꧋ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧈ ꦥꦔꦺꦗꦮꦤ꧀ꦠꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦁꦲꦱꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦥꦁꦒꦪꦸꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦁꦒꦼꦱꦁ
꧋ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧈ ꦥꦔꦺꦗꦮꦤ꧀ꦠꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦁꦲꦱꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦥꦁꦒꦪꦸꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦁꦒꦼꦱꦁ
꧋ ꦤꦭꦶꦏꦠꦲꦸꦤ꧀ ꧇꧑꧗꧕꧕꧇ ꧈ ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ ꧇꧑꧇꧈ ꦲꦸꦠꦮꦶꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶ꧈ ꦩꦶꦮꦶꦠ꧀ꦠꦶꦲꦩ꧀ꦧꦔꦸꦤ꧀ꦏꦸꦛꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧉ ꦥꦔꦺꦗꦮꦤ꧀ꦠꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦁꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦱꦗꦿꦺꦴꦤꦶꦁꦠꦠꦫꦏꦶꦠ꧀ꦠꦶꦁꦭꦺꦴꦮꦃꦲꦤ꧀ꦏꦸꦛꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦏꦲꦱꦶꦭ꧀ꦭꦏꦼꦤ꧀ꦱꦏꦶꦁꦭꦏꦸꦩꦼꦤꦼꦥ꧀ꦲꦸꦠꦮꦶꦭꦏꦸꦤꦶꦁꦒꦼꦱꦁꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶ꧉ ꦩꦶꦪꦺꦴꦱ꧀ꦩꦶꦤꦁꦏꦥꦸꦠꦿꦤꦶꦁꦫꦗꦩꦠꦫꦩ꧀ ꦱꦸꦤꦤ꧀ꦲꦩꦁꦏꦸꦫꦠ꧀ ꧇꧔꧇꧈ ꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶꦭꦗꦼꦁꦢꦶꦮꦱꦲꦶꦁꦮꦼꦮꦼꦁꦏꦺꦴꦤ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦏꦂꦠꦱꦸꦫ꧉ ꦲꦩꦂꦒꦶꦥꦥꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦏꦧꦺꦴꦪꦺꦴꦁ꧈ ꦱꦭꦗꦼꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦔꦺꦫꦤ꧀ꦩꦁꦏꦸꦧꦸꦩꦶꦩꦔꦼꦂꦠꦺꦴꦱ꧀ꦱꦶꦱꦼꦭꦸꦏ꧀ꦧꦼꦭꦸꦏ꧀ꦏꦶꦁꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦱꦸꦫꦏꦂꦠ꧉ ꦏꦼꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧꦔꦸꦤ꧀ꦲꦣꦼꦣꦱꦂꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦱꦶꦗꦮꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦸꦫꦸꦠ꧀ꦱꦏꦶꦁꦲꦤ꧀ꦝꦂꦫꦤ꧀ꦲꦭꦩ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ ꦏꦢꦺꦴꦱ꧀ꦠꦒꦸꦤꦸꦁ꧈ ꦱꦼꦒꦫ꧈ ꦧꦼꦤꦮꦶ꧈ ꦭꦤ꧀ꦝꦫꦠ꧀ꦠꦤ꧀꧉
꧋ ꦥꦿꦶꦤ꧀ꦱꦶꦥ꧀ꦲꦸꦠꦩꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦱꦏꦼꦤ꧀ꦝꦱꦂꦥꦩ꧀ꦧꦔꦸꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦢꦺꦤꦶꦁꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ ꧇꧑꧇ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦩꦼꦤꦶꦏꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦱꦶꦲꦩꦼꦩꦪꦸꦲꦪꦸꦤꦶꦁꦧꦮꦤ꧉ ꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦢꦩꦼꦭ꧀ꦧꦮꦤ꧌ꦲꦭꦩ꧀꧍ꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦲꦪꦸ꧌ꦲꦺꦤ꧀ꦢꦃ꧍ꦭꦤ꧀ꦫꦲꦪꦸ꧌ꦱ꧀ꦭꦩꦼꦠ꧀ꦭꦤ꧀ꦊꦱ꧀ꦠꦫꦶ꧍꧉ ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦺꦗꦮꦤ꧀ꦠꦃꦲꦏꦼꦤ꧀ꦢꦺꦤꦶꦁꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ ꧇꧑꧇ ꦩꦶꦮꦃꦲꦶꦁꦱꦼꦒꦫꦏꦶꦢꦸꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦒꦸꦤꦸꦁꦩꦼꦫꦥꦶꦩꦶꦤꦁꦏꦥꦺꦴꦫꦺꦴꦱ꧀꧈ ꦮꦼꦮꦼꦁꦏꦺꦴꦤ꧀ꦲꦁꦒꦺꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧꦔꦸꦤ꧀ꦲꦸꦒꦶꦏꦥꦶꦭꦶꦃꦲꦶꦁꦏꦁꦕꦏꦼꦠ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦼꦂꦠꦺꦴꦪꦲꦸꦩ꧀ꦧꦸꦭ꧀ꦥꦕꦼꦛꦺꦴꦏ꧀ꦏꦤ꧀꧈ ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦠꦸꦂꦥꦊꦩꦃꦲꦤ꧀ꦮꦼꦮꦼꦁꦏꦺꦴꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦮꦔꦸꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦭꦁꦏꦸꦁꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦏꦢꦺꦴꦱ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀ꦒꦼꦒꦼꦂꦧꦸꦭꦸꦱ꧀ ꦏꦤ꧀ꦛꦶꦏꦲꦥꦶꦠ꧀ ꧇꧖꧇ ꦠꦺꦴꦪ꧈ ꧇꧓꧇ ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦮꦺꦠꦤ꧀ ꦭꦤ꧀ ꧇꧓꧇ ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦶꦭꦺꦤ꧀ ꦱꦲꦺꦁꦒꦧꦺꦧꦱ꧀ꦱꦏꦶꦁꦧꦼꦤ꧉ ꦱꦱꦤꦺꦱ꧀ꦱꦶꦥꦸꦤ꧀ꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦉꦩ꧀ꦧꦸꦪꦸꦁꦔꦶꦁꦥꦥꦤ꧀ ꦩꦤꦺꦏꦠꦼꦠꦸꦮꦸꦃꦲꦤ꧀ꦲꦸꦒꦶꦏꦠꦤꦼꦩ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦱꦲꦸꦧꦼꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦶꦤꦁꦏꦱꦫꦤꦲꦔꦮꦶꦠ꧀ꦠꦶꦱꦸꦫꦱꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦒꦼꦱꦁ꧉
꧋ ꦱꦺꦗꦺꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦥꦤꦼꦩꦸꦲꦶꦁꦏꦁꦭꦶꦩꦿꦃ ꦱꦗꦠꦺꦴꦱ꧀ꦱꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦼꦒꦫꦏꦶꦢꦸꦭ꧀ ꦏꦼꦫꦠꦺꦴꦤ꧀ꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧈ ꦭꦤ꧀ꦒꦸꦤꦸꦁꦩꦼꦫꦥꦶꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦭꦗꦼꦁꦠꦽꦥ꧀ꦱꦔꦼꦠ꧀ꦲꦶꦁꦱꦼꦠꦸꦁꦒꦭ꧀ꦒꦫꦶꦱ꧀ꦭꦸꦫꦸꦱ꧀꧈ ꦥꦿꦩꦶꦭꦩꦏꦠꦼꦤ꧀ ꦥꦺꦴꦫꦺꦴꦱ꧀ꦧꦼꦤ꧀ꦠꦁꦲꦭꦩ꧀ꦏꦠꦶꦒꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦆꦩꦗꦶꦤꦺꦂ꧉ ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦚꦠꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦧꦺꦧꦺꦂꦱꦏꦶꦁꦭꦺꦂꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦏꦶꦢꦸꦭ꧀ꦲꦶꦁꦱꦗꦿꦺꦴꦤꦶꦁꦱꦠꦸꦁꦒꦭ꧀ꦒꦫꦶꦱ꧀ꦭꦸꦫꦸꦱ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦩ꧀ꦧꦸꦁꦔꦶꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ ꦭꦤ꧀ꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀꧈ ꦥꦸꦤꦶꦏꦒꦝꦃꦲꦶꦒꦼꦒꦩ꧀ꦧꦂꦫꦤ꧀ꦤꦶꦁꦱꦶꦏ꧀ꦭꦸꦱ꧀ꦒꦼꦱꦁꦔꦶꦁꦩꦤꦸꦁꦱꦲꦣꦼꦣꦱꦂꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦱꦶꦱꦁꦏꦤ꧀ꦥꦫꦤ꧀ꦤꦶꦁꦢꦸꦩꦢꦶ꧉
꧋ ꦊꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ꦱꦏꦶꦁꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦤꦸꦗꦸꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦲꦩꦏꦶꦭ꧀ꦭꦶꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦱꦶꦱꦁꦏꦤ꧀꧌ꦲꦱꦭ꧀꧍ꦭꦤ꧀ꦥꦿꦺꦴꦱꦺꦱ꧀ꦏꦢꦶꦮꦱꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦩꦤꦸꦁꦱ꧉ ꦢꦺꦤꦺꦊꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ꦱꦏꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦤꦸꦗꦸꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦲꦩꦏꦶꦭ꧀ꦭꦶꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦥꦫꦤ꧀꧌ꦥꦁꦒꦪꦸꦃꦲꦤ꧀꧍꧉ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦭꦏꦸꦤꦶꦁꦩꦤꦸꦁꦱꦠꦸꦩꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦤꦶꦠꦃꦲꦏꦼꦤ꧀꧉
꧋ ꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦏꦢꦸꦤꦸꦁꦔꦤ꧀ꦏꦶꦫꦁꦭꦁꦏꦸꦁ ꧇꧒꧇ ꧉ꦏ꧈ꦌꦩ꧀꧉ ꦱꦏꦶꦁꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠ꧉ ꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦱꦒꦶꦏꦤ꧀ꦛꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦶꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦶꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ ꧇꧑꧐꧇ ꦩꦺꦠꦼꦂ꧈ ꦮꦶꦪꦂꦫꦶꦥꦸꦤ꧀ ꧇꧑꧓꧇ ꦩꦺꦠꦼꦂ꧈ ꦭꦤ꧀ꦥꦚ꧀ꦗꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ ꧇꧑꧓꧇ ꦩꦺꦠꦼꦂ꧉ ꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦏꦥꦺꦫꦁꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦏꦭꦶꦃꦠꦶꦁꦏꦠ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦫꦶꦏꦭꦱꦼꦩꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦱꦼꦱꦩ꧀ꦧꦸꦁꦔꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦏꦶꦁꦲꦤ꧀ꦝꦏꦪꦸ꧉ ꦠꦶꦁꦏꦠ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦲꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦥꦥꦤ꧀ꦮꦶꦪꦂꦏꦤ꧀ꦛꦶꦥꦒꦼꦂꦭꦤ꧀ꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦩꦮꦶꦥꦪꦺꦴꦤ꧀꧈ ꦮꦼꦮꦔꦸꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦫꦸꦩꦶꦪꦶꦤ꧀ꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦒꦶꦤꦏ꧀ꦏꦏꦼꦤ꧀ꦢꦺꦤꦶꦁꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦏꦒꦼꦩ꧀ꦤꦮꦁꦥꦿꦗꦸꦫꦶꦠ꧀ꦲꦸꦠꦮꦶꦱꦼꦤ꧀ꦠꦤꦢꦊꦩ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦼꦩ꧀ꦧꦺꦧꦼꦧꦸꦗꦼꦁ꧌ꦔꦿꦥꦾꦏ꧀꧍ꦏꦶꦢꦁ꧉
꧋ ꦩꦶꦠꦸꦫꦸꦠ꧀ꦱꦏꦶꦁꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦒꦣꦃꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦮꦶꦮꦶꦠ꧀ꦠꦤ꧀ꦏꦭꦲꦶꦂꦫꦤ꧀ꦲꦸꦠꦮꦶꦧꦒ꧉ ꦥꦸꦤꦶꦏꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦠꦼꦠꦼꦥ꧀ꦥꦏꦼꦤ꧀ꦩꦮꦶꦏꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦩ꧀ꦥꦸꦁꦲꦶꦁꦱꦶꦱꦶꦃꦭꦺꦂꦏꦶꦭꦺꦤ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦩꦶꦗꦺꦤ꧀ ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦱꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦏꦶꦁꦠꦼꦩ꧀ꦧꦸꦁꦮꦶꦗꦶ꧌ꦮꦶꦤꦶꦃ꧍꧉ ꦏꦗꦼꦁꦲꦱꦼꦩ꧀꧌ꦠꦩꦫꦶꦤ꧀ꦢꦸꦱ꧀ꦲꦶꦤ꧀ꦢꦶꦕ꧍ꦭꦤ꧀ꦏꦗꦼꦁꦠꦚ꧀ꦗꦸꦁ꧌ꦩꦶꦩꦸꦱꦺꦴꦥ꧀ꦲꦼꦊꦔꦶ꧍ꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦠꦤꦼꦩ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦱꦢꦮꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦩꦂꦒꦶꦱꦏꦶꦁꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦲꦸꦒꦶꦒꦣꦃꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦥꦶꦪꦩ꧀ꦧꦏ꧀ꦥꦶꦪꦩ꧀ꦧꦏ꧀ ꦱꦶꦤꦺꦴꦩ꧀ ꦫꦺꦴꦤ꧀ꦤꦶꦁꦲꦱꦼꦩ꧀ ꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦲꦤꦺꦴꦩ꧀꧌ꦲꦼꦤꦺꦴꦩ꧀꧍꧉ ꦱꦼꦱꦉꦁꦔꦤ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦏꦗꦼꦁꦠꦚ꧀ꦗꦸꦁꦲꦶꦁꦏꦁꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦧꦺꦴꦕꦃꦲꦼꦤꦺꦴꦩ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦠꦤ꧀ꦱꦃꦏꦱꦚ꧀ꦗꦸꦁꦱꦚ꧀ꦗꦸꦁꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦏꦤꦤ꧀ꦏꦺꦫꦶꦁ꧉
꧋ꦭꦁꦏꦸꦁꦔꦭꦺꦂꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦭꦸꦤ꧀ꦲꦭꦸꦤ꧀ꦏꦶꦢꦸꦭ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦠꦤꦼꦩ꧀ꦩꦶꦏꦗꦼꦁꦥꦏꦺꦭ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦏ꧀ꦮꦺꦤꦶ꧉ ꦏꦗꦼꦁꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦥꦫꦩꦸꦢꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦲꦏꦶꦭ꧀ꦧꦭꦶꦒ꦳꧀ꦭꦤ꧀ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦏꦼꦤ꧀ꦢꦼꦭ꧀ꦲꦔ꧀ꦭꦩꦂꦏꦼꦚꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦶꦤꦂꦱꦤ꧀꧉
꧋ ꦭꦁꦏꦸꦁꦔꦭꦺꦂꦩꦭꦶꦃꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦱꦶꦠꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦏꦶꦢꦸꦭ꧀꧌ꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦏ꧀ꦩꦼꦤꦶꦏꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦱꦱꦤꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦢ꧀ꦮꦶꦲꦧꦢ꧀꧍꧉ ꦲꦶꦁꦥ꧀ꦭꦠꦂꦫꦤ꧀ꦱꦶꦠꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦲꦸꦒꦶꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦗꦼꦁꦥꦼꦊꦩ꧀ꦕꦼꦩ꧀ꦥꦺꦴꦫꦭꦤ꧀ꦏꦼꦩ꧀ꦧꦁꦱꦺꦴꦏ꧉ ꦥꦼꦊꦩ꧀ꦕꦼꦩ꧀ꦥꦺꦴꦫꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦼꦩ꧀ꦧꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦮꦂꦤꦶꦥꦼꦛꦏ꧀ꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦮꦶꦤꦶꦃꦭꦤꦁꦭꦤ꧀ꦱꦺꦴꦏꦲꦶꦁꦏꦁꦮꦂꦤꦶꦲꦧꦿꦶꦠ꧀ꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦮꦶꦤꦶꦃꦮꦢꦺꦴꦤ꧀꧈ ꦲꦶꦁꦏꦶꦮꦭꦤ꧀ꦠꦼꦔꦼꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦶꦠꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦏꦶꦢꦸꦭ꧀ ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦥꦩꦼꦁꦏꦁꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦱꦸꦏꦸꦏꦼꦏꦭꦶꦃꦲꦶꦁꦏꦁꦠꦼꦧꦶꦃꦱꦼꦠꦸꦁꦒꦭ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦱꦼꦠꦸꦁꦒꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀꧈ ꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦒꦥꦸꦫꦤꦶꦁꦒꦸꦮꦒꦂꦧ꧉ ꦭꦁꦏꦸꦁꦔꦭꦺꦂ꧈ ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦺꦴꦩ꧀ꦥ꧀ꦭꦺꦏ꧀ꦏꦩꦤ꧀ꦝꦸꦁꦔꦤ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦱꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦏꦶꦁꦠꦼꦩ꧀ꦧꦸꦁꦏꦤ꧀ꦝꦸꦁꦔꦤ꧀꧈ ꦱꦶꦩ꧀ꦧꦺꦴꦭ꧀ꦱꦸꦏ꧀ꦩꦲꦸꦠꦮꦶꦗꦧꦁꦧꦪꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦼꦁꦒꦏꦭꦲꦶꦂꦫꦏꦼꦤ꧀꧉
꧋ ꦱꦶꦱꦶꦃꦭꦺꦂꦫꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦩꦤ꧀ꦝꦸꦁꦔꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥ꧀ꦭꦠꦂꦫꦤ꧀ꦏꦼꦩꦒꦁꦔꦤ꧀ ꦲꦶꦁꦏꦁꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦧꦶꦭꦶꦃꦲꦤꦏ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦼꦂꦭꦸꦩꦒꦁꦲꦩꦿꦶꦃꦱꦒꦼꦢ꧀ꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦩꦤꦸꦁꦱꦢꦶꦮꦱ꧉ ꦥꦿꦩꦶꦭꦩꦏꦠꦼꦤ꧀ ꦲꦶꦁꦏꦶꦮꦭꦤ꧀ꦠꦼꦔꦼꦤ꧀ꦏꦼꦩꦒꦁꦔꦤ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦩ꧀ꦥꦸꦁꦱꦼꦏꦸꦭ꧀ꦭꦁꦒꦼꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦒꦼꦧꦸꦊꦤ꧀ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦥꦤ꧀ꦥꦁꦒꦺꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦧ꧀ꦢꦶꦢꦊꦩ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦒꦣꦃꦗꦼꦗꦶꦧꦃꦲꦤ꧀ꦩꦶꦤꦁꦏꦗꦸꦫꦸꦩꦱꦏ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀꧈ ꦏꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦏꦩ꧀ꦥꦸꦁꦥꦸꦤꦶꦏꦮꦼꦤꦺꦃꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦧꦶꦭꦶꦃꦲꦤꦏ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦮꦼꦒ꧀ꦠꦸꦩꦸꦮꦸꦃꦧꦼꦠꦃꦲꦏꦼꦤ꧀ꦏꦕꦼꦏꦥ꧀ꦥꦤ꧀ꦤꦶꦁꦥꦔꦤ꧀꧈ ꦱꦲꦸꦧꦼꦁꦔꦶꦁꦥꦥꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦠꦤꦼꦩ꧀ꦩꦶꦏꦗꦼꦁꦗꦩ꧀ꦧꦸꦢꦼꦂꦱꦤ꧌ꦗ꦳ꦼꦒꦶꦲꦸꦩ꧀ꦩꦭꦕꦺꦤ꧀ꦱꦶꦱ꧀ꦲꦸꦠꦮꦶꦌꦈꦒꦺꦤꦶꦪꦩꦭꦕꦺꦤ꧀ꦱꦶꦱ꧀꧍ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦏꦠꦸꦭꦣꦤ꧀꧌ꦱꦶꦤꦸꦢꦂꦱꦤ꧍꧉
꧋ ꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦱꦁꦏꦤ꧀ꦭꦗꦼꦁꦩꦢꦼꦒ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦩꦿꦶꦏꦶꦤꦭꦶꦏꦲꦤꦏ꧀ꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦠꦸꦩꦸꦮꦸꦃꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦩꦤꦸꦁꦱꦢꦶꦮꦱ꧉ ꦢꦺꦤꦺꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦥꦫꦤ꧀ꦏꦮꦶꦮꦶꦠ꧀ꦠꦤ꧀ꦱꦏꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦩꦔꦶꦢꦸꦭ꧀ꦤꦸꦗꦸꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀꧈ ꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦮꦶꦮꦶꦠ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦒꦣꦃꦏꦶꦫꦁꦭꦁꦏꦸꦁ ꧇꧒꧕꧇ ꦩꦺꦠꦼꦂꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀꧈ ꦥꦸꦕꦸꦏ꧀ꦏꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦲꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦧꦸꦤ꧀ꦢꦼꦂꦱꦲꦺꦁꦒꦏꦱꦼꦧꦠ꧀ꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁ꧈ ꦭꦤ꧀ꦧꦢꦤ꧀ꦠꦸꦒꦸꦲꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦏꦼꦫꦸꦕꦸꦠ꧀ꦩꦚ꧀ꦕꦸꦁꦧ꧀ꦊꦒꦼꦂꦫꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧꦸꦤ꧀ꦢꦼꦂꦢꦮ꧌ꦒꦶꦭꦶꦒ꧀꧍꧉ ꦲꦩꦂꦒꦶꦠꦸꦒꦸꦒꦣꦃꦮꦂꦤꦶꦥꦼꦛꦏ꧀ꦩꦶꦭꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦧꦱꦮꦭꦤ꧀ꦢꦶꦏꦱꦼꦧꦠ꧀ꦢꦼꦮꦶꦠ꧀ꦠꦼꦥꦭ꧀꧈ ꦥꦿꦩꦶꦭꦠꦸꦒꦸꦲꦸꦒꦶꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦠꦸꦒꦸꦥꦭ꧀ꦥꦸꦠꦶꦃ꧉
꧋ ꦏꦤ꧀ꦛꦶꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦱ꧀ ꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦔꦶꦁꦕꦶꦥ꧀ꦠ꧈ ꦫꦱ꧈ ꦭꦤ꧀ꦏꦂꦱꦏꦒꦼꦩ꧀ꦔꦣꦼꦥ꧀ꦥꦶꦱꦁꦏ꦳ꦭꦶꦏ꧀꧌ꦩꦤꦸꦁꦒꦭ꧀ꦭꦶꦁꦱꦼꦢꦪꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦂꦱꦤ꧀ꦏꦒꦼꦩ꧀ꦔꦣꦼꦥ꧀ꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶ꧍꧈ ꦮꦂꦤꦶꦥꦼꦛꦏ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦏꦱꦸꦕꦺꦤ꧀ꦤꦶꦁꦲꦠꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦼꦢꦃꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦝꦱꦂꦲꦸꦥꦪꦥꦸꦤꦶꦏ꧉ ꦏꦢꦺꦴꦱ꧀ꦠꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦤꦸꦗꦸꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ ꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦁꦒꦺꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦗꦶꦤꦶꦱ꧀ꦱꦶꦁꦠꦼꦠꦸꦮꦸꦃꦲꦤ꧀ꦲꦶꦁꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦩ꧀ꦧꦸꦁꦔꦶꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦭꦤ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦒꦣꦃꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦥꦶꦪꦩ꧀ꦧꦏ꧀꧉
꧋ ꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦏꦲꦥꦶꦠ꧀ꦏꦭꦶꦃꦢꦺꦱ꧈ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦶꦔꦶꦠ꧀꧌ꦩꦼꦚꦶꦩ꧀ꦥꦤ꧀꧍ꦲꦶꦁꦏꦶꦭꦺꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦒꦤ꧀ꦢꦭꦪꦸ꧌ꦒꦤ꧀ꦢꦭꦪꦺꦴꦤ꧀꧍ꦲꦶꦁꦮꦺꦠꦤ꧀꧈ ꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦩ꧀ꦥꦸꦁꦥꦸꦤꦶꦏꦒꦣꦃꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦤꦭꦶꦏꦩꦤꦸꦁꦱꦧꦣꦺꦩꦶꦮꦶꦠ꧀ꦠꦶꦤꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶ꧈ ꦩꦶꦭꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦼꦥꦶꦱꦤ꧀ꦏꦼꦢꦃꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦤꦶꦭꦂꦱꦩꦸꦧꦫꦁꦲꦶꦁꦏꦁꦒꦼꦒꦤ꧀ꦢꦧꦺꦴꦱꦺꦴꦏ꧀꧉
꧋ ꦱꦏꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦩꦔꦶꦢꦸꦭ꧀ ꦏꦧꦺꦧꦺꦂꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦩꦂꦒꦠꦩꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦩꦂꦒꦶꦤꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦏꦲꦸꦠꦩꦤ꧀꧈ ꦱꦭꦗꦼꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦩꦂꦒꦶꦩꦭꦶꦪꦧꦫ꧌ꦩꦭꦶꦪꦺꦴꦧꦺꦴꦫꦺꦴ꧍ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦲꦺꦴꦧꦺꦴꦂꦥꦼꦥꦣꦁ꧈ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦲꦗꦂꦫꦤ꧀ꦤꦶꦁꦥꦫꦮꦭꦶ꧉ ꦩꦔꦶꦢꦸꦭ꧀ꦩꦭꦶꦃꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦩꦂꦒꦶꦩꦂꦒꦩꦸꦭꦾꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦩꦂꦒꦶꦤꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦏꦩꦸꦭꦾꦤ꧀꧈ ꦏꦁꦒꦺꦤꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦩꦿꦶꦏ꧈ ꦩꦤꦸꦁꦱꦏꦼꦢꦃꦔꦸꦫꦏ꧀ꦤꦥ꧀ꦱꦸꦤꦥ꧀ꦱꦸꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦭ꧉ ꦩꦶꦭꦥꦸꦤꦶꦏꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦭꦗꦼꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦩꦂꦒꦶꦥꦔꦸꦫꦏ꧀ꦏꦤ꧀꧉
꧋ ꦱꦢꦮꦤꦶꦁꦥꦶꦁꦒꦶꦂꦩꦂꦒꦶꦩꦂꦒꦠꦩꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦩꦂꦒꦶꦩꦂꦒꦩꦸꦭꦾꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦠꦤꦼꦩ꧀ꦩꦶꦏꦗꦼꦁꦲꦱꦼꦩ꧀ꦭꦤ꧀ꦏꦗꦼꦁꦒꦪꦩ꧀꧈ ꦏꦗꦼꦁꦲꦱꦼꦩ꧀ꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦱꦼꦁꦱꦼꦩ꧀ꦭꦤ꧀ꦒꦪꦩ꧀ꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦲꦪꦺꦴꦩ꧀꧌ꦲꦪꦼꦩ꧀꧍꧉ ꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦱꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦩꦤꦸꦁꦱꦲꦶꦁꦏꦁꦭꦸꦩꦩ꧀ꦥꦃꦲꦶꦁꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦔꦼꦩꦺꦴꦠ꧀ꦥꦶꦠꦸꦠꦸꦂꦭꦸꦲꦸꦂꦥꦸꦤꦶꦏꦤꦸꦭꦶꦔꦿꦲꦺꦴꦱ꧀ꦱꦏꦼꦤ꧀ꦱꦼꦤꦼꦁꦲꦸꦠꦮꦶꦱꦼꦁꦱꦼꦩ꧀ꦭꦤ꧀ꦱꦫꦺꦃꦲꦸꦠꦮꦶꦲꦪꦼꦩ꧀꧉
꧋ ꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦧꦺꦧꦺꦂꦱꦏꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦩꦔꦶꦢꦸꦭ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦩꦤ꧀ꦝꦼꦒ꧀ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦲꦭꦸꦤ꧀ꦲꦭꦸꦤ꧀ꦭꦺꦂ꧉ ꦲꦭꦸꦤ꧀ꦲꦭꦸꦤ꧀ꦏꦥꦼꦤ꧀ꦝꦼꦠ꧀ꦱꦏꦶꦁꦠꦼꦩ꧀ꦧꦸꦁꦲꦭꦸꦤ꧀꧌ꦲꦺꦴꦩ꧀ꦧꦏ꧀꧍꧈ ꦲꦁꦒꦩ꧀ꦧꦂꦫꦏꦼꦤ꧀ꦩꦤꦺꦏꦲꦫꦸꦱ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦤꦣꦼꦥ꧀ꦥꦶꦩꦤꦸꦁꦱꦱꦢꦺꦫꦺꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ꦮꦁꦱꦸꦭ꧀ꦲꦶꦁꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶꦤꦶꦥꦸꦤ꧀꧈ꦒꦼꦒꦩ꧀ꦧꦂꦫꦤ꧀ꦲꦺꦴꦩ꧀ꦧꦏ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦏꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦢꦏꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦮꦼꦣꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦱꦲꦸꦧꦼꦁꦔꦶꦁꦲꦭꦸꦤ꧀ꦲꦭꦸꦤ꧀ꦭꦺꦂ꧉
꧋ꦭꦁꦏꦸꦁꦩꦔꦶꦢꦸꦭ꧀ꦩꦭꦶꦃ ꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦥꦥꦤ꧀ꦱꦶꦠꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦭꦺꦴꦂ꧉ ꦲꦶꦁꦥꦥꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦗꦼꦁꦒꦪꦩ꧀ ꦏꦼꦥꦼꦭ꧀꧌ꦱ꧀ꦠꦺꦭꦺꦕꦺꦴꦏꦂꦥꦸꦱ꧀ꦧꦸꦫꦲꦺꦴꦭ꧀꧍꧈ ꦭꦤ꧀ꦏꦼꦩꦸꦤꦶꦁ꧌ꦩꦸꦫꦪꦥꦤꦶꦕꦸꦭꦠ꧍꧉ ꦏꦗꦼꦁꦏꦼꦥꦼꦭ꧀ꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦠꦔꦤ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦔꦼꦥꦼꦭ꧀ ꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦠꦺꦏꦢ꧀ꦭꦤ꧀ꦏꦱꦼꦢꦾꦤ꧀ꦏꦁꦒꦺꦩꦏꦂꦪꦩꦶꦤꦁꦏꦩꦤꦸꦁꦱꦢꦶꦮꦱ꧉ ꦏꦗꦼꦁꦏꦼꦩꦸꦤꦶꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦩꦶꦤꦁꦏꦤꦶꦁꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦏꦲꦼꦤꦶꦁꦔꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦶꦁꦏꦮꦼꦤꦶꦁꦔꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦥꦩꦁꦒꦶꦃꦲꦶꦁꦏꦁꦉꦱꦶꦏ꧀꧉
꧋ ꦱꦭꦗꦼꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦊꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ꦏꦭꦗꦼꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦤꦸꦗꦸꦥꦥꦤ꧀ꦏꦩꦤ꧀ꦝꦸꦁꦔꦤ꧀ꦭꦺꦴꦂꦲꦸꦠꦮꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦶꦥ꧀ꦭꦠꦂꦫꦤ꧀ꦏꦼꦧꦼꦤ꧀꧈ ꦏꦮꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦩꦏꦠꦼꦤ꧀ꦲꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦥꦥꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦗꦼꦁꦏꦼꦧꦼꦤ꧀꧌ꦧꦫꦶꦁꦠꦺꦴꦤꦶꦪꦌꦪꦠꦶꦕ꧍ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦠꦁꦏꦼꦧ꧀ꦧꦼꦤ꧀ꦲꦸꦠꦮꦶꦤꦸꦠꦸꦥ꧀꧈ ꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦱꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧꦶꦭꦶꦃꦲꦶꦁꦪꦸꦱ꧀ꦮꦱꦼꦥꦸꦃ ꦊꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦁꦩꦤꦸꦁꦱꦏꦼꦢꦃꦱꦒꦼꦢ꧀ꦤꦸꦠꦸꦥ꧀ꦱꦩꦸꦧꦫꦁꦥꦿꦠꦶꦁꦏꦃꦲꦶꦁꦏꦁꦏꦶꦫꦁꦱꦲꦺ꧉ ꦱꦭꦗꦼꦁꦔꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥ꧀ꦭꦠꦂꦫꦤ꧀ꦱꦿꦶꦩꦔꦤ꧀ꦠꦶ꧉ ꦲꦶꦁꦥꦥꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦧꦁꦱꦭ꧀ꦠꦿꦗꦸꦩꦱ꧀꧈ ꦠꦿꦗꦸꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦠꦶꦩ꧀ꦧꦁꦔꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦩꦱ꧀ꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦭꦺꦴꦒꦩ꧀ꦩꦸꦭꦾ꧉ ꦧꦁꦱꦭ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦧꦶꦭꦶꦃꦩꦤꦸꦁꦱꦧꦣꦺꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦠꦶꦩ꧀ꦧꦁꦲꦩꦭ꧀ꦱꦲꦺꦭꦤ꧀ꦲꦭꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦶꦁꦲꦭꦩ꧀ꦩꦔꦤ꧀ꦠꦶꦤꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦏꦭꦁꦒꦼꦁꦔꦤ꧀꧉
꧋ ꦲꦭꦩ꧀ꦲꦧꦢꦶꦲꦶꦁꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦮꦏꦶꦭ꧀ꦭꦶꦢꦺꦤꦶꦁꦢꦶꦪꦤ꧀ꦏꦾꦲꦶꦭꦤ꧀ꦚꦲꦶꦮꦶꦗꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦸꦩꦶꦁꦒꦃꦲꦶꦁꦒꦼꦣꦺꦴꦁꦥꦿꦧꦪꦏ꧀ꦱ꧈ ꦏꦺꦴꦩ꧀ꦥ꧀ꦭꦺꦏ꧀ꦏꦼꦣꦠꦺꦴꦤ꧀꧈ ꦏꦼꦏꦭꦶꦃꦢꦶꦪꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦢꦶꦥꦸꦚ꧀ꦗꦒꦶꦭꦤ꧀ꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦏꦼꦥꦉꦁꦥꦣꦼꦩ꧀ꦮꦶꦮꦶꦠ꧀ꦗꦩꦤ꧀ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ꧇꧑꧇ ꦔꦤ꧀ꦠꦺꦴꦱ꧀ꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦱꦏ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏ꧉ ꦒꦼꦤꦶꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦝꦸꦠ꧀ꦱꦏꦶꦁꦱꦸꦩ꧀ꦧꦼꦂꦲꦥꦶꦲꦧꦢꦶꦩꦿꦥꦺꦤ꧀꧉
꧋ ꦲꦶꦁꦥ꧀ꦭꦠꦂꦫꦤ꧀ꦏꦼꦣꦠꦺꦴꦤ꧀ ꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦠꦤꦼꦩ꧀ꦩꦶꦏꦗꦼꦁꦱꦮꦺꦴꦏꦼꦕꦶꦏ꧀꧌ꦩꦤꦶꦭ꧀ꦏꦫꦏꦈꦏꦶ꧍꧈ ꦗꦩ꧀ꦧꦸꦏ꧀ꦭꦩ꧀ꦥꦺꦴꦏ꧀ꦲꦫꦸꦩ꧀꧌ꦗ꦳ꦼꦒꦶꦲꦸꦩ꧀ꦗꦩ꧀ꦧꦺꦴꦱ꧀꧍꧈ ꦭꦤ꧀ꦏꦤ꧀ꦛꦶꦭ꧀꧌ꦩꦒ꧀ꦤꦺꦴꦭꦶꦪꦕꦩ꧀ꦥꦕ꧍꧉ ꦱꦮꦺꦴꦏꦼꦕꦶꦭ꧀ꦩꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦠꦸꦩꦶꦤ꧀ꦢꦏ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦂꦮꦧꦼꦕꦶꦏ꧀꧈ ꦏꦗꦼꦁꦗꦩ꧀ꦧꦸꦏ꧀ꦭꦩ꧀ꦥꦺꦴꦏ꧀ꦲꦫꦸꦩ꧀ꦔꦼꦩꦸꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦩꦸꦫꦶꦃꦩꦤꦸꦁꦱꦏꦼꦢꦃꦠꦸꦩꦶꦤ꧀ꦢꦏ꧀ꦲꦫꦸꦩ꧀ ꦲꦶꦁꦥꦺꦴꦕꦥ꧀ꦥꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦥꦿꦠꦶꦁꦏꦃꦲꦶꦥꦸꦤ꧀꧈ ꦏꦗꦼꦁꦏꦤ꧀ꦛꦶꦭ꧀ꦒꦣꦃꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦏꦼꦩꦤ꧀ꦛꦶꦭ꧀ꦏꦤ꧀ꦛꦶꦭ꧀ꦲꦸꦠꦮꦶꦠꦤ꧀ꦱꦃꦲꦺꦭꦶꦁ꧉ ꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦱꦶꦥꦸꦤ꧀ꦩꦤꦸꦁꦱꦠꦤ꧀ꦱꦃꦲꦺꦭꦶꦁꦏꦁꦒꦺꦠꦸꦩꦶꦤ꧀ꦢꦏ꧀ꦱꦲꦺ꧉
꧋ ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦱꦶꦥꦫꦤ꧀ꦥꦫꦶꦥꦸꦂꦤꦲꦶꦁꦩꦿꦶꦏꦶ꧉ ꦤꦔꦶꦁꦥꦺꦴꦫꦺꦴꦱ꧀ꦲꦤ꧀ꦠꦮꦶꦱ꧀ꦱꦶꦁꦠꦸꦒꦸ꧈ ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ ꦭꦤ꧀ꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦲꦩꦸꦁꦒꦣꦃꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦠꦸꦁꦒꦭ꧀꧈ ꦩ꧀ꦭꦶꦒꦶꦏꦒꦼꦩ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ ꦥꦺꦴꦫꦺꦴꦱ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦒꦣꦃꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦱꦤꦺꦱ꧀꧈ ꦲꦼꦤꦼꦂꦫꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦤꦺꦱ꧀ꦱꦏꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ ꦲꦤꦔꦶꦁꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦠꦸꦒꦸꦭꦤ꧀ꦱꦏ꧀ꦮꦁꦱꦸꦭ꧀ꦭꦶꦥꦸꦤ꧀ ꦱꦏꦶꦁꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦤꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀꧉
꧋ ꦤꦭꦶꦏꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦊꦁꦒꦃꦱꦶꦤꦶꦮꦏꦲꦶꦁꦧꦁꦱꦭ꧀ꦩꦔꦸꦤ꧀ꦠꦸꦂꦠꦁꦏꦶꦭ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦮꦺꦴꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦲꦶꦁꦱꦶꦠꦶꦲꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦭꦺꦂ꧈ ꦱꦩ꧀ꦥꦺꦪꦤ꧀ꦢꦊꦩ꧀ꦭꦗꦼꦁꦩꦤꦼꦏꦸꦁꦲꦶꦁꦲꦼꦤꦼꦂꦫꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀꧈ ꦩꦂꦩꦩꦏꦠꦼꦤ꧀ꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦲꦸꦒꦶꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦩꦤꦸꦁꦒꦭ꧀ꦭꦶꦁꦏꦮꦸꦭꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶ꧉ ꦥ꦳ꦱꦢ꧀ꦠꦸꦒꦸꦲꦶꦁꦏꦁꦩꦔꦼꦤꦼꦂꦲꦶꦁꦔꦶꦁꦒꦶꦭ꧀ꦲꦸꦒꦶꦩꦶꦤꦁꦏꦥꦔꦺꦗꦮꦠꦃꦲꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦥꦸꦤꦶꦏ꧈ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦊꦧꦸꦂꦫꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦮꦸꦭꦲꦸꦠꦮꦶꦫꦏꦾꦠ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶꦲꦸꦠꦮꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀꧈ ꦲꦸꦒꦶꦏꦮꦸꦭꦲꦶꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦩꦤꦸꦁꦱ꧌ꦏꦊꦧꦼꦠ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀꧍ꦭꦤ꧀ꦒꦸꦱ꧀ꦠꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦠꦼꦒꦼꦱ꧀ꦠꦸꦲꦤ꧀꧉
꧋ ꦥꦺꦴꦫꦺꦴꦱ꧀ꦱꦏꦶꦁꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦠꦸꦒꦸꦤꦼꦫꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦏꦮꦗꦶꦧ꧀ꦧꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦏꦁꦒꦺꦔꦪꦺꦴꦩ꧀ꦩꦶꦫꦏꦾꦠ꧀꧈ ꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦸꦒꦶꦒꦣꦃꦏꦮꦗꦶꦧ꧀ꦧꦤ꧀ꦏꦁꦒꦺꦩꦫꦶꦁꦔꦶꦱꦫꦤꦩꦱꦫꦏꦠ꧀ꦲꦩꦿꦶꦃꦱꦒꦼꦢ꧀ꦒꦼꦱꦁꦏꦤ꧀ꦛꦶꦱꦼꦏꦺꦕꦭꦤ꧀ꦚꦮꦶꦱ꧀ꦱꦶꦩꦠꦺꦫꦶꦭꦤ꧀ꦥꦔꦪꦺꦴꦩ꧀ꦩꦤ꧀ꦱꦥꦶꦫꦶꦠꦸꦮꦭ꧀꧈ ꦕꦮꦶꦱ꧀ꦱꦤ꧀ꦩꦠꦺꦫꦶꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦏꦤ꧀ꦛꦶꦥ꦳ꦱꦶꦭꦶꦠꦱ꧀ꦲꦺꦏꦺꦴꦤꦺꦴꦩꦶ꧈ ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦥꦱꦂꦧꦼꦫꦶꦁꦲꦂꦗꦭꦤ꧀ꦥ꦳ꦱꦶꦭꦶꦠꦱ꧀ꦥꦩꦫꦶꦤ꧀ꦠꦃꦲꦤ꧀ ꦲꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦒꦼꦣꦸꦁꦏꦥꦠꦶꦃꦲꦤ꧀ ꦢꦺꦤꦺꦥꦔꦪꦺꦴꦩ꧀ꦩꦤ꧀ꦱ꧀ꦥꦶꦫꦶꦠꦸꦮꦭ꧀ꦲꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦩꦱ꧀ꦗꦶꦢ꧀ꦒꦼꦣꦺ꧉
꧋ ꦠꦸꦒꦸꦒꦺꦴꦭꦺꦴꦁꦒꦶꦭꦶꦒ꧀ꦲꦶꦁꦱꦏ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦮꦤꦸꦃꦲꦶꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦲꦺꦮꦃꦮꦸꦗꦸꦢ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀꧈ ꦠꦸꦒꦸꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦱ꧀ꦭꦶꦱꦩ꧀ꦥꦸꦤ꧀ꦫꦶꦱꦏ꧀ ꦲꦩꦂꦒꦶꦭꦶꦤ꧀ꦝꦸꦲꦶꦁꦠꦲꦸꦤ꧀ ꧇꧑꧘꧖꧗꧇ ꧉ ꦠꦸꦒꦸꦥꦸꦤꦶꦏꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧꦔꦸꦤ꧀ꦩꦭꦶꦃꦩꦮꦶꦲꦸꦥꦱꦿꦪꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦩꦫꦶꦤ꧀ꦠꦃꦲꦶꦤ꧀ꦝꦶꦪꦧꦼꦭꦤ꧀ꦝ꧉ ꦤꦔꦶꦁꦠꦸꦒꦸꦥꦸꦤꦶꦏꦭꦗꦼꦁꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦱꦩꦶꦩꦭꦶꦃꦮꦸꦗꦸꦱ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦲꦱ꧀ꦭꦶꦤꦶꦥꦸꦤ꧀꧈ ꦏꦢꦸꦒ꧈ ꦥꦸꦤꦶꦏꦠꦸꦩꦶꦤ꧀ꦢꦏ꧀ꦱꦼꦔꦗꦱꦏꦶꦁꦥꦩꦫꦶꦤ꧀ꦠꦃꦲꦶꦤ꧀ꦝꦶꦪꦧꦼꦭꦤ꧀ꦝꦲꦶꦁꦏꦁꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦉꦩꦼꦤ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦲꦢꦽꦁꦔꦶꦁꦏꦩꦤꦸꦁꦒꦭ꧀ꦭꦤ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦢꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥꦿꦭꦩ꧀ꦧꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦠꦸꦒꦸꦏꦱꦼꦧꦠ꧀꧈ ꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦕꦼꦏꦥ꧀ꦩꦮꦶꦥꦸꦤꦶꦏ꧈ ꦥꦩꦫꦶꦤ꧀ꦠꦃꦲꦶꦤ꧀ꦝꦶꦪꦧꦼꦭꦤ꧀ꦝꦲꦸꦒꦶꦢꦩꦼꦭ꧀ꦫꦺꦭ꧀ꦱꦼꦥꦸꦂꦲꦶꦁꦏꦁꦩꦸꦠꦸꦱ꧀ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶ꧉
꧋ ꦧꦺꦤ꧀ꦠꦼꦤ꧀ꦏꦭꦶꦪꦤ꧀ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦱꦺꦥ꧀ꦱꦶꦱꦁꦏꦤ꧀ ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦥꦶꦁꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦥꦺꦴꦫꦺꦴꦱ꧀ꦏꦿꦠꦺꦴꦤ꧀ꦤꦸꦗꦸꦲꦶꦁꦥꦁꦒꦸꦁꦏꦿꦥꦾꦏ꧀ꦩꦶꦤꦁꦏꦥꦥꦤ꧀ꦥꦸꦁꦏꦱ꧀ꦱꦤ꧀꧌ꦥꦸꦁꦏꦸꦂꦫꦤ꧀꧍꧉ ꦱꦭꦃꦱꦮꦶꦗꦶꦤꦶꦁꦏꦺꦴꦫꦶꦒꦼꦂꦧꦁꦲꦶꦁꦏꦶꦢꦸꦭ꧀ꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦥ꧀ꦊꦁꦏꦸꦁꦤꦶꦂꦧꦪꦲꦸꦠꦮꦶꦲꦱꦿꦶꦁꦏꦱꦼꦧꦠ꧀ꦥ꧀ꦊꦁꦏꦸꦁꦒꦣꦶꦁꦲꦶꦁꦒꦶꦃꦥꦸꦤꦶꦏꦩꦂꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦸꦗꦸꦥꦠꦾꦱ꧀ꦠꦤꦥꦫꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦶꦁꦥꦗꦶꦩꦠ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦶꦩꦒꦶꦫꦶ꧉ ꦥꦿꦩꦶꦭꦩꦏꦠꦼꦤ꧀ ꦫꦗꦲꦶꦁꦏꦁꦗꦸꦩꦼꦤꦼꦁꦭꦤ꧀ꦱꦼꦤ꧀ꦠꦤꦢꦊꦩ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦲꦶꦤ꧀ꦠꦶꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦏꦥꦉꦁꦔꦏꦼꦤ꧀ꦔꦩ꧀ꦧꦃꦩꦂꦒꦶꦥꦸꦤꦶꦏ꧉
꧋ ꦩꦶꦤꦁꦏꦲꦸꦤ꧀ꦝꦲꦒꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦥꦶꦤꦸꦚ꧀ꦗꦸꦭ꧀ ꦱꦿꦶꦱꦸꦭ꧀ꦠꦤ꧀ꦲꦩꦼꦁꦏꦸꦧꦸꦮꦤ ꧇꧑꧇ꦔꦿꦚ꧀ꦕꦁꦠꦼꦠꦼꦔꦼꦂꦠꦼꦠꦼꦔꦼꦂꦲꦸꦠꦮꦶꦠꦼꦠꦤ꧀ꦝꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦼꦒꦼꦱ꧀ꦱꦏꦼꦤ꧀ꦲꦂꦩꦺꦴꦤꦶꦱꦱꦶꦲꦤ꧀ꦠꦮꦶꦱ꧀ꦱꦶꦁꦩꦤꦸꦁꦱ꧈ ꦲꦭꦩ꧀ ꦭꦤ꧀ꦱꦁꦩꦸꦂꦧꦮꦶꦱꦺꦱ꧉ ꦱꦏꦶꦁꦩꦂꦒꦶꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦱ꧀ꦭꦤ꧀ꦠꦶꦠꦶꦏ꧀ꦠꦶꦠꦶꦏ꧀ꦏꦸꦚ꧀ꦕꦶꦲꦶꦁꦏꦁꦤꦩ꧀ꦧꦸꦁꦔꦶ꧈ ꦏꦸꦛꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦔꦽꦩ꧀ꦧꦏꦩꦶꦤꦁꦏꦥꦸꦚ꧀ꦗꦼꦂꦫꦶꦁꦥꦩꦫꦶꦤ꧀ꦠꦃꦲꦤ꧀ ꦲꦺꦏꦺꦴꦤꦺꦴꦩꦶꦭꦤ꧀ꦱꦺꦴꦱꦶꦪꦭ꧀꧈ ꦠꦿꦣꦶꦱꦶꦏꦧꦸꦢꦪꦤ꧀ꦲꦸꦒꦶꦊꦱ꧀ꦠꦤ꧀ꦠꦸꦤ꧀ꦭꦤ꧀ꦢꦢꦺꦴꦱ꧀ꦏꦥꦿꦶꦧꦢꦺꦤ꧀ꦤꦶꦁꦩꦱꦫꦏꦠ꧀꧈ ꦭꦺꦴꦮꦃꦲꦤ꧀ꦭꦺꦴꦮꦃꦲꦤ꧀ꦲꦶꦁꦱꦊꦧꦼꦠ꧀ꦠꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧꦁꦏꦶꦠ꧀ꦠꦏꦼꦤ꧀ꦲꦺꦏꦺꦴꦤꦺꦴꦩꦶꦭꦤ꧀ꦥꦒꦮꦺꦪꦤ꧀ꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦲꦶꦁꦠꦶꦪꦁꦏꦛꦃ꧉
꧋ ꦏꦮꦶꦧꦮꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦥ꦳ꦶꦭꦺꦴꦱꦺꦴꦥ꦳ꦶꦏꦸꦛꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦥꦸꦤꦶꦏꦏꦼꦂꦱꦤ꧀ꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦧꦺꦴꦠꦼꦤ꧀ꦥꦫꦶꦥꦸꦂꦤꦩꦶꦤꦁꦏꦭꦩ꧀ꦧꦁꦭꦩ꧀ꦧꦁꦏꦺꦩꦮꦺꦴꦤ꧀꧈ ꦤꦔꦶꦁꦲꦸꦒꦶꦱꦒꦼꦢ꧀ꦏꦒꦶꦤꦏ꧀ꦏꦏꦼꦤ꧀ꦩꦶꦤꦁꦏꦱꦸꦩ꧀ꦧꦼꦂꦱꦼꦱꦸꦫꦸꦥ꧀ꦥꦤ꧀ꦤꦶꦁꦩꦤꦸꦁꦱꦠꦸꦩꦿꦥ꧀ꦱꦸꦫꦱꦤꦶꦥꦸꦤ꧀ꦲꦒꦼꦱꦁ꧉ ꦤꦭꦶꦏꦤꦶꦁꦭꦸꦩꦩ꧀ꦥꦃꦩꦼꦢꦭ꧀ꦲꦶꦁꦩꦂꦒꦶꦏꦸꦛꦔꦪꦺꦴꦒꦾꦏꦂꦠꦲꦶꦁꦏꦁꦔꦼꦤꦸꦠ꧀ꦥꦺꦴꦫꦺꦴꦱ꧀ꦱꦶꦁꦭꦺꦂꦢꦸꦩꦸꦒꦶꦏꦶꦢꦸꦭ꧀ ꦱꦸꦩ꧀ꦧꦸꦥꦸꦤꦶꦏꦱꦶꦤꦲꦺꦴꦱ꧀ꦱꦔꦼꦩꦸꦠ꧀ꦠꦏꦼꦤ꧀ꦧꦶꦭꦶꦃꦏꦒꦼꦱꦁꦔꦤ꧀ꦥꦸꦤꦶꦏꦩꦶꦤꦁꦏꦊꦭꦩ꧀ꦥꦃꦲꦤ꧀ꦏꦺꦴꦤ꧀ꦢꦸꦂꦣꦠꦼꦁꦲꦶꦁꦱꦁꦩꦸꦂꦧꦮꦶꦱꦺꦱ꧉
Sumbu Filosofi Ngayogyakarta, Pangéjawantahaning Asal lan Panggayuhaning Gesang
nalika tahun 1744, sŕi sultan haměŋku buwana 1, utawi paṅeran maŋkubumi, miwitti hambaṅun kuṭa ṅayogỿakaṙta. Paṅejawantaḥhanniŋ konsep wontěn hiṅ sajŕoniŋ lowaḥhan kuṭa ṅayogỿakaṙta kahasillakěn sakiŋ laku měněp hutawi lakuniŋ gěsaŋ paṅeran maŋkubumi. Miyos minaŋka putŕaniŋ raja mataram, sunan hamaŋkurat 4, paṅeran maŋkubumi lajěŋ diwasa hiŋ wěwěŋkon kŕaton kaṙtasura. Hamaṙgi papannipun kŕaton kaboyoŋ, salajěŋṅipun paṅeran maŋkubumi maṅěṙtossi sěluk bělukkiŋ kŕaton surakaṙta. Kěraton yogỿakaṙta dipunbaṅun haḍěḍasaṙ konsepsi jawa hiŋkaŋ nurut sakiŋ hanḍaṙran halam hiŋkaŋ wontěn, kadosta gunuŋ, sěgara, běnawi, lan ḍarattan.
Pŕinsip hutami hiŋkaŋ dipundadossakěn ḍasaṙ pambaṅunnan kŕaton deniŋ sŕi sultan haměŋku buwana 1 hiŋgiḥ měnika konsepsi haměmayu hayuniŋ bawana. Hatěgěs daměl bawana (halam) dados hayu (hendah) lan rahayu (slamět lan ḷěstari). Konsep-konsep punika dipunhejawantaḥhakěn deniŋ sŕi sultan haměŋku buwana 1 miwaḥ hiŋ sěgara kidul lan gunuŋ měrapi minaŋka poros. Wěwěŋkon haŋgennipun baṅun hugi kapiliḥ hiŋkaŋ cakět kaliyan sumběṙ toya humbul pacěṭokkan. Kontuṙ paḷěmaḥhan wěwěŋkonnipun waṅunnan kŕaton laŋkuŋ hiŋgil kados wontěn hiŋ hiŋgillipun gěgěṙ bulus, kanṭi kahapit 6 toya, 3 wontěn wetan, lan 3 wontěn kilen, saheŋga bebas sakiŋ běna. Sasanessipun dados ṛěmbuyuŋṅiŋ papan, maneka tětuwuḥhan hugi kataněm wontěn hiŋ sahuběŋṅipun kŕaton punika pinaŋka sarana haṅawitti surasanipun hagěsaŋ.
Seje kaliyan paněmu hiŋkaŋ limŕaḥ sajatossipun sěgara kidul, kěraton yogỿakaṙta, lan gunuŋ měrapi botěn lajěŋ tṛěp saṅět hiŋ sětuŋgal garis lurus. Pramila makatěn, poros běntaŋ halam katiganipun kawastannan sumbu imajineṙ. Sumbu ñata hiŋkaŋ kabebeṙ sakiŋ leṙ dumugi kidul hiŋ sajŕoniŋ satuŋgal garis lurus punika hiŋgiḥ maṙgi hiŋkaŋ nambuŋṅi tugu goloŋ gilig, kŕaton, lan paŋguŋ kŕapỿak. Punika gaḍaḥhi gěgambaṙranniŋsiklus gěsaŋṅiŋmanuŋsa haḍeḍasaṙ konsepsi saŋkan paranniŋ dumadi.
ḷělampaḥhan sakiŋ paŋguŋ kŕapỿak nuju kŕaton punika hamakilli konsepsi saŋkan (hasal) lan proses kadiwasannipun manuŋsa. Dene ḷělampaḥhan sakiŋ tugu goloŋ gilig nuju kŕaton punika hamakilli filosofi paran (paŋgayuḥhan). Hiŋgiḥ punika lakuniŋ manuŋsa tumuju hiŋ gusti hiŋkaŋ hanitaḥhakěn.
Paŋguŋ kŕapỿak kadunuŋṅan kiraŋ laŋkuŋ 2 km sakiŋ kŕaton ṅayogỿakaṙta. Wujuddipun pasagi kanṭi hiŋgillipun kintěn-kintěn 10 metěṙ, wiyaṙripun 13 metěṙ, lan pañjaŋṅipun 13 metěṙ. Paŋguŋ kŕapỿak kaperaŋ dados kaliḥ tiŋkat hiŋkaŋ rikala sěmantěn sěsambuŋṅannipun sakiŋ hanḍa kayu. Tiŋkat hiŋkaŋ hiŋgil hawujud papan wiyaṙ kanṭi pagěṙ lan botěn mawi payon. Wěwaṅunnan punika rumiyin dipunginakkakěn deniŋ sultan kagěm nawaŋ pŕajurit hutawi sěntana daḷěm hiŋkaŋ němbe běbujěŋ (ṅŕapỿak) kidaŋ.
Miturut sakiŋ pŕalambaŋṅipun, paŋguŋ kŕapỿak gaḍaḥ těgěs wiwittan kalahiṙran hutawi baga. Punika dipuntětěppakěn mawi kawontěnnannipun kampuŋ hiŋ sisiḥ leṙ kilen hiŋkaŋ kawastannan mijen, hiŋkaŋ hasallipun sakiŋ těmbuŋ wiji (winiḥ). Kajěŋ haṣěm (tamarindus hindica) lan kajěŋ tañjuŋ (mimusop hěḷěṅi) hiŋkaŋ kataněm wontěn hiŋ sadawanipun maṙgi sakiŋ paŋguŋ kŕapỿak dumugi kŕaton hugi gaḍaḥ těgěs piyambak-piyambak, sinom, ronniŋ hasěm, pŕalambaŋ hanom (hěnom). Sěsaṛěŋṅan kaliyan kajěŋ tañjuŋ hiŋkaŋ pŕalambaŋ bocaḥ hěnom hiŋkaŋ tansaḥ kasañjuŋ-sañjuŋ kaliyan kanan keriŋ.
Laŋkuṅ ṅaleṙ wontěn halun-halun kidul hiŋkaŋ dipuntaněmmi kajěŋ pakel kaliyan kweni. Kajěf punika pŕalambaŋ para muda hiŋkaŋ sampun hakil baliẖ lan sampun kěnděl haṅlamaṙ kěña hiŋkaŋ kinaṙsan.
Laŋkuŋ ṅaleṙ maliḥ wontěn siti hiŋgil kidul (hiŋkaŋ sakměnika kawastannan sasana hiŋgil dwi habad). Hiŋ plataṙran siti hiŋgil hugi wontěn kajěŋ pěḷěm cěmpora lan kěmbaŋ soka. Pěḷěm cěmpora hiŋkaŋ kěmbaŋṅipun hawaṙni pěṭak mŕalambaŋṅakěn winiḥ lanaŋ lan soka hiŋkaŋ waṙni habŕit mŕalambaŋṅakěn winiḥ wadon. Hiŋ kiwa lan těṅěnnipun siti hiŋgil kidul, wontěn maṙgi hiŋkaŋ kawastannan paměŋkaŋ hiŋkaŋ hatěgěs suku kěkaliḥ hiŋkaŋ těbiḥ sětuŋgal kaliyan sětuŋgallipun. Punika pŕalambaŋ gapuraniŋ guwa gaṙba. Laŋkuŋ ṅaleṙ, wontěn komplek kamanḍuŋṅan hiŋkaŋ hasallipun sakiŋ těmbuŋ kanḍuŋṅan. Simbol sukma hutawi jabaŋ bayi hiŋkaŋ něŋga kalahiṙrakěn.
Sisiḥ leṙripun kamanḍuŋṅan wontěn plataṙran kěmagaŋṅan, hiŋkaŋ mŕalambaŋṅakěnbilih hanak punika pěṙlu magaŋ hamŕiḥ sagěd dados manuŋsa diwasa. Pŕamila makatěn, hiŋ kiwa lan těṅěn kamagaŋṅan wontěn kampuŋ sěkullaŋgěn lan gěbuḷěn, hiŋgiḥ punika papan paŋgennannipunhabdi daḷěm hiŋkaŋ gaḍaḥ jějibaḥhan minaŋka juru masak kŕaton. Kawontěnnan kampuŋ punika wěneḥ těgěs biliḥ hanak hiŋkaŋ sawěg tumuwuḥ bětaḥhakěn kacěkappanniŋ paṅan. Sahuběŋṅiŋ papan punika dipuntaněmmi kajěŋ jambu děṙsana (zěgihum malacensis hutawi eugeniya malacensis) hiŋkaŋ hatěgěs katulaḍan (sinudaṙsana).
Filosofi saŋkan lajěŋ maděg wontěn hiŋ mŕiki nalika hanak sampun tumuwuḥ dados manuŋsa diwasa. dene filosofi paran kawiwittan sakiŋ tugu goloŋ gilig maṅidul nuju kŕaton. Tugu goloŋ gilig wiwittannipun gaḍaḥ kiraŋ laŋkuṅ 24 metěṙ hiŋgillipun. Pucukkiŋ tugu hawujud bunděṙ saheŋga kasěbat goloŋ, lan badan tugu hawujud kěrucut mañcuŋ bḷěgěṙripun bunděṙ dawa (gilig). Hamaṙgi tugu gaḍaḥ waṙni pěṭak mila wontěn hiŋ basa walandi kasěbat dě wittě pal. Pramila tugu hugi kawastannan tugu pal putiḥ.
Kanṭi filosofis, tugu goloŋ gilig mŕalambaŋṅakěn goloŋṅiŋ cipta, rasa, lan kaṙsa kagěm ṅaḍěppi saŋ ẖalik (manuŋgalliŋ sědayanipun kaṙsan kagěm ṅaḍěp gusti), waṙni pěṭak punika mŕalambaŋṅakěn kasucenniŋ hati hiŋkaŋ kědaḥ dados ḍasaṙ hupaya punika. Kadosta sumbu paŋguŋ kŕapỿak nuju kŕaton, wastannipun paŋgennan lan jinissiŋ tětuwuḥhan hiŋ sumbu hiŋkaŋ nambuŋṅi tugu goloŋ gilig lan kŕaton punika gaḍaḥ filosofi piyambak.
Tugu goloŋ gilig kahapit kaliḥ desa, hiŋgiḥ punika piṅit (měñimpan) hiŋ kilen lan gandalayu (gandalayon) hiŋ wetan. Wastannipun kampuŋ punika gaḍaḥ těgěs nalika manuŋsa badě miwitti nuju hiŋ gusti, mila hiŋkaŋ sěpisan kědaḥ dipunlampaḥhi hiŋgiḥ punila nilaṙ samubaraŋ hiŋkaŋ gěganda bosok.
Sakiŋ tugu goloŋ gilig maṅidul, kabebeṙ maṙgi hiŋkaŋ kawastannan maṙgatama hiŋkaŋ hatěgěs maṙgi nuju hiŋ kahutaman. Salajěŋṅipun hiŋgiḥ punika maṙgi maliyabara (maliyoboro) hiŋkaŋ hatěgěs hoboṙ pěpaḍaŋm hiŋgiḥ punika hajaṙranniŋ para wali. Maṅidul maliḥ wontěn maṙgi maṙga mulỿa hiŋkaŋ hatěgěs maṙgi nuju hiŋ kamulỿan. Kaŋge nuju hiŋ mŕika, manuŋ sa kědaḥ ṅurak napsu-napsu hiŋkaŋ hala. Mila punika maṙgi hiŋkaŋ salajěŋṅipun kawastannan maṙgi paṅurakkan.
Sadawaniŋ piŋgiṙ maṙgi maṙgatama dumugi maṙgi maṙgamulỿa dipuntaněmmi kajěŋ hasěm lan kajěŋ gayam. Kajěŋ hasěm mŕalambaŋṅakěn sěŋsěm lan gayam mŕalambaŋṅakěn hayom (hayěm). Těgěssipun, manuŋsa hiŋkaŋ lumampaḥ hiŋ maṙgi hiŋkaŋ ṅěmot pitutuṙ punika nuli ṅŕahossakěn sěněŋ hutawi sěŋsěm lan sareḥ hutawi hayěm.
maṙgi hiŋkaŋ kabebeṙ sakiŋ tugu maṅidul punika manḍěg wontěn hiŋ halun-halun leṙ. halun-halun kapěnḍět sakiŋ těmbuŋ halun (hombak), haŋgambaṙrakěn manèka harus iŋkaŋ dipunnaḍěppi manuŋsa sadereŋṅipun waŋsul hiŋ gustinipun. gegambaṙran hombak punika kawujuddakěn hiŋ wujud wěḍi hiŋkaŋ wontěn jiŋ sahuběŋṅiŋ halun-halun leṙ.
laŋkŋuŋ maŋidul maliḥ, wontěn papan siti hiŋgil loṙ. hiŋ papan punika wontěn kajěŋ gayam, kěpěl (stelecocarpus burahol), lan kěmuniŋ (muraya paniculata). kajěŋ kěpěl hatěgěs taṅan hiŋkaŋ ṅěpěl, mŕalambaŋṅakěn tekad lan kasědỿan kaŋgě makaṙya minaŋka manuŋsa diwasa. kajěŋ kěmuniŋ hatěgěs minaŋka ‘niŋ’ hiŋkaŋ hatěgěs kahěniŋṅan lambaŋṅiŋ kawěniŋṅan lan pamaŋgiḥ hiŋkaŋ rěsik.
salajěŋṅipun, ḷělampaḥhan kalajěŋṅakěn nuju papan kamanḍuŋgan loṙ hutawi hiŋkaŋ dipunwastanni plataṙran kěběn. kawastannan makatěn hamaṙgi hiŋ papan punika wontěn kajěŋ kěběn (baringtoniya eyatica) hiŋkaŋ hatěgěs taŋkěběn hutawi nutup. těgěssipun biliḥ hiŋ yuswa sěpuḥ, lělampaḥhanniŋ manuŋsa kědaḥ sagěd nutup samubaraŋ pŕatiŋkaḥ hiŋkaŋ kiraŋ sahe. salajěṅipun, hiŋgiḥ plataṙran sṙimaŋganti. hiŋ papan punika wontěn baŋsal tṙajumas. tṙaju hatěgěs timbaŋṅan lan mas hatěgěs logam mulỿa. baŋsal punika mṙalambaŋṅakěn biliḥ manuŋsa baḍe dipuntimbaŋ hamal sahe lan halanipun hiŋ halam maŋṅanti nuju hiŋ kalaŋgěṅan.
halam habadi hiŋ kŕaton ṅayogỿakaŕta dipunwakili deniŋ diyan kỿahi lan ñai wiji hiŋkaŋ sumiŋgaḥ hiŋ gěḍoḍ pŕabayaksa, komplek kěḍaton. kěkaliḥ diyan punika dipunjagi lan botěn kěparěŋ paḍěm wiwit jaman sŕi sultan haměŋkubuwana 1 ṅantos dumugi sapunika. gěninipun dipunpunḍut sakiŋ sumběṙ hapi habadi mŕapen.
hiŋ plataṙan kěḍaton, dipuntaněmi kajěŋ sawo kěcik (manilkara kauki), jambu klampok harum (sizgihum jambos), lan kanṭil (magnoliya campaca). sawo kecil mŕalambaŋṅakěn tumindak hiŋkaŋ saṙwa běcik. kajěŋ jambu klampok harum ṅěmu těgěs muriḥ manuŋsa kědaḥ tumindak harum, hiŋ pocapanipun lan pŕatiŋkaḥhipun. kajěŋ kanṭil gaḍaḥ těgěs kěmanṭil-kanṭil hutawi tansaḥ eliŋ. těgěssipun manuŋsa tansaḥ eliŋ kaŋge tumindak sahe.
konsepsi paran paripuṙna hiŋ mŕiki. naṅiŋ poros hantawissiŋ tugu, kŕaton, lan paŋguŋ kŕapỿak botěn hamuŋ gaḍaḥ těgěs tuŋgal. mligi kagěm sultan, poros punika gaḍaḥ těgěs iŋkaŋ sanes. ěněṙripun sanes sakiŋ tugu dumugi kŕaton, hanaŋṅiŋ kŕaton dumugi tugu lan sawaŋsullipun, sakiŋ kŕaton nuju hiŋ paŋguŋ kŕapỿak.
nalika sultan ḷěŋgaḥ siniwaka hiŋ baŋsal maṅuntuṙ taṅkil hiŋkaŋ wontěn hing siti hiŋgil leṙ, sampeyan daḷěm lajěŋ maněkuŋ hiŋ ěněriŋ tugu goloŋ gilig. maṙma makatěn tugu goloŋ gilig hugi hatěgěs manuŋgaliŋ kawula gusti. fasad tugu iŋkaŋ maṅěněr hiŋ ṅiŋgil hugi minaŋka paṅejawantaḥhannipun filosofi punika, hiŋgiḥ lěbuṙripun kawula hutawi rakỿat kaliyan gusti hutawi sultan. hugi kawula hiŋ hatěgěs manuŋsa (kalěbět sultan) lan gusti iŋkaŋ hatěgěs tuhan.
poros sakiŋ kŕaton dumugi tugu něraŋṅakěn kawajibbannipun sultan kaŋge ṅayommi rakỿat. sultan hugi gaḍaḥ kawajibban kaŋge mariṅi sarana masarakat hamŕiḥ sagěd gěsaŋ kanṭi sěkeca lan ñawisi materi lan paŋṅayomman spirituwal. cawissan materi dipunlambaŋṅakěn kanṭi fasilitas ekonomi, hiŋgiḥ punika pasaṙ běriŋhaṙja lan fasilitas pamarintaḥhan, hawujud geḍuŋ kapatiḥhan, dene paŋṅayomman spirituwal hawujud masjid gěḍe.
tugu goloŋ gilig hiŋ sapunika dipunwanuḥhi sampun hewaḥ wujudtipun. tugu iŋkaŋ hasli sampun risak, hamaṙgi linḍu hiŋ tahun 1867. tugu punika dipunbaŋṅun maliḥ mawi hupasṙayannipun pamarintaḥ hinḍia-bělanḍa. naŋṅing tugu punika lajěŋ botěn sami maliḥ wujudtipun kaliyan haslinipun. kaduga, punika tumindak sěŋaja sakiŋ pamarintaḥ hinḍia-bělanḍa hiŋkaŋ botěn rěměn kaliyan hadṙěṅiŋ kamanuŋgallan hiŋkaŋ dipunpŕalambaŋṅakěn tugu kasěbat. botěn cěkap mawi punika, pamarintah hinḍia-bělanḍa hugi daměl rel sěpuṙ hiŋkaŋ mutus sumbu filosofi.
bentěn kaliyan konsepsi saŋkan, tumṙapiŋ sultan poros kṙaton nuju hiŋ paŋguŋ kŕapỿak minaŋka papan puŋkassan (puŋkuṙran). salaḥ sawijiniŋ kori gěṙbaŋ hiŋ kidul hiŋgiḥ punika plěŋkuŋ niṙbaya hutawi hasṙiŋ kasěbat plěŋkuŋ gaḍiŋ hiŋgiḥ punika maṙgi hiŋkaŋ nuju patỿastana para sultan hiŋ pajimatan imagiri. pŕamila makatěn, raja hiŋkaŋ juměněŋ lan sěntana dalěm hiŋkaŋ hinti botěn kaparěŋṅakěn ṅambaḥ maṙgi punika.
minaŋka hunḍahagi hiŋkaŋ pinuñjul, sŕi sultan haměŋkubuwana 1 ṅŕañcaŋ tětěṅěṙ-tětěṅěṙ hutawi tětanḍa hiŋkaŋ něgěssakěn harmonisasi hantawissiŋ manuŋsa, halam, lan saŋ muṙba wisesa. sakiŋ maṙgi sumbu filosofis lan titik-titik kuñci hiŋkaŋ nambuŋṅi, kuṭa ṅayogỿakaṙta ṅŕěmbaka minaŋka puñjěriŋ pamarintaḥhan, hekonomi lan sosiyal. tŕadisi kabudayan hugi lěstantun lan dados kapŕibadeniŋ masarakat. lowaḥhan-lowaḥhan hiŋ salěbettipun baṅkittakěn hekonomi lan pagaweyan tumŕap hiŋ tiyaŋ kaṭah.
kawibawannipun filosofi kuṭa yogỿakaṙta punika kěrsannipun botěn paripuṙna minaŋka lambaŋ-lambaŋ kemawon. naŋṅiŋ hugi sagěd kaginakkakěn minaŋka sumběṙ sěsurupaniŋ manuŋsa tumŕap surasannipun hagěsaŋ. nalikaning lumampaḥ mědal hiŋ maṙgi kuṭa ñayogỿakṙta hiŋkaŋ ṅenut porossiŋ leṙ dumugi kidul, sumbu punika sinahosa ṅemuttakěn biliḥ kagěsaŋṅan punika minaŋka lělampaḥhan kondur ḍatěŋ hiŋ saŋ muṙba wisèsa.
sumbu filosofi ṅayogỿakaṙta, paṅejawantaḥanniŋ hasal lan paŋgayuḥhanniŋ gěsaŋ
nalika tahun 1744, sŕi sultan haměŋku buwana 1, utawi paṅeran maŋkubumi, miwitti hambaṅun kuṭa ṅayogỿakaṙta. Paṅejawantaḥhanniŋ konsep wontěn hiṅ sajŕoniŋ lowaḥhan kuṭa ṅayogỿakaṙta kahasillakěn sakiŋ laku měněp hutawi lakuniŋ gěsaŋ paṅeran maŋkubumi. Miyos minaŋka putŕaniŋ raja mataram, sunan hamaŋkurat 4, paṅeran maŋkubumi lajěŋ diwasa hiŋ wěwěŋkon kŕaton kaṙtasura. Hamaṙgi papannipun kŕaton kaboyoŋ, salajěŋṅipun paṅeran maŋkubumi maṅěṙtossi sěluk bělukkiŋ kŕaton surakaṙta. Kěraton yogỿakaṙta dipunbaṅun haḍěḍasaṙ konsepsi jawa hiŋkaŋ nurut sakiŋ hanḍaṙran halam hiŋkaŋ wontěn, kadosta gunuŋ, sěgara, běnawi, lan ḍarattan.
Pŕinsip hutami hiŋkaŋ dipundadossakěn ḍasaṙ pambaṅunnan kŕaton deniŋ sŕi sultan haměŋku buwana 1 hiŋgiḥ měnika konsepsi haměmayu hayuniŋ bawana. Hatěgěs daměl bawana (halam) dados hayu (hendah) lan rahayu (slamět lan ḷěstari). Konsep-konsep punika dipunhejawantaḥhakěn deniŋ sŕi sultan haměŋku buwana 1 miwaḥ hiŋ sěgara kidul lan gunuŋ měrapi minaŋka poros. Wěwěŋkon haŋgennipun baṅun hugi kapiliḥ hiŋkaŋ cakět kaliyan sumběṙ toya humbul pacěṭokkan. Kontuṙ paḷěmaḥhan wěwěŋkonnipun waṅunnan kŕaton laŋkuŋ hiŋgil kados wontěn hiŋ hiŋgillipun gěgěṙ bulus, kanṭi kahapit 6 toya, 3 wontěn wetan, lan 3 wontěn kilen, saheŋga bebas sakiŋ běna. Sasanessipun dados ṛěmbuyuŋṅiŋ papan, maneka tětuwuḥhan hugi kataněm wontěn hiŋ sahuběŋṅipun kŕaton punika pinaŋka sarana haṅawitti surasanipun hagěsaŋ.
Seje kaliyan paněmu hiŋkaŋ limŕaḥ sajatossipun sěgara kidul, kěraton yogỿakaṙta, lan gunuŋ měrapi botěn lajěŋ tṛěp saṅět hiŋ sětuŋgal garis lurus. Pramila makatěn, poros běntaŋ halam katiganipun kawastannan sumbu imajineṙ. Sumbu ñata hiŋkaŋ kabebeṙ sakiŋ leṙ dumugi kidul hiŋ sajŕoniŋ satuŋgal garis lurus punika hiŋgiḥ maṙgi hiŋkaŋ nambuŋṅi tugu goloŋ gilig, kŕaton, lan paŋguŋ kŕapỿak. Punika gaḍaḥhi gěgambaṙranniŋsiklus gěsaŋṅiŋmanuŋsa haḍeḍasaṙ konsepsi saŋkan paranniŋ dumadi.
ḷělampaḥhan sakiŋ paŋguŋ kŕapỿak nuju kŕaton punika hamakilli konsepsi saŋkan (hasal) lan proses kadiwasannipun manuŋsa. Dene ḷělampaḥhan sakiŋ tugu goloŋ gilig nuju kŕaton punika hamakilli filosofi paran (paŋgayuḥhan). Hiŋgiḥ punika lakuniŋ manuŋsa tumuju hiŋ gusti hiŋkaŋ hanitaḥhakěn.
Paŋguŋ kŕapỿak kadunuŋṅan kiraŋ laŋkuŋ 2 km sakiŋ kŕaton ṅayogỿakaṙta. Wujuddipun pasagi kanṭi hiŋgillipun kintěn-kintěn 10 metěṙ, wiyaṙripun 13 metěṙ, lan pañjaŋṅipun 13 metěṙ. Paŋguŋ kŕapỿak kaperaŋ dados kaliḥ tiŋkat hiŋkaŋ rikala sěmantěn sěsambuŋṅannipun sakiŋ hanḍa kayu. Tiŋkat hiŋkaŋ hiŋgil hawujud papan wiyaṙ kanṭi pagěṙ lan botěn mawi payon. Wěwaṅunnan punika rumiyin dipunginakkakěn deniŋ sultan kagěm nawaŋ pŕajurit hutawi sěntana daḷěm hiŋkaŋ němbe běbujěŋ (ṅŕapỿak) kidaŋ.
Miturut sakiŋ pŕalambaŋṅipun, paŋguŋ kŕapỿak gaḍaḥ těgěs wiwittan kalahiṙran hutawi baga. Punika dipuntětěppakěn mawi kawontěnnannipun kampuŋ hiŋ sisiḥ leṙ kilen hiŋkaŋ kawastannan mijen, hiŋkaŋ hasallipun sakiŋ těmbuŋ wiji (winiḥ). Kajěŋ haṣěm (tamarindus hindica) lan kajěŋ tañjuŋ (mimusop hěḷěṅi) hiŋkaŋ kataněm wontěn hiŋ sadawanipun maṙgi sakiŋ paŋguŋ kŕapỿak dumugi kŕaton hugi gaḍaḥ těgěs piyambak-piyambak, sinom, ronniŋ hasěm, pŕalambaŋ hanom (hěnom). Sěsaṛěŋṅan kaliyan kajěŋ tañjuŋ hiŋkaŋ pŕalambaŋ bocaḥ hěnom hiŋkaŋ tansaḥ kasañjuŋ-sañjuŋ kaliyan kanan keriŋ.
Laŋkuṅ ṅaleṙ wontěn halun-halun kidul hiŋkaŋ dipuntaněmmi kajěŋ pakel kaliyan kweni. Kajěf punika pŕalambaŋ para muda hiŋkaŋ sampun hakil baliẖ lan sampun kěnděl haṅlamaṙ kěña hiŋkaŋ kinaṙsan.
Laŋkuŋ ṅaleṙ maliḥ wontěn siti hiŋgil kidul (hiŋkaŋ sakměnika kawastannan sasana hiŋgil dwi habad). Hiŋ plataṙran siti hiŋgil hugi wontěn kajěŋ pěḷěm cěmpora lan kěmbaŋ soka. Pěḷěm cěmpora hiŋkaŋ kěmbaŋṅipun hawaṙni pěṭak mŕalambaŋṅakěn winiḥ lanaŋ lan soka hiŋkaŋ waṙni habŕit mŕalambaŋṅakěn winiḥ wadon. Hiŋ kiwa lan těṅěnnipun siti hiŋgil kidul, wontěn maṙgi hiŋkaŋ kawastannan paměŋkaŋ hiŋkaŋ hatěgěs suku kěkaliḥ hiŋkaŋ těbiḥ sětuŋgal kaliyan sětuŋgallipun. Punika pŕalambaŋ gapuraniŋ guwa gaṙba. Laŋkuŋ ṅaleṙ, wontěn komplek kamanḍuŋṅan hiŋkaŋ hasallipun sakiŋ těmbuŋ kanḍuŋṅan. Simbol sukma hutawi jabaŋ bayi hiŋkaŋ něŋga kalahiṙrakěn.
Sisiḥ leṙripun kamanḍuŋṅan wontěn plataṙran kěmagaŋṅan, hiŋkaŋ mŕalambaŋṅakěnbilih hanak punika pěṙlu magaŋ hamŕiḥ sagěd dados manuŋsa diwasa. Pŕamila makatěn, hiŋ kiwa lan těṅěn kamagaŋṅan wontěn kampuŋ sěkullaŋgěn lan gěbuḷěn, hiŋgiḥ punika papan paŋgennannipunhabdi daḷěm hiŋkaŋ gaḍaḥ jějibaḥhan minaŋka juru masak kŕaton. Kawontěnnan kampuŋ punika wěneḥ těgěs biliḥ hanak hiŋkaŋ sawěg tumuwuḥ bětaḥhakěn kacěkappanniŋ paṅan. Sahuběŋṅiŋ papan punika dipuntaněmmi kajěŋ jambu děṙsana (zěgihum malacensis hutawi eugeniya malacensis) hiŋkaŋ hatěgěs katulaḍan (sinudaṙsana).
Filosofi saŋkan lajěŋ maděg wontěn hiŋ mŕiki nalika hanak sampun tumuwuḥ dados manuŋsa diwasa. dene filosofi paran kawiwittan sakiŋ tugu goloŋ gilig maṅidul nuju kŕaton. Tugu goloŋ gilig wiwittannipun gaḍaḥ kiraŋ laŋkuṅ 24 metěṙ hiŋgillipun. Pucukkiŋ tugu hawujud bunděṙ saheŋga kasěbat goloŋ, lan badan tugu hawujud kěrucut mañcuŋ bḷěgěṙripun bunděṙ dawa (gilig). Hamaṙgi tugu gaḍaḥ waṙni pěṭak mila wontěn hiŋ basa walandi kasěbat dě wittě pal. Pramila tugu hugi kawastannan tugu pal putiḥ.
Kanṭi filosofis, tugu goloŋ gilig mŕalambaŋṅakěn goloŋṅiŋ cipta, rasa, lan kaṙsa kagěm ṅaḍěppi saŋ ẖalik (manuŋgalliŋ sědayanipun kaṙsan kagěm ṅaḍěp gusti), waṙni pěṭak punika mŕalambaŋṅakěn kasucenniŋ hati hiŋkaŋ kědaḥ dados ḍasaṙ hupaya punika. Kadosta sumbu paŋguŋ kŕapỿak nuju kŕaton, wastannipun paŋgennan lan jinissiŋ tětuwuḥhan hiŋ sumbu hiŋkaŋ nambuŋṅi tugu goloŋ gilig lan kŕaton punika gaḍaḥ filosofi piyambak.
Tugu goloŋ gilig kahapit kaliḥ desa, hiŋgiḥ punika piṅit (měñimpan) hiŋ kilen lan gandalayu (gandalayon) hiŋ wetan. Wastannipun kampuŋ punika gaḍaḥ těgěs nalika manuŋsa badě miwitti nuju hiŋ gusti, mila hiŋkaŋ sěpisan kědaḥ dipunlampaḥhi hiŋgiḥ punila nilaṙ samubaraŋ hiŋkaŋ gěganda bosok.
Sakiŋ tugu goloŋ gilig maṅidul, kabebeṙ maṙgi hiŋkaŋ kawastannan maṙgatama hiŋkaŋ hatěgěs maṙgi nuju hiŋ kahutaman. Salajěŋṅipun hiŋgiḥ punika maṙgi maliyabara (maliyoboro) hiŋkaŋ hatěgěs hoboṙ pěpaḍaŋm hiŋgiḥ punika hajaṙranniŋ para wali. Maṅidul maliḥ wontěn maṙgi maṙga mulỿa hiŋkaŋ hatěgěs maṙgi nuju hiŋ kamulỿan. Kaŋge nuju hiŋ mŕika, manuŋ sa kědaḥ ṅurak napsu-napsu hiŋkaŋ hala. Mila punika maṙgi hiŋkaŋ salajěŋṅipun kawastannan maṙgi paṅurakkan.
Sadawaniŋ piŋgiṙ maṙgi maṙgatama dumugi maṙgi maṙgamulỿa dipuntaněmmi kajěŋ hasěm lan kajěŋ gayam. Kajěŋ hasěm mŕalambaŋṅakěn sěŋsěm lan gayam mŕalambaŋṅakěn hayom (hayěm). Těgěssipun, manuŋsa hiŋkaŋ lumampaḥ hiŋ maṙgi hiŋkaŋ ṅěmot pitutuṙ punika nuli ṅŕahossakěn sěněŋ hutawi sěŋsěm lan sareḥ hutawi hayěm.
maṙgi hiŋkaŋ kabebeṙ sakiŋ tugu maṅidul punika manḍěg wontěn hiŋ halun-halun leṙ. halun-halun kapěnḍět sakiŋ těmbuŋ halun (hombak), haŋgambaṙrakěn manèka harus iŋkaŋ dipunnaḍěppi manuŋsa sadereŋṅipun waŋsul hiŋ gustinipun. gegambaṙran hombak punika kawujuddakěn hiŋ wujud wěḍi hiŋkaŋ wontěn jiŋ sahuběŋṅiŋ halun-halun leṙ.
laŋkŋuŋ maŋidul maliḥ, wontěn papan siti hiŋgil loṙ. hiŋ papan punika wontěn kajěŋ gayam, kěpěl (stelecocarpus burahol), lan kěmuniŋ (muraya paniculata). kajěŋ kěpěl hatěgěs taṅan hiŋkaŋ ṅěpěl, mŕalambaŋṅakěn tekad lan kasědỿan kaŋgě makaṙya minaŋka manuŋsa diwasa. kajěŋ kěmuniŋ hatěgěs minaŋka ‘niŋ’ hiŋkaŋ hatěgěs kahěniŋṅan lambaŋṅiŋ kawěniŋṅan lan pamaŋgiḥ hiŋkaŋ rěsik.
salajěŋṅipun, ḷělampaḥhan kalajěŋṅakěn nuju papan kamanḍuŋgan loṙ hutawi hiŋkaŋ dipunwastanni plataṙran kěběn. kawastannan makatěn hamaṙgi hiŋ papan punika wontěn kajěŋ kěběn (baringtoniya eyatica) hiŋkaŋ hatěgěs taŋkěběn hutawi nutup. těgěssipun biliḥ hiŋ yuswa sěpuḥ, lělampaḥhanniŋ manuŋsa kědaḥ sagěd nutup samubaraŋ pŕatiŋkaḥ hiŋkaŋ kiraŋ sahe. salajěṅipun, hiŋgiḥ plataṙran sṙimaŋganti. hiŋ papan punika wontěn baŋsal tṙajumas. tṙaju hatěgěs timbaŋṅan lan mas hatěgěs logam mulỿa. baŋsal punika mṙalambaŋṅakěn biliḥ manuŋsa baḍe dipuntimbaŋ hamal sahe lan halanipun hiŋ halam maŋṅanti nuju hiŋ kalaŋgěṅan.
halam habadi hiŋ kŕaton ṅayogỿakaŕta dipunwakili deniŋ diyan kỿahi lan ñai wiji hiŋkaŋ sumiŋgaḥ hiŋ gěḍoḍ pŕabayaksa, komplek kěḍaton. kěkaliḥ diyan punika dipunjagi lan botěn kěparěŋ paḍěm wiwit jaman sŕi sultan haměŋkubuwana 1 ṅantos dumugi sapunika. gěninipun dipunpunḍut sakiŋ sumběṙ hapi habadi mŕapen.
hiŋ plataṙan kěḍaton, dipuntaněmi kajěŋ sawo kěcik (manilkara kauki), jambu klampok harum (sizgihum jambos), lan kanṭil (magnoliya campaca). sawo kecil mŕalambaŋṅakěn tumindak hiŋkaŋ saṙwa běcik. kajěŋ jambu klampok harum ṅěmu těgěs muriḥ manuŋsa kědaḥ tumindak harum, hiŋ pocapanipun lan pŕatiŋkaḥhipun. kajěŋ kanṭil gaḍaḥ těgěs kěmanṭil-kanṭil hutawi tansaḥ eliŋ. těgěssipun manuŋsa tansaḥ eliŋ kaŋge tumindak sahe.
konsepsi paran paripuṙna hiŋ mŕiki. naṅiŋ poros hantawissiŋ tugu, kŕaton, lan paŋguŋ kŕapỿak botěn hamuŋ gaḍaḥ těgěs tuŋgal. mligi kagěm sultan, poros punika gaḍaḥ těgěs iŋkaŋ sanes. ěněṙripun sanes sakiŋ tugu dumugi kŕaton, hanaŋṅiŋ kŕaton dumugi tugu lan sawaŋsullipun, sakiŋ kŕaton nuju hiŋ paŋguŋ kŕapỿak.
nalika sultan ḷěŋgaḥ siniwaka hiŋ baŋsal maṅuntuṙ taṅkil hiŋkaŋ wontěn hing siti hiŋgil leṙ, sampeyan daḷěm lajěŋ maněkuŋ hiŋ ěněriŋ tugu goloŋ gilig. maṙma makatěn tugu goloŋ gilig hugi hatěgěs manuŋgaliŋ kawula gusti. fasad tugu iŋkaŋ maṅěněr hiŋ ṅiŋgil hugi minaŋka paṅejawantaḥhannipun filosofi punika, hiŋgiḥ lěbuṙripun kawula hutawi rakỿat kaliyan gusti hutawi sultan. hugi kawula hiŋ hatěgěs manuŋsa (kalěbět sultan) lan gusti iŋkaŋ hatěgěs tuhan.
poros sakiŋ kŕaton dumugi tugu něraŋṅakěn kawajibbannipun sultan kaŋge ṅayommi rakỿat. sultan hugi gaḍaḥ kawajibban kaŋge mariṅi sarana masarakat hamŕiḥ sagěd gěsaŋ kanṭi sěkeca lan ñawisi materi lan paŋṅayomman spirituwal. cawissan materi dipunlambaŋṅakěn kanṭi fasilitas ekonomi, hiŋgiḥ punika pasaṙ běriŋhaṙja lan fasilitas pamarintaḥhan, hawujud geḍuŋ kapatiḥhan, dene paŋṅayomman spirituwal hawujud masjid gěḍe.
tugu goloŋ gilig hiŋ sapunika dipunwanuḥhi sampun hewaḥ wujudtipun. tugu iŋkaŋ hasli sampun risak, hamaṙgi linḍu hiŋ tahun 1867. tugu punika dipunbaŋṅun maliḥ mawi hupasṙayannipun pamarintaḥ hinḍia-bělanḍa. naŋṅing tugu punika lajěŋ botěn sami maliḥ wujudtipun kaliyan haslinipun. kaduga, punika tumindak sěŋaja sakiŋ pamarintaḥ hinḍia-bělanḍa hiŋkaŋ botěn rěměn kaliyan hadṙěṅiŋ kamanuŋgallan hiŋkaŋ dipunpŕalambaŋṅakěn tugu kasěbat. botěn cěkap mawi punika, pamarintah hinḍia-bělanḍa hugi daměl rel sěpuṙ hiŋkaŋ mutus sumbu filosofi.
bentěn kaliyan konsepsi saŋkan, tumṙapiŋ sultan poros kṙaton nuju hiŋ paŋguŋ kŕapỿak minaŋka papan puŋkassan (puŋkuṙran). salaḥ sawijiniŋ kori gěṙbaŋ hiŋ kidul hiŋgiḥ punika plěŋkuŋ niṙbaya hutawi hasṙiŋ kasěbat plěŋkuŋ gaḍiŋ hiŋgiḥ punika maṙgi hiŋkaŋ nuju patỿastana para sultan hiŋ pajimatan imagiri. pŕamila makatěn, raja hiŋkaŋ juměněŋ lan sěntana dalěm hiŋkaŋ hinti botěn kaparěŋṅakěn ṅambaḥ maṙgi punika.
minaŋka hunḍahagi hiŋkaŋ pinuñjul, sŕi sultan haměŋkubuwana 1 ṅŕañcaŋ tětěṅěṙ-tětěṅěṙ hutawi tětanḍa hiŋkaŋ něgěssakěn harmonisasi hantawissiŋ manuŋsa, halam, lan saŋ muṙba wisesa. sakiŋ maṙgi sumbu filosofis lan titik-titik kuñci hiŋkaŋ nambuŋṅi, kuṭa ṅayogỿakaṙta ṅŕěmbaka minaŋka puñjěriŋ pamarintaḥhan, hekonomi lan sosiyal. tŕadisi kabudayan hugi lěstantun lan dados kapŕibadeniŋ masarakat. lowaḥhan-lowaḥhan hiŋ salěbettipun baṅkittakěn hekonomi lan pagaweyan tumŕap hiŋ tiyaŋ kaṭah.
kawibawannipun filosofi kuṭa yogỿakaṙta punika kěrsannipun botěn paripuṙna minaŋka lambaŋ-lambaŋ kemawon. naŋṅiŋ hugi sagěd kaginakkakěn minaŋka sumběṙ sěsurupaniŋ manuŋsa tumŕap surasannipun hagěsaŋ. nalikaning lumampaḥ mědal hiŋ maṙgi kuṭa ñayogỿakṙta hiŋkaŋ ṅenut porossiŋ leṙ dumugi kidul, sumbu punika sinahosa ṅemuttakěn biliḥ kagěsaŋṅan punika minaŋka lělampaḥhan kondur ḍatěŋ hiŋ saŋ muṙba wisèsa.
