꦶ​ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦱꦺꦴꦁ​ꦏꦺꦴꦏ꧀ꦮꦭꦤ꧀ꦢꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦥꦸ​ꦕ​ꦏ꧀ꦏꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦥꦿ​ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦲꦶꦁ​ꦒꦶꦃ​ꦭꦩ꧀ꦧꦁ​ꦫꦱ꧀ꦩꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦲꦒꦼꦩ꧀ꦢꦺꦤꦶꦁ​ꦱꦿꦶ​ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲ​ꦩꦼꦁ​ꦏꦸ​ꦧꦸ​ꦮ​ꦤ​꧇꧗꧇​꧉

꧋ꦲꦶꦁ​ꦱꦶ​ꦱꦶꦃꦭꦺꦂ​ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦲꦸ​ꦤꦶ​ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ ꦥ​ꦏꦂꦪꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦱꦶ​ꦤꦼꦩ꧀ꦧ​ꦢꦤ꧀ꦥ​ꦠꦶꦃ​ꦢ​ꦊꦩ꧀ꦏꦚ꧀ꦗꦼꦁ​ꦫ​ꦢꦺꦤ꧀ꦲ​ꦢꦶ​ꦥ​ꦠꦶ​ꦢ​ꦤꦸ​ꦉ​ꦗ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦏ​ꦥꦶꦁ​ ꧇꧕꧇  ꦏ​ꦲꦸꦤ꧀ꦝ​ꦒꦺꦤ꧀ꦢꦺ​ꦤꦶꦁ​ꦠꦸ​ꦮ ꦤ꧀ ꧉ꦪꦺ꧈ꦥꦺ꧈ꦌꦥ꦳꧀꧉ ꦥ꦳ꦤ꧀ꦧꦿꦸꦱ꧀ꦱꦼꦭ꧀ꦲꦺꦴꦥ꧀ꦱꦶꦃ​ꦠꦼꦂ​ꦮ​ꦠꦼꦂ​ꦱ꧀ꦠ​ꦠ꧀ ꦥꦿ​ꦱꦱ꧀ꦠꦶ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦚꦼ​ꦧ​ꦠ꧀ꦠ​ꦏꦼꦤ꧀ꦧꦶ​ꦭꦶꦃ​ꦲꦁ​ꦒꦺꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦢꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦥꦤ꧀ꦝꦺ​ꦒ​ꦤꦶ​ꦢꦺ​ꦤꦶꦁ​ꦥ​ꦠꦶꦃ​ꦢ​ꦤꦸ​ꦉ​ꦗꦺꦴ​꧌ ꧇​꧑​꧘​꧗​꧙꧇ꦢꦸꦩꦸꦒꦶ ꧇​꧑​꧘​꧙​꧙꧇ ꧍꧈ ꦭꦤ꧀ꦲꦂ​ꦱꦶ​ꦠꦺꦏ꧀ꦠꦸꦂ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦢꦶ​ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦫꦚ꧀ꦕꦁ​ꦢꦺ​ꦤꦶꦁ꧉ꦪꦺ꧈ꦥꦺ꧈ꦌꦥ꦳꧀꧉​ꦥ꦳ꦤ꧀ꦧꦿꦸꦱ꧀ꦱꦼꦭ꧀ ꦩꦶ​ꦤꦁ​ꦏ​ꦥꦼ​ꦠꦸ​ꦒꦱ꧀ꦝꦶ​ꦤꦱ꧀ꦥꦼ​ꦔ​ꦲꦶ​ꦫꦤ꧀ꦮꦭꦤ꧀ꦢꦶ​ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦏ​ꦗꦶ​ꦧꦃ​ꦲꦶꦁ​ꦪꦺꦴ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦠ​꧉

꧋ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦱ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​꧉

꧋ꦮꦶ​ꦮꦶꦠ꧀ꦤ​ꦭꦶ​ꦏ​ꦢꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦩ​ꦭꦶꦃ​ꦱ​ꦱꦩ꧀ꦥꦸ​ꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦫꦶ​ꦱꦏ꧀ꦲ​ꦩꦂ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦤ꧀ꦝꦸ꧈ ꦧꦺꦴ​ꦠꦼꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦩ​ꦭꦶꦃ​ꦲꦺꦮꦃ​ꦲꦺ​ꦮꦃ​ꦲꦤ꧀ꦮ​ꦔꦸ​ꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​꧈ ꦤ​ꦩꦸꦁ​ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥ​ꦢ​ꦩꦼ​ꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦏꦁ​ꦱꦶ​ꦥ​ꦠ꧀ꦠꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦔꦸ​ꦥ​ꦏ​ꦫ​ꦮ​ꦔꦸ​ꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦲꦸ​ꦠ​ꦮꦶ​ꦤ​ꦠ​ꦱ​ꦏꦶ​ꦮ​ꦠꦼ​ꦔꦼ​ꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀꧈

꧋ꦲꦶꦁ​ꦠ​ꦲꦸꦤ꧀ ꧇​꧒​꧐​꧑​꧕꧇ ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦩꦶ​ꦤꦶ​ꦪ​ꦠꦸꦂ​ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦒꦺꦴ​ꦭꦺꦴꦁ​ꦒꦶ​ꦭꦶꦒ꧀ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦥꦸꦂ​ꦤ​ꦏ​ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁ​ꦥꦺꦴ​ꦗꦺꦴꦏ꧀ꦱꦶꦩ꧀ꦥꦁ​ꦔꦤ꧀ꦥꦿ​ꦥ​ꦢꦤ꧀ꦱꦶ​ꦱꦶꦃ​ꦏꦶ​ꦢꦸꦭ꧀ꦮꦺ​ꦠꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​꧈ ꦩꦶ​ꦤꦶ​ꦪ​ꦠꦸꦂ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦢꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦧ​ꦔꦸꦤ꧀ꦔ​ꦤꦸꦠ꧀ꦝꦺ​ꦱ​ꦲꦶꦤ꧀ꦭ​ꦮꦱ꧀ꦭꦤ꧀ꦢꦶ​ꦥꦸꦚ꧀ꦗꦁ​ꦏꦼ​ꦥ꧀ꦥꦶ​ꦏ​ꦠꦿꦁ​ꦔꦤ꧀ꦱꦸ​ꦗ​ꦫꦃ​ꦭꦤ꧀ꦥ꦳ꦭ꧀ꦱ​ꦥ꦳ꦃ​ꦱ​ꦏꦶꦁ​ꦮꦸ​ꦗꦸꦢ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦲ​ꦱꦶ​ꦭ꧀ꦭꦶꦁꦫꦚ꧀ꦕꦁ​ꦔꦤ꧀ꦥ​ꦔꦂ​ꦱ​ꦪꦺꦴ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦠ​ꦭꦤ꧀ꦭꦼꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦠꦸ​ꦤ꧀ꦤꦶ​ꦥꦸꦤ꧀ꦠꦸ​ꦒꦸ​ꦲ​ꦱꦶꦭ꧀ꦱ​ꦏꦶꦁ​ꦝꦺ​ꦱ​ꦲꦶꦤ꧀ꦠꦶ​ꦪꦁꦮꦭꦤ꧀ꦢꦶꦱ​ꦥꦸ​ꦤꦶ​ꦏ​ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦢ​ꦢꦺꦴꦱ꧀ꦕ​ꦒꦂ​ꦧꦸ​ꦢ​ꦪ​ꦲꦸ​ꦒꦶ​ꦭꦺꦤ꧀ꦩꦏ꧀ꦏꦶ​ꦛ​ꦪꦺꦴ​ꦒꦾ​ꦏꦂ​ꦠ​꧉

Tugu Golong Gilig, Pralambang Manunggaling Raja Saha Kawula

tugu goloŋ gilig dumunuŋ wontěn hiŋ maṙgi simpaŋṅan hantawissipun maṙgi maṙgo hutomo (rumiyin dipunwastani kanṭi nama maṙgi paṅeran maŋkubumi), maṙgi a.m. saṅaji, maṙgi jendŕal sudiṙman, lan maṙgi p. diponěgoro. tugu punika wontěn hiŋ sakleṙripun kŕaton, pŕamila dados bageyan sakiŋ sumbu pilosopis hiŋgiḥ punika sakiŋ gunuŋ měrapi, tugu goloŋ gilig, kŕaton yogỿakaṙta, paŋguŋ kŕapỿak, lan sěgara kidul. hamaṙgi wujudtipun hiŋkaŋ hiŋgil lan wěṙninipun pěṭak, tiyaŋ walandi lajěŋ mastani kanṭi nama wahit pal (white paal) (saka pěṭak). pŕamila punika, ṅantos sapunika, tugu goloŋ gilig hasŕiŋ dipunwastani minaŋka tugu pal putiḥ.

tugu punika dipunbaŋun sětahun sasampunipun ṅayogỿakaṙta maděg nagari, tŕěpipun hiŋ tahun 1756. wiwitanipun baŋunan punika hawujud goloṅ (silinḍěr) kanṭi puñcak hawujud bunděṙ gilig, saheŋga sagěd dipunwastani tugu goloŋ gilig. wujudtipun hiŋkaŋ goloŋ gilig punika haŋgaḍahi těgěs sěmaṅat pěṙsatuwan hantawissipun kawula kaliyan rajanipun. hugi minaŋka pŕalambaŋ pilosopis jawa manuŋgalliŋ kawula gusti hiŋkaŋ botěn namuŋ manuŋgalliŋ kawula kaliyan paṅuwasa, hanaŋṅiŋ hugi manuŋgalliŋ manuŋsa kaliyan kaṙsaniŋ gusti. jaman rumiyin pucak tugu hiŋkaŋ hawujud gilig punika dipunginakakěn minaŋka pañcěriŋ paniŋṅalan nalika sŕi sultan sinewaka hiŋ baŋsal maṅuntuṙ taŋkil. baŋsal maṅuntuṙ taŋkil hiŋgiḥ punika ḍampaṙ palěŋgaḥhan hiŋ siti hiŋgil lor plataṙran kŕaton hiŋkaŋ sitinipun kahiŋgillakěn.

4941c645 E0ec 4338 8ea8 30718310d2b4

tugu goloŋ gilig nalika sasampunnipun linḍu 1867

nalikanipun jaman pamarentaḥhan sŕi sultan haměŋku buwana 6 (1855-1877), tŕěppipun nalika suṙya 10 juni 1867 (4 sapaṙ tahun 1796 j), wontěn kadadeyan linḍu tektonik kanṭi skala hiŋkaŋ hagěŋ hiŋ yogỿakaṙta. sawatara kaṭaḥ wěwaṅunan hambŕuk, kalěbět tugu goloŋ gilig. saka tugu dados pataḥ kiraŋ laŋkuŋ sapŕatělon bagiyan. pŕastawa punika dipuneṅet hiŋ candŕa sěŋkala hiŋkaŋ huninipun hobaḥ tŕus pituŋ bumi, ṅěněṙ hiŋ haŋka 1796 tahun jawa.

sawětara tahun, tugu goloŋ gilig dados kalalis. lajěŋ nalika jaman pamarentaḥhan sŕi sultan haměŋku buwana 7 (1877-1921), tugu punika dipunbaṅun maliḥ lan dipunkěpỿakakěn nalika suṙya 3 oktoběṙ 1889. haŋgennipun baṅun maliḥ punika jalari wujud tugu dados hewaḥ, wujud tugu hiŋkaŋ goloŋ lan gilig dados hawujud pěsagi  lan pucakhipun lañcip. sasanessipun punika, hhiŋgillipun tugu hiŋkaŋ sadereŋṅipun 25 metěr dados 15 metěr kemawon. kaduga, ḍesahin heŋgal punika minaŋka stŕatégi pamarentaḥ walandi kaŋge ñiṙnakakěn lambaŋ manuŋgallipun raja dalaḥ kawula hiŋkaŋ katědaḥḥaken hiŋ ḍesahin tugu sadereŋipun.

pŕasasti wontěn hiŋ tugu goloŋ gilig

wontěn pŕasasti hiŋ saběn sisiḥ tugu hiŋkaŋ heŋgal punika. sěkawan sisiḥ punika nědaḥhakěn pŕoses haŋgennipun baṅun tugu.

hiŋ sisiḥ kilen wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “yasan dalěm hiŋkaŋ sinuhun kañjěŋ sultan haměŋkubuwana kapiŋ 7”. pŕasasti punika nědaḥhakěn biliḥ tugu punika dipunbaṅun hiŋ jaman pamarentaḥhan sŕi sultan haměŋku buwana 7.

hiŋ sisiḥ wétan wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “hiŋkaŋ maṅayubagỿa kaṙsa dalěm kañjěŋ tuwan resiḍen y. mullěmestěṙ”. pŕasasti punika ñěbattakěn biliḥ y. mullěmestěṙ, hiŋgih residhèn yogỿakaṙta hiŋ wěkdal punika, nampi kanṭi lila haŋgennipun baṅun tugu punika. Hanḍaran punika nědaḥhakěn biliḥ pamarentaḥ walandi botěn wontěn saŋkutannipun bab dana haŋgennipun baṅun.

hiŋ sisiḥ kidul wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “wiwara haṙja maŋgala pŕaja, kapiŋ 7 sapaṙ halip 1819”. wiwara haṙja maŋgala pŕaja hiŋgih punika sěŋkalan hiŋkaŋ mŕaciḥnani paripuṙnanipun baṅun tugu goloŋ gilig hiŋkaŋ heŋgal. wiwara hatěgěs gapura, punika tanḍa haŋka sanga. haṙja hatěgěs makmur minaŋka tanḍa haŋka setunggal. maŋgala hatěgěs nayaka, tanḍa haŋka wolu. lajěŋ pŕaja hatěgěs nagara, tanḍa haŋka sětuŋgal. punika sagěd dipunwastani biliḥ lampaḥ nuju gapuraniŋ kěmakmuṙran punika kawiwitan sakiŋ nayaka nagari. sěŋkalan punika ṅěněṙ hiŋ haŋka 1819, tŕěp kaliyan tahun hiŋkaŋ kasěrat wontěn ṅanḍappipun. hiŋ sahiŋgiliŋ sěratan punika wontěn lambaŋ pari lan kapas kanṭi sěratan hb 7, hugi lambaŋ soŋkok walandi hiŋ pucakipun. pŕalambaŋ punika hiŋgih lambaŋ rasmi hiŋkaŋ dipunagěm deniŋ sŕi sultan haměŋku buwana 7.

hiŋ sisiḥ lèr wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “pakaryannipun siněmbadan patiḥ dalěm kañjěŋ raden hadipati danurěja hiŋkaŋ kapiŋ 5. kahunḍagen deniŋ tuwan ye,pe,ep pan brussěl opsihtěr watěrsětat”. pŕasasti punika ñěbattakěn biliḥ haŋgennipun baṅun tugu dipunpanḍegani deniŋ patiḥ danurějo 5 (1879-1899), lan haṙsitektuṙ tugu dipunrañcaŋ deniŋ ye,pe,ep pan brussěl, minaŋka pětugas dinas pěŋahiṙran walandi hiŋkaŋ kajibaḥ hiŋ yogỿakaṙta.

6426561a 9a41 417d B779 C3d0e2f6ded0

tugu goloŋ gilig sapunika

wiwit nalika dipunbaṅun maliḥ sasampunnipun risak hamaṙgi linḍu, botěn wontěn maliḥ hewaḥ-hewaḥhan waṅunan tugu. namuŋ wontěn padamělan hiŋkaŋ sipattipun ŋupakara waŋunan hutawi nata sakiwa těŋěnnipun.

hiŋ tahun 2015, wontěn miniyatuṙ tugu goloŋ gilig sampun puṙna kabaṅun hiŋ pojok simpaŋan pŕapadan sisiḥ kidul wetan tugu. miniyatuṙ punika dipunbaṅun ṅanut ḍesahin lawas lan dipunjaŋkěppi katŕaŋan sujaraḥ lan palsapaḥ sakiŋ wujud tugu hasilliŋ rañcaṅan paṅaṙsa yogỿakaṙta, lan lěstantunnipun tugu hasil sakiŋ ḍesahin tiyaŋ walandi sapunika sampun dados cagaṙ budaya hugi lenmak kitha yogỿakaṙta. 

tugu goloŋ gilig, pŕalambaŋ manuŋgalliŋ raja saha kawula

tugu goloŋ gilig dumunuŋ wontěn hiŋ maṙgi simpaŋṅan hantawissipun maṙgi maṙgo hutomo (rumiyin dipunwastani kanṭi nama maṙgi paṅeran maŋkubumi), maṙgi a.m. saṅaji, maṙgi jendŕal sudiṙman, lan maṙgi p. diponěgoro. tugu punika wontěn hiŋ sakleṙripun kŕaton, pŕamila dados bageyan sakiŋ sumbu pilosopis hiŋgiḥ punika sakiŋ gunuŋ měrapi, tugu goloŋ gilig, kŕaton yogỿakaṙta, paŋguŋ kŕapỿak, lan sěgara kidul. hamaṙgi wujudtipun hiŋkaŋ hiŋgil lan wěṙninipun pěṭak, tiyaŋ walandi lajěŋ mastani kanṭi nama wahit pal (white paal) (saka pěṭak). pŕamila punika, ṅantos sapunika, tugu goloŋ gilig hasŕiŋ dipunwastani minaŋka tugu pal putiḥ.

tugu punika dipunbaŋun sětahun sasampunipun ṅayogỿakaṙta maděg nagari, tŕěpipun hiŋ tahun 1756. wiwitanipun baŋunan punika hawujud goloṅ (silinḍěr) kanṭi puñcak hawujud bunděṙ gilig, saheŋga sagěd dipunwastani tugu goloŋ gilig. wujudtipun hiŋkaŋ goloŋ gilig punika haŋgaḍahi těgěs sěmaṅat pěṙsatuwan hantawissipun kawula kaliyan rajanipun. hugi minaŋka pŕalambaŋ pilosopis jawa manuŋgalliŋ kawula gusti hiŋkaŋ botěn namuŋ manuŋgalliŋ kawula kaliyan paṅuwasa, hanaŋṅiŋ hugi manuŋgalliŋ manuŋsa kaliyan kaṙsaniŋ gusti. jaman rumiyin pucak tugu hiŋkaŋ hawujud gilig punika dipunginakakěn minaŋka pañcěriŋ paniŋṅalan nalika sŕi sultan sinewaka hiŋ baŋsal maṅuntuṙ taŋkil. baŋsal maṅuntuṙ taŋkil hiŋgiḥ punika ḍampaṙ palěŋgaḥhan hiŋ siti hiŋgil lor plataṙran kŕaton hiŋkaŋ sitinipun kahiŋgillakěn.

4941c645 E0ec 4338 8ea8 30718310d2b4

tugu goloŋ gilig nalika sasampunnipun linḍu 1867

nalikanipun jaman pamarentaḥhan sŕi sultan haměŋku buwana 6 (1855-1877), tŕěppipun nalika suṙya 10 juni 1867 (4 sapaṙ tahun 1796 j), wontěn kadadeyan linḍu tektonik kanṭi skala hiŋkaŋ hagěŋ hiŋ yogỿakaṙta. sawatara kaṭaḥ wěwaṅunan hambŕuk, kalěbět tugu goloŋ gilig. saka tugu dados pataḥ kiraŋ laŋkuŋ sapŕatělon bagiyan. pŕastawa punika dipuneṅet hiŋ candŕa sěŋkala hiŋkaŋ huninipun hobaḥ tŕus pituŋ bumi, ṅěněṙ hiŋ haŋka 1796 tahun jawa.

sawětara tahun, tugu goloŋ gilig dados kalalis. lajěŋ nalika jaman pamarentaḥhan sŕi sultan haměŋku buwana 7 (1877-1921), tugu punika dipunbaṅun maliḥ lan dipunkěpỿakakěn nalika suṙya 3 oktoběṙ 1889. haŋgennipun baṅun maliḥ punika jalari wujud tugu dados hewaḥ, wujud tugu hiŋkaŋ goloŋ lan gilig dados hawujud pěsagi  lan pucakhipun lañcip. sasanessipun punika, hhiŋgillipun tugu hiŋkaŋ sadereŋṅipun 25 metěr dados 15 metěr kemawon. kaduga, ḍesahin heŋgal punika minaŋka stŕatégi pamarentaḥ walandi kaŋge ñiṙnakakěn lambaŋ manuŋgallipun raja dalaḥ kawula hiŋkaŋ katědaḥḥaken hiŋ ḍesahin tugu sadereŋipun.

pŕasasti wontěn hiŋ tugu goloŋ gilig

wontěn pŕasasti hiŋ saběn sisiḥ tugu hiŋkaŋ heŋgal punika. sěkawan sisiḥ punika nědaḥhakěn pŕoses haŋgennipun baṅun tugu.

hiŋ sisiḥ kilen wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “yasan dalěm hiŋkaŋ sinuhun kañjěŋ sultan haměŋkubuwana kapiŋ 7”. pŕasasti punika nědaḥhakěn biliḥ tugu punika dipunbaṅun hiŋ jaman pamarentaḥhan sŕi sultan haměŋku buwana 7.

hiŋ sisiḥ wétan wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “hiŋkaŋ maṅayubagỿa kaṙsa dalěm kañjěŋ tuwan resiḍen y. mullěmestěṙ”. pŕasasti punika ñěbattakěn biliḥ y. mullěmestěṙ, hiŋgih residhèn yogỿakaṙta hiŋ wěkdal punika, nampi kanṭi lila haŋgennipun baṅun tugu punika. Hanḍaran punika nědaḥhakěn biliḥ pamarentaḥ walandi botěn wontěn saŋkutannipun bab dana haŋgennipun baṅun.

hiŋ sisiḥ kidul wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “wiwara haṙja maŋgala pŕaja, kapiŋ 7 sapaṙ halip 1819”. wiwara haṙja maŋgala pŕaja hiŋgih punika sěŋkalan hiŋkaŋ mŕaciḥnani paripuṙnanipun baṅun tugu goloŋ gilig hiŋkaŋ heŋgal. wiwara hatěgěs gapura, punika tanḍa haŋka sanga. haṙja hatěgěs makmur minaŋka tanḍa haŋka setunggal. maŋgala hatěgěs nayaka, tanḍa haŋka wolu. lajěŋ pŕaja hatěgěs nagara, tanḍa haŋka sětuŋgal. punika sagěd dipunwastani biliḥ lampaḥ nuju gapuraniŋ kěmakmuṙran punika kawiwitan sakiŋ nayaka nagari. sěŋkalan punika ṅěněṙ hiŋ haŋka 1819, tŕěp kaliyan tahun hiŋkaŋ kasěrat wontěn ṅanḍappipun. hiŋ sahiŋgiliŋ sěratan punika wontěn lambaŋ pari lan kapas kanṭi sěratan hb 7, hugi lambaŋ soŋkok walandi hiŋ pucakipun. pŕalambaŋ punika hiŋgih lambaŋ rasmi hiŋkaŋ dipunagěm deniŋ sŕi sultan haměŋku buwana 7.

hiŋ sisiḥ lèr wontěn pŕasasti hiŋkaŋ huninipun, “pakaryannipun siněmbadan patiḥ dalěm kañjěŋ raden hadipati danurěja hiŋkaŋ kapiŋ 5. kahunḍagen deniŋ tuwan ye,pe,ep pan brussěl opsihtěr watěrsětat”. pŕasasti punika ñěbattakěn biliḥ haŋgennipun baṅun tugu dipunpanḍegani deniŋ patiḥ danurějo 5 (1879-1899), lan haṙsitektuṙ tugu dipunrañcaŋ deniŋ ye,pe,ep pan brussěl, minaŋka pětugas dinas pěŋahiṙran walandi hiŋkaŋ kajibaḥ hiŋ yogỿakaṙta.

6426561a 9a41 417d B779 C3d0e2f6ded0

tugu goloŋ gilig sapunika

wiwit nalika dipunbaṅun maliḥ sasampunnipun risak hamaṙgi linḍu, botěn wontěn maliḥ hewaḥ-hewaḥhan waṅunan tugu. namuŋ wontěn padamělan hiŋkaŋ sipattipun ŋupakara waŋunan hutawi nata sakiwa těŋěnnipun.

hiŋ tahun 2015, wontěn miniyatuṙ tugu goloŋ gilig sampun puṙna kabaṅun hiŋ pojok simpaŋan pŕapadan sisiḥ kidul wetan tugu. miniyatuṙ punika dipunbaṅun ṅanut ḍesahin lawas lan dipunjaŋkěppi katŕaŋan sujaraḥ lan palsapaḥ sakiŋ wujud tugu hasilliŋ rañcaṅan paṅaṙsa yogỿakaṙta, lan lěstantunnipun tugu hasil sakiŋ ḍesahin tiyaŋ walandi sapunika sampun dados cagaṙ budaya hugi lenmak kitha yogỿakaṙta.