hiŋ kala rumiyin, dunuŋṅipun komplek tamansari wiyaṙripun 10 hektaṙ lan dumados sakiŋ 57 wěwaṅunnan, sapunika komplek punika sampun laŋkuŋ suda wiyaṙripun, saperaŋṅan hagěŋ dipundadossakěn papan paŋgennan deniŋ para waṙga sarampuŋṅipun linḍu hagěŋ hiŋkaŋ hañjugŕuggakěn wěwaṅunnannipun, saperaŋgan maliḥ sapunika dipunlěstantunnakěn minaŋka hobỿek wisata.

wěwaṅunnan kasěbat hiŋgiḥ punika

pulo kěnaṅa

pulo kěnaṅa hutawi kahuniṅan hugi minaŋka pulo cěměṭi hiŋgiḥ punika satuŋgalliŋ pulo rekan hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ samadỿaniŋ sěgaran, sěgaran pinaŋkanipun sakiŋ těmbuŋ haran sěgara, wusdentěn, těmbuŋ sěgaran těgěssipun sěgara hiŋkaŋ dipunreka, hiŋ sěgaran punika kajawi dipunsěbaṙri maneka jinis mina, hugi dipunginakkakěn kaŋge para sěntana nuŋgaŋ sampan, sapunika dunuŋṅi[un sěgaran sampun dados pěkěn ṅasěm lan papan paŋgennanniŋ waṙga.

hiŋ pulo kěnaṅa punika hugi dipunyasa satuŋgalliŋ wěwaṅunnan tiŋkat kaliḥ hiŋkaŋ dipunkupěŋṅi tětanduṙran kěnaṅa (canaṅa hodorata) hiŋkaŋ dipunnamakkakěn gěḍoŋ kěnaṅa, děděggipun hiŋkaŋ hiŋgil daměl tiyaŋ sagěd haniṅalli wěwěŋkonniŋ kŕaton ṅayogỿakaṙta sakiŋ ṅiŋgillipun, waṅunnan punika hiŋkaŋ sakiŋ těbiḥ katon haṅambaŋ hiŋ ṅiŋgil tiṙta saheŋga mawujuddakěn nama histana ahiṙ (watěṙ kastil).

pulo paněmbuŋ

pulo paněmbuŋ hiŋgiḥ punika pulo rekan hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul sakiŋ pulo kěnaṅa, hiŋ mŕiki kadunuŋṅan wěwaṅunnan kaliḥ tiŋkat hiŋkaŋ siněbat gěḍoŋ paněmbuŋ, paŋgennannipun sultan maněkuŋ kalawan hulaḥ puja, hañuwun ḍumatěŋ hiŋkaŋ maha kuwaos, paněmbuŋ pinaŋkanipun sakiŋ těmbuŋ němbuŋ hutawi ñuwun, hiŋ waṅunnan punika wontěn satuŋgal sumuṙ hiŋkaŋ gumantuŋ hiŋ saṅiŋgilliŋ bumi, saheŋga hugi siněbat sumuṙ gumantuŋ.

sumuṙ gumuliŋ

sumuṙ gumuliŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kilen sakiŋ pulo kěnaṅam sakiŋ jawi katon minaŋka měnara bunděṙ hiŋ samadỿaniŋ tiṙta, wěwaṅunnan punika hěmpannipun minaŋka masjid lan namuŋ sagěd dipunlěbětti mawi tŕowoŋṅan saṅanḍappiŋ tiṙta hutawi siněbat huruŋ-huruŋ, wontěn kaliḥ tiŋkat hiŋkaŋ saběn tiŋkattipun gaḍaḥhi roŋ hiŋ tembokkipun hiŋkaŋ hěmpannipun minaŋka miḥrab, dunuŋṅipun himam manḍegani sěmbaḥhỿaŋ, hiŋ puñjěṙriŋ wěwaṅunnan punika wontěn sěkawan hunḍakkan hiŋkaŋ paŋgiḥ hiŋ těṅaḥ sakiŋ pěpaŋgiḥhannipun hunḍakkan punika wontěn satuŋgal maliḥ hunḍakkan tumuju tiŋkat kaliḥm hiŋ saṅanḍappipun punika wontěn kolam halit hiŋkaŋ rumiyin dinpunginakkakěn kaŋge wudu.

gěḍoŋ gapura hagěŋ

gěḍoŋ gapura hagěŋ hutawi gapura haguŋ rumiyin hiŋgiḥ punika kori gapura hutama tamansari, gapura punika kaṛěŋgan hukiṙran pěksi lan sěkaṙ hiŋgiḥ punika candŕa sěŋkala lajěṙriŋ kěmbaŋ siněsěp pěksi, sěŋkallan měmět kasěbat hanědaḥhi tahun tamansari dipunyasa, hiŋgiḥ punika 1691 tahun jawa hutawi tahun 1765 masehi, hiŋ wiŋkiŋṅipun gapura wontěn hinḍak-hinḍakkan tumuju ḍatěŋ plataṙran hiŋ ṅiŋgil gěḍoŋ, sakiŋ plataṙran punika sagěḍ dipuntiṅalli kawontěnnannipun hiŋ ṅanḍappipun gapura, kori gapura punika rumiyin kaṛěŋgan ṛeca sěkawan naga hiŋkaŋ buntuttipun sami guběd, ṛěca punika minaŋka sěŋkallan měmět hiŋkaŋ kawahos catuṙ naga rasa tuŋgal, hiŋkaŋ nědaḥhi tahun 1684 jawa minaŋka tahun haŋgennipun gapura punika dipunyasa.

gěḍoŋ lopak-lopak

sakiŋ gapura haguŋ ḍatěŋ wetan, wontěn plataṙran hawujud pasagi wolu, hiŋ kala rumiyin, wontěn měnara tuŋgukkan kaliḥ tiŋkat hiŋ puñjěṙriŋ plataṙran punika, měnara punika hanama gěḍoŋ lopak-lopak, hiŋ sahuběŋṅipun dipundunuŋṅi jěmbaŋṅan sěkaṙ hagěŋ-hagěŋ, hugi kěbon woḥ-woḥhan hugi maneka waṙni sěkaṙ.

pasiramman humbul binaṅun

pasiramman punika minaŋka humbul pasirammannipun sultan, para gaṙwa, saṙta para putŕi kŕaton, hiŋ papan punika wontěn tigaŋ humbul hiŋkaŋ riněŋgan pañcuṙran wědalliŋ toya hawujud jamuṙ, katiga humbul hiŋkaŋ mujuṙ sakiŋ leṙ ḍatěŋ kidul kasěbat haŋgaḍaḥhi nama piyambak-piyambak, hiŋgiḥ punika humbul kawitan, hiŋkaŋ hěmpannipun minaŋka papan pasirammanniŋ para putŕi raja, lajěŋ humbul pamuñcaṙ, papan pasirammanniŋ gaṙwa lan hampeyan raja, hiŋkaŋ puŋkassan, humbul paṅuras, hiŋgiḥ punika pasiramman hiŋkaŋ mligi kagěm raja.

hiŋ hantawissipun humbul pamuñcaṙ lan humbul paṅuras, wontěn wěwaṅunnan měnara hiŋkaŋ rumiyin namuŋ sagěḍ dipunhiŋgaḥhi sultan, sakiŋ měnara kasěbat, sultan sagěd haniṅalli pasiramman humbul paṅuras sakiŋ jěnḍela, saḷěbettiŋ komplek pasiramman punika wontěn hugi palowaḥhan kaŋge para putŕi lan gaṙwa raja santun busana lan kenděl.

gěḍoŋ sěkawan hutawi gěḍoŋ sěḍaḥ miraḥ

hiŋ sisiḥ wetan humbul binaṅun, wontěn maliḥ satuŋgal plataṙran hawujud pasagi wolu kanṭi sěkawan wěwaṅunnan hiŋkaŋ sawaṙni, wěwaṅunnan hiŋkaŋ siněbat gěḍoŋ sěkawan punika minaŋka papan pasaŋgŕaḥhan sultan lan para sěntana.

gěḍoŋ gapura paŋguŋ

hiŋ sisiḥ wetan gěḍoŋ sěkawan, wontěn satuŋgal wěwaṅunnan hiŋkaŋ hugi hěmpannipun minaŋka gapura, hiŋ peraŋṅannipun gapura hiŋkaŋ hiŋgil wontěn satuŋgal paŋguŋ hiŋkaŋ haṅaḍěp kilen, paŋgennannipun raja pinarak miyaṙsa huṅělliŋ gaměllan hutawi tětiṅallan hiŋ plataṙran sawiŋkiŋṅipun gapura, paŋguŋ punika sagěd dipunpaŋgiḥhi mawi hinḍak-hinḍakkan hiŋ sisiḥ kanan hugi keriŋṅipun gapura, saběn sisiḥ hinḍak-hinḍakkan punika riněŋgan hukiṙran lan ṛěca naga hiŋkaŋ minaŋka sěŋkallan měmět catuṙ naga rasa tuŋgal, gapura punika sapunika dados kori mlěbět tumŕap hobỿek wisata tamansari.

géḍoŋ paṅuñjukkan hutawi gěḍoŋ pateḥhan

waṅunnan punika dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kanan lan keriŋṅipun maṙgi tumuju gapura paŋguŋ, gěḍoŋ hiŋkaŋ kasusun sakiŋ kaliḥ wěwaṅunnan hiŋkaŋ sami mempěṙ punika hěmpannipun minaŋka papan para habdi daḷěm ñawissakěn huñjukkan kaŋge sultan lan sěntana.

gěḍoŋ těmanten

hiŋ cakěttipun gěḍoŋ paṅuñjukkan, wontěn kaliḥ wěwaṅunnan hiŋkaŋ sami mempěṙ hiŋkaŋ siněbat minaŋka gěḍoŋ těmanten, gěḍoŋ punika dipunpinḍa pŕasasat paṅanten hutawi těmanten, gěḍoŋ těmanten hěmpannipun minaŋka papan piket jagi habdi daḷěm.

gěḍoŋ gandek

wěwaṅunnan punika hěmpannipun minaŋka papanniŋ duta sowan, dunuŋṅipun waṅunnan punika wontěn hiŋ samadỿanipun pŕapattan maṙgi, waṅunnan punika sapunika sampun botěn wontěn maliḥ.

gěṙbaŋ sěketěŋ

gěṙbaŋ sěketěŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul gěḍoŋ gandek, gěṙbaŋ punika sapunika sampun botěn wontěn, rumiyin, gěṙbaŋ punika hěmpannipun minaŋka papan pañjagi.

gumuk pěmanděŋṅan

gumuk pěmanděŋṅan hiŋgiḥ punika gumuk hiŋkaŋ dipunyasa hiŋ cakěṭtipun gěḍoŋ gandek, gumuk rekan punika hěmpannipun minaŋka papan panděḷěŋṅan, sapunika gumuk pamanděŋṅan  sampun botěn katon tilassipun.

gěḍoŋ carik

gěḍoŋ carik dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul humbul binaṅun, wujuddipun sawaṙni tŕowoŋṅan kanṭi kaliḥ palowaḥhan hiŋ kanan keriŋṅipun, gěḍoŋ punika hěmpannipun hugi minaŋka maṙgi mlěbět ḍatěŋ pasareyan lěḍoksari, jumbuḥ kaliyan namanipun, gěḍoŋ punika papanniŋ para carik makaṙya.

gěḍoŋ madaran

sasampunnipun manḍap mawi hinḍak-hinḍakkan hiŋ gěḍoŋ carik, hiŋ sisiḥ kidul baḍe dipunpaŋgiḥhi wěwaṅunnan hiŋkaŋ hanama gěḍoŋ madaran, papan punika hěmpannipun minaŋka pawon, papan kaŋge ñawissakěn ḍěḍahaṙrannipun sultan lan kaluwaṙga.

pasareyan lěḍoksari

pasareyan hutawi pasaŋgŕaḥhan lěḍoksari hiŋgiḥ punika papanniŋ sultan kenděl, ṛěṛěŋgan hiŋ wěwaṅunnan punika kaṭaḥhipun sakiŋ gagŕag heropa, hiŋ saḷěběttiŋ wěwaṅunnan hawujud u punika wontěn pasareyannipun sultan hiŋ saṅanḍappipun hiliniŋ tiṙta, wontěnnipun maṙgi hiliniŋ tiṙta lan paṅuběŋṅiŋ hawa hiŋ wěwaṅunnan punika nědaḥhakěn teḥnik paṅasŕěppiŋ hawa kanṭi halami hiŋkaŋ daměl hawa hasṙěp sanadỿan hawa jawi sawěg běnteṙ.

gěḍoŋ gaṙjitawati

gěḍoŋ gaṙjitawati dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ wetan gěḍoŋ madaran 20 metěṙ hiŋ sakidulliŋ gěḍoŋ carik, wontěn pasiramman hiŋ sisiḥ kidul gěḍoŋ punika hiŋkaŋ hěmpannipun minaŋka papan pasiramman para habdi daḷěm hestŕi, gěḍoŋ punika sapunika namuŋ kantun tembokkipun bageyan ṅanḍap kemawon.

gapura humbulsari

gapura humbul sari dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul pasareyan lěḍoksari minaŋka kori mlěbět ḍatěŋ pasiramman humbul sari, ṛěṛěŋgan hiŋkaŋ wontěn hiŋ mŕiki hugi kaṭaḥ hiŋkaŋ gagŕāggipun heropa, sapunika gapura humbul sari dados bageyanniŋ paŋgennannipun waṙga.

pasiramman humbulsari

wontěn satuŋgal ṛěṛěŋgan hawujud ṛěca naga hiŋ sisiḥ leṙ pasiramman humbul sari hiŋkaŋ daměl pasiramman punika hugi kahuniṅan minaŋka pasiramman naga, papan pasiramman punika dipunkupěŋṅi deniŋ pagěṙ tembok hiŋkaŋ kanděl lan hiŋgil, pasiramman hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ sakidulliŋ pasareyan lěḍoksari punika daṙbe tukkipun piyambak.

poṅaṅan pěksi běri hutawi poṅaṅan barat

poṅaṅan pěksi běri hiŋgiḥ punika palabuḥhanniŋ sampan sakiŋ sěgaran, hutaminipun sultan lan para sěntana, hiŋ saṅiŋgilliŋ pajěŋṅan wěwaṅunnan punika wontěn ṛěṛěŋgan pěksi běri, sawaṙni pěksi mitologi hawujud rajawali hagěŋ.

poṅaṅan timuṙ

poṅaṅan timuṙ hiŋgiḥ punika palabuḥhan hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ wetan poṅaṅān pěksi běri, palabuḥhan punika dipunginakkakěn mliginipun kaŋge para habdi hiŋkaŋ gaḍaḥhi jějibaḥhan hiŋ tamansari.

gapura kěnari

gapura kěnari dunuŋṅipun hiŋ hujuŋ wetan wěwěŋkon tamansari, gěṙbaŋ punika rumiyin hěmpannipun minaŋka kori wiŋkiŋ taman, sapunika dunuŋṅipun gapura kěnari dados maṙgi mlěbět tumuju hobỿek wisata tamansari sakiŋ maṙgi tamanan.

pulo gěḍoŋ

hiŋ wañci rumiyin, wontěn satuŋgal maliḥ sěgaran kanṭi pulonipun rekan hiŋ sisiḥ wetan plataṙran kamanḍuŋṅan kidul, bokmanawi pulo rekan punika siněbat pulo gěḍoŋ hutawi kahuniṅan hugi minaŋka pulo kinupěŋ, wusdentěn wěwaṅunnan hiŋkaŋ juměněŋ hiŋ saṅiŋgillipun siněbat gěḍoŋ gaḍiŋ, wěwaṅunnan punika muŋgul saṅeŋga siněbat měnara kuṭa, papan punika sapunika maliḥ dados papan paŋgennan waṙga, hanaṅiŋ dunuŋṅipun taksiḥ dipunhuniṅani minaŋka kampuŋ sěgaran.

sanadỿan hiŋkaŋ hutami hěmpannipun minaŋka papan haměŋ-haměŋṅan, tamansari taksiḥ daṙbe hěmpanniŋ papan hiŋkaŋ sanes, hiŋgiḥ punika sagěd dipuntiṅalli sakiŋ wěwaṅunnan hiŋkaŋ wontěn, kadosta hěmpannipun pañjagi hugi yuda nagari nalika sultan sawěg wontěn hiŋ tamansari.

hiŋ kala rumiyin, dunuŋṅipun komplek tamansari wiyaṙripun 10 hektaṙ lan dumados sakiŋ 57 wěwaṅunnan, sapunika komplek punika sampun laŋkuŋ suda wiyaṙripun, saperaŋṅan hagěŋ dipundadossakěn papan paŋgennan deniŋ para waṙga sarampuŋṅipun linḍu hagěŋ hiŋkaŋ hañjugŕuggakěn wěwaṅunnannipun, saperaŋgan maliḥ sapunika dipunlěstantunnakěn minaŋka hobỿek wisata.

wěwaṅunnan kasěbat hiŋgiḥ punika

pulo kěnaṅa

pulo kěnaṅa hutawi kahuniṅan hugi minaŋka pulo cěměṭi hiŋgiḥ punika satuŋgalliŋ pulo rekan hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ samadỿaniŋ sěgaran, sěgaran pinaŋkanipun sakiŋ těmbuŋ haran sěgara, wusdentěn, těmbuŋ sěgaran těgěssipun sěgara hiŋkaŋ dipunreka, hiŋ sěgaran punika kajawi dipunsěbaṙri maneka jinis mina, hugi dipunginakkakěn kaŋge para sěntana nuŋgaŋ sampan, sapunika dunuŋṅi[un sěgaran sampun dados pěkěn ṅasěm lan papan paŋgennanniŋ waṙga.

hiŋ pulo kěnaṅa punika hugi dipunyasa satuŋgalliŋ wěwaṅunnan tiŋkat kaliḥ hiŋkaŋ dipunkupěŋṅi tětanduṙran kěnaṅa (canaṅa hodorata) hiŋkaŋ dipunnamakkakěn gěḍoŋ kěnaṅa, děděggipun hiŋkaŋ hiŋgil daměl tiyaŋ sagěd haniṅalli wěwěŋkonniŋ kŕaton ṅayogỿakaṙta sakiŋ ṅiŋgillipun, waṅunnan punika hiŋkaŋ sakiŋ těbiḥ katon haṅambaŋ hiŋ ṅiŋgil tiṙta saheŋga mawujuddakěn nama histana ahiṙ (watěṙ kastil).

pulo paněmbuŋ

pulo paněmbuŋ hiŋgiḥ punika pulo rekan hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul sakiŋ pulo kěnaṅa, hiŋ mŕiki kadunuŋṅan wěwaṅunnan kaliḥ tiŋkat hiŋkaŋ siněbat gěḍoŋ paněmbuŋ, paŋgennannipun sultan maněkuŋ kalawan hulaḥ puja, hañuwun ḍumatěŋ hiŋkaŋ maha kuwaos, paněmbuŋ pinaŋkanipun sakiŋ těmbuŋ němbuŋ hutawi ñuwun, hiŋ waṅunnan punika wontěn satuŋgal sumuṙ hiŋkaŋ gumantuŋ hiŋ saṅiŋgilliŋ bumi, saheŋga hugi siněbat sumuṙ gumantuŋ.

sumuṙ gumuliŋ

sumuṙ gumuliŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kilen sakiŋ pulo kěnaṅam sakiŋ jawi katon minaŋka měnara bunděṙ hiŋ samadỿaniŋ tiṙta, wěwaṅunnan punika hěmpannipun minaŋka masjid lan namuŋ sagěd dipunlěbětti mawi tŕowoŋṅan saṅanḍappiŋ tiṙta hutawi siněbat huruŋ-huruŋ, wontěn kaliḥ tiŋkat hiŋkaŋ saběn tiŋkattipun gaḍaḥhi roŋ hiŋ tembokkipun hiŋkaŋ hěmpannipun minaŋka miḥrab, dunuŋṅipun himam manḍegani sěmbaḥhỿaŋ, hiŋ puñjěṙriŋ wěwaṅunnan punika wontěn sěkawan hunḍakkan hiŋkaŋ paŋgiḥ hiŋ těṅaḥ sakiŋ pěpaŋgiḥhannipun hunḍakkan punika wontěn satuŋgal maliḥ hunḍakkan tumuju tiŋkat kaliḥm hiŋ saṅanḍappipun punika wontěn kolam halit hiŋkaŋ rumiyin dinpunginakkakěn kaŋge wudu.

gěḍoŋ gapura hagěŋ

gěḍoŋ gapura hagěŋ hutawi gapura haguŋ rumiyin hiŋgiḥ punika kori gapura hutama tamansari, gapura punika kaṛěŋgan hukiṙran pěksi lan sěkaṙ hiŋgiḥ punika candŕa sěŋkala lajěṙriŋ kěmbaŋ siněsěp pěksi, sěŋkallan měmět kasěbat hanědaḥhi tahun tamansari dipunyasa, hiŋgiḥ punika 1691 tahun jawa hutawi tahun 1765 masehi, hiŋ wiŋkiŋṅipun gapura wontěn hinḍak-hinḍakkan tumuju ḍatěŋ plataṙran hiŋ ṅiŋgil gěḍoŋ, sakiŋ plataṙran punika sagěḍ dipuntiṅalli kawontěnnannipun hiŋ ṅanḍappipun gapura, kori gapura punika rumiyin kaṛěŋgan ṛeca sěkawan naga hiŋkaŋ buntuttipun sami guběd, ṛěca punika minaŋka sěŋkallan měmět hiŋkaŋ kawahos catuṙ naga rasa tuŋgal, hiŋkaŋ nědaḥhi tahun 1684 jawa minaŋka tahun haŋgennipun gapura punika dipunyasa.

gěḍoŋ lopak-lopak

sakiŋ gapura haguŋ ḍatěŋ wetan, wontěn plataṙran hawujud pasagi wolu, hiŋ kala rumiyin, wontěn měnara tuŋgukkan kaliḥ tiŋkat hiŋ puñjěṙriŋ plataṙran punika, měnara punika hanama gěḍoŋ lopak-lopak, hiŋ sahuběŋṅipun dipundunuŋṅi jěmbaŋṅan sěkaṙ hagěŋ-hagěŋ, hugi kěbon woḥ-woḥhan hugi maneka waṙni sěkaṙ.

pasiramman humbul binaṅun

pasiramman punika minaŋka humbul pasirammannipun sultan, para gaṙwa, saṙta para putŕi kŕaton, hiŋ papan punika wontěn tigaŋ humbul hiŋkaŋ riněŋgan pañcuṙran wědalliŋ toya hawujud jamuṙ, katiga humbul hiŋkaŋ mujuṙ sakiŋ leṙ ḍatěŋ kidul kasěbat haŋgaḍaḥhi nama piyambak-piyambak, hiŋgiḥ punika humbul kawitan, hiŋkaŋ hěmpannipun minaŋka papan pasirammanniŋ para putŕi raja, lajěŋ humbul pamuñcaṙ, papan pasirammanniŋ gaṙwa lan hampeyan raja, hiŋkaŋ puŋkassan, humbul paṅuras, hiŋgiḥ punika pasiramman hiŋkaŋ mligi kagěm raja.

hiŋ hantawissipun humbul pamuñcaṙ lan humbul paṅuras, wontěn wěwaṅunnan měnara hiŋkaŋ rumiyin namuŋ sagěḍ dipunhiŋgaḥhi sultan, sakiŋ měnara kasěbat, sultan sagěd haniṅalli pasiramman humbul paṅuras sakiŋ jěnḍela, saḷěbettiŋ komplek pasiramman punika wontěn hugi palowaḥhan kaŋge para putŕi lan gaṙwa raja santun busana lan kenděl.

gěḍoŋ sěkawan hutawi gěḍoŋ sěḍaḥ miraḥ

hiŋ sisiḥ wetan humbul binaṅun, wontěn maliḥ satuŋgal plataṙran hawujud pasagi wolu kanṭi sěkawan wěwaṅunnan hiŋkaŋ sawaṙni, wěwaṅunnan hiŋkaŋ siněbat gěḍoŋ sěkawan punika minaŋka papan pasaŋgŕaḥhan sultan lan para sěntana.

gěḍoŋ gapura paŋguŋ

hiŋ sisiḥ wetan gěḍoŋ sěkawan, wontěn satuŋgal wěwaṅunnan hiŋkaŋ hugi hěmpannipun minaŋka gapura, hiŋ peraŋṅannipun gapura hiŋkaŋ hiŋgil wontěn satuŋgal paŋguŋ hiŋkaŋ haṅaḍěp kilen, paŋgennannipun raja pinarak miyaṙsa huṅělliŋ gaměllan hutawi tětiṅallan hiŋ plataṙran sawiŋkiŋṅipun gapura, paŋguŋ punika sagěd dipunpaŋgiḥhi mawi hinḍak-hinḍakkan hiŋ sisiḥ kanan hugi keriŋṅipun gapura, saběn sisiḥ hinḍak-hinḍakkan punika riněŋgan hukiṙran lan ṛěca naga hiŋkaŋ minaŋka sěŋkallan měmět catuṙ naga rasa tuŋgal, gapura punika sapunika dados kori mlěbět tumŕap hobỿek wisata tamansari.

géḍoŋ paṅuñjukkan hutawi gěḍoŋ pateḥhan

waṅunnan punika dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kanan lan keriŋṅipun maṙgi tumuju gapura paŋguŋ, gěḍoŋ hiŋkaŋ kasusun sakiŋ kaliḥ wěwaṅunnan hiŋkaŋ sami mempěṙ punika hěmpannipun minaŋka papan para habdi daḷěm ñawissakěn huñjukkan kaŋge sultan lan sěntana.

gěḍoŋ těmanten

hiŋ cakěttipun gěḍoŋ paṅuñjukkan, wontěn kaliḥ wěwaṅunnan hiŋkaŋ sami mempěṙ hiŋkaŋ siněbat minaŋka gěḍoŋ těmanten, gěḍoŋ punika dipunpinḍa pŕasasat paṅanten hutawi těmanten, gěḍoŋ těmanten hěmpannipun minaŋka papan piket jagi habdi daḷěm.

gěḍoŋ gandek

wěwaṅunnan punika hěmpannipun minaŋka papanniŋ duta sowan, dunuŋṅipun waṅunnan punika wontěn hiŋ samadỿanipun pŕapattan maṙgi, waṅunnan punika sapunika sampun botěn wontěn maliḥ.

gěṙbaŋ sěketěŋ

gěṙbaŋ sěketěŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul gěḍoŋ gandek, gěṙbaŋ punika sapunika sampun botěn wontěn, rumiyin, gěṙbaŋ punika hěmpannipun minaŋka papan pañjagi.

gumuk pěmanděŋṅan

gumuk pěmanděŋṅan hiŋgiḥ punika gumuk hiŋkaŋ dipunyasa hiŋ cakěṭtipun gěḍoŋ gandek, gumuk rekan punika hěmpannipun minaŋka papan panděḷěŋṅan, sapunika gumuk pamanděŋṅan  sampun botěn katon tilassipun.

gěḍoŋ carik

gěḍoŋ carik dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul humbul binaṅun, wujuddipun sawaṙni tŕowoŋṅan kanṭi kaliḥ palowaḥhan hiŋ kanan keriŋṅipun, gěḍoŋ punika hěmpannipun hugi minaŋka maṙgi mlěbět ḍatěŋ pasareyan lěḍoksari, jumbuḥ kaliyan namanipun, gěḍoŋ punika papanniŋ para carik makaṙya.

gěḍoŋ madaran

sasampunnipun manḍap mawi hinḍak-hinḍakkan hiŋ gěḍoŋ carik, hiŋ sisiḥ kidul baḍe dipunpaŋgiḥhi wěwaṅunnan hiŋkaŋ hanama gěḍoŋ madaran, papan punika hěmpannipun minaŋka pawon, papan kaŋge ñawissakěn ḍěḍahaṙrannipun sultan lan kaluwaṙga.

pasareyan lěḍoksari

pasareyan hutawi pasaŋgŕaḥhan lěḍoksari hiŋgiḥ punika papanniŋ sultan kenděl, ṛěṛěŋgan hiŋ wěwaṅunnan punika kaṭaḥhipun sakiŋ gagŕag heropa, hiŋ saḷěběttiŋ wěwaṅunnan hawujud u punika wontěn pasareyannipun sultan hiŋ saṅanḍappipun hiliniŋ tiṙta, wontěnnipun maṙgi hiliniŋ tiṙta lan paṅuběŋṅiŋ hawa hiŋ wěwaṅunnan punika nědaḥhakěn teḥnik paṅasŕěppiŋ hawa kanṭi halami hiŋkaŋ daměl hawa hasṙěp sanadỿan hawa jawi sawěg běnteṙ.

gěḍoŋ gaṙjitawati

gěḍoŋ gaṙjitawati dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ wetan gěḍoŋ madaran 20 metěṙ hiŋ sakidulliŋ gěḍoŋ carik, wontěn pasiramman hiŋ sisiḥ kidul gěḍoŋ punika hiŋkaŋ hěmpannipun minaŋka papan pasiramman para habdi daḷěm hestŕi, gěḍoŋ punika sapunika namuŋ kantun tembokkipun bageyan ṅanḍap kemawon.

gapura humbulsari

gapura humbul sari dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ kidul pasareyan lěḍoksari minaŋka kori mlěbět ḍatěŋ pasiramman humbul sari, ṛěṛěŋgan hiŋkaŋ wontěn hiŋ mŕiki hugi kaṭaḥ hiŋkaŋ gagŕāggipun heropa, sapunika gapura humbul sari dados bageyanniŋ paŋgennannipun waṙga.

pasiramman humbulsari

wontěn satuŋgal ṛěṛěŋgan hawujud ṛěca naga hiŋ sisiḥ leṙ pasiramman humbul sari hiŋkaŋ daměl pasiramman punika hugi kahuniṅan minaŋka pasiramman naga, papan pasiramman punika dipunkupěŋṅi deniŋ pagěṙ tembok hiŋkaŋ kanděl lan hiŋgil, pasiramman hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ sakidulliŋ pasareyan lěḍoksari punika daṙbe tukkipun piyambak.

poṅaṅan pěksi běri hutawi poṅaṅan barat

poṅaṅan pěksi běri hiŋgiḥ punika palabuḥhanniŋ sampan sakiŋ sěgaran, hutaminipun sultan lan para sěntana, hiŋ saṅiŋgilliŋ pajěŋṅan wěwaṅunnan punika wontěn ṛěṛěŋgan pěksi běri, sawaṙni pěksi mitologi hawujud rajawali hagěŋ.

poṅaṅan timuṙ

poṅaṅan timuṙ hiŋgiḥ punika palabuḥhan hiŋkaŋ dunuŋṅipun hiŋ sisiḥ wetan poṅaṅān pěksi běri, palabuḥhan punika dipunginakkakěn mliginipun kaŋge para habdi hiŋkaŋ gaḍaḥhi jějibaḥhan hiŋ tamansari.

gapura kěnari

gapura kěnari dunuŋṅipun hiŋ hujuŋ wetan wěwěŋkon tamansari, gěṙbaŋ punika rumiyin hěmpannipun minaŋka kori wiŋkiŋ taman, sapunika dunuŋṅipun gapura kěnari dados maṙgi mlěbět tumuju hobỿek wisata tamansari sakiŋ maṙgi tamanan.

pulo gěḍoŋ

hiŋ wañci rumiyin, wontěn satuŋgal maliḥ sěgaran kanṭi pulonipun rekan hiŋ sisiḥ wetan plataṙran kamanḍuŋṅan kidul, bokmanawi pulo rekan punika siněbat pulo gěḍoŋ hutawi kahuniṅan hugi minaŋka pulo kinupěŋ, wusdentěn wěwaṅunnan hiŋkaŋ juměněŋ hiŋ saṅiŋgillipun siněbat gěḍoŋ gaḍiŋ, wěwaṅunnan punika muŋgul saṅeŋga siněbat měnara kuṭa, papan punika sapunika maliḥ dados papan paŋgennan waṙga, hanaṅiŋ dunuŋṅipun taksiḥ dipunhuniṅani minaŋka kampuŋ sěgaran.

sanadỿan hiŋkaŋ hutami hěmpannipun minaŋka papan haměŋ-haměŋṅan, tamansari taksiḥ daṙbe hěmpanniŋ papan hiŋkaŋ sanes, hiŋgiḥ punika sagěd dipuntiṅalli sakiŋ wěwaṅunnan hiŋkaŋ wontěn, kadosta hěmpannipun pañjagi hugi yuda nagari nalika sultan sawěg wontěn hiŋ tamansari.